BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, yapıcı bir çözüm yönünde her 2 liderin de iyi niyetli yaklaşımlar sergilemeye devam ettiğini, gelinen süreçte önemli bir diğer unsurun da 2 tarafında da varılacak bir çözümü Avrupalı kılma konusundaki kararlılığı olduğunu ifade etti.

İki toplumlu ortaklıkları hibe yardımlarıyla ödüllendirmeyi 7 yıldır sürdüren Stelios Hayırseverlik Vakfı (Stelios Philanthropic Foundation)’na ait Güney Lefkoşa surlar içinde bulunan 2 toplumlu Cafe de dün 2. kez düzenlenen halka açık bir etkinlikte konuşan Eide, görüşmelerde kritik bir aşamaya gelindiğini, liderlerin yeni görüşme planlaması için başlattığı girişimlerin yapıcı bir ortamda seyrettiğini anlattı.

Görüşme süreçleriyle ilgili düşüncelerini aktardıktan sonra izleyicilerin sorularını yanıtlayan Eide, müzakere sürecinde kritik bir aşamada olduklarını elde edilen bazı uzlaşıların anlaşılabilir dile çevrilmesi üzerinde çalışmalar yürüttüklerini söyledi.
Güney Kıbrıs’ta yer alacak seçimlerden dolayı siyasi  hareketliliğin müzakere sürecini olumsuz yönde etkilemediğini düşündüğünü kaydeden Eide, liderlerin müzakere sürecinde kararlılık sergilediğine inandığını, pazartesi gün planlanan liderler görüşmesinin de uzun bir gündemi bulunduğunu kaydetti.

Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz’un adada pazartesi günü başlatacağı ziyaretiyle ilgili olarak bunun, Avrupa Birliği’nin tüm kurumlarının sürece olan desteğinin bir göstergesi olduğunu söyleyen Eide, “Adada bir çözüme ulaşma ihtimali, Brüksel ve Avrupa için büyük bir önem taşıyor” şeklinde konuştu.

Avrupa Birliği yapısına uygun bir çözüm için Avrupa Birliği müesseselerinin adada taraflara destek vermekte olduğunu kaydeden Eide, “Çözüm sürecinin bu aşamasında elde edilen önemi başarılardan birinin, her iki tarafın da çözümü Avrupalı bir çözüm yapmanın öneminin altını çizmesidir. Bu her iki tarafın da yararınadır” dedi.

“Zor konularda ilk test”

Öte yandan BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, Perşembe günü Güney Kıbrıs Başkanı Nikos Anastasiadis, önceki gün de Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’yla görüşürken, liderlerin pazartesi günü yapacakları görüşmede “zorlu konularda ilk testin gerçekleşeceği” iddia edildi.

Fileleftheros gazetesi, “Zorlu Konularda İlk Test – Hedef Müzakerelerin Mülkiyet ve Temel Özgürlüklerden Kurtulması” başlıkları altında manşetten verdiği haberinde, liderlerin pazartesi günü yapacakları görüşmede “müzakerelerin mülkiyet başlığından kurtulması ve temel özgürlükler uygulanması başlığında karşılıklı görüşlerin netleştirilmesi yönünde çaba göstereceklerini” iddia etti.

Gazete, Kıbrıs Rum tarafının pazartesi yapılacak görüşmede netleşmesini istediği iki unsurun bulunduğunu, bunlardan ilkinin “mülkiyet başlığında, ilk söz hakkının yasal mal sahibinde olduğunun Kıbrıs Türk tarafınca kabul edilip edilmediği” olduğunu yazdı. Akıncı’nın “ilk başlarda görüşünün bu olduğunu ancak daha sonra ‘kullanıcıların haklarını’ öne sürerek tutum değiştirdiğini” iddia eden gazete, Kıbrıs Rum tarafının netlik kazanmasını istediği ikinci unsur olarak da “dört temel özgürlüğün tam uygulanmasının kabul edildiğinin uzlaşılara kaydedilmesi” olduğunu vurguladı. Gazete, “Akıncı’nın müzakerelerin yeni faslında temel özgürlüklerin uygulanmasından yana olduğunu ancak devamında, Kıbrıs Türk oluşturucu devletçiğinde nüfus ve mülkiyet çoğunluğunun Kıbrıslı Türklerde olması gerektiği tezini savunduğu” iddiasında bulundu.

Kıbrıs Rum tarafının temel hak ve özgürlüklerde kısıtlamaları kabul edemeyeceğinin Anastasiadis tarafından dile getirildiğini belirten gazete, Kıbrıs Rum tarafının müzakere ettiği şeyin “siyasi hakların uygulanması konusu” olduğunu savundu. Gazete, bu unsurlar netlik kazanmadığı halde müzakerelerin ilerleyemeyeceğini öne sürerken, görüşülmemiş toprak ve güvenlik konularının yanı sıra, henüz görüşülmemiş veya görüşüldüğü halde kapanmamış, “görüş ayrılıklarının çözülmesi” gibi birçok konu olduğunu da iddia etti. Gazete, BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide’nin Akıncı’yla görüşmesi sonrasında yaptığı açıklamalara da yer verirken, Eide’nin ayrıca Stelios Vakfı’nda gerçekleştirilen etkinlikte dile getirdiği bazı ifadelere de yer verdi. Habere göre Eide, Stelios Vakfı’ndaki konuşmasında, “Kıbrıs sorununa, Kıbrıs’a yatırım ve para getirecek yegane bir çözüm fırsatı bulunduğunu” belirterek “çözümün, adanın birleşmesinden sonra gerçekleşecek yatırımlarla kendi kendini finanse edeceğini” savundu. Simerini gazetesi ise haberini, “Taktik Oyunları” başlığı altında verirken, Eide’nin Anastasiadis ve Akıncı’yla görüşmesi sonrasında yaptığı açıklamalara yer verdi. Habere göre Anastasiadis’le görüşmesi sonrasında yaptığı açıklamada Eide, “iki tarafın görüş birliği bulunan noktaların net bir şekilde kayda geçirilmesi gerektiğini” belirtti. Gazete, görüş birliği unsurları bulunan başlıkların “ekonomi, mülkiyet, AB konuları ve yönetim ve güç paylaşımı” başlıkları olduğunu, Akıncı’nın da Eide’yle görüşmesi sonrasında benzer tonda açıklama yaparak “altı başlıktan dördünde ilerleme kaydedildiği, diker ikisinde de nasıl ilerleme sağlanacağının yollarını aradıklarını” ifade ettiğini yazdı.

(TAK)