Ayşe GÜLER

Kıbrıs’ın kuzeyi ve güneyinde siyasi partilerin kasasına milyonlarca TL girdi. Adanın iki tarafında siyasi partilere ödenen devlet katkısındaki uçurum fark da dikkat çekti.

2018 Yılı Bütçesi’ne göre kuzeydeki 6 siyasi parti bu yıl 10 milyon 460 bin 700 TL devlet katkısı alacak.

Kıbrıs’ın güneyinde 2017 yılı için siyasi partilere ayrılan devlet ödeneği ise 6 milyon 664 bin 758 Euro yani 36 milyon 189 bin 635 TL oldu.

Kuzey’de en çok devlet katkısı alacak siyasi parti 3 milyon 995 bin 986 TL ile UBP olurken, Güney’deki en büyük katkı payını 1 milyon 990 bin 518 Euro yani 10 milyon 808 bin 512 TL ile DİSİ elde etti.

Ödenekte milletvekili sayısı esas alınıyor

Kıbrıs’ın kuzeyinde siyasi partilere her yıl, bütçede ayrılan ödenek göz önünde bulundurularak Siyasi Partiler Yasası uyarınca devlet yardımı yapılıyor.

Buna göre, Meclis’te temsil edilen siyasi partilerin tümüne yılda bir kez olmak kaydıyla ödeneğin yüzde 15’i eşit şekilde ödeniyor.

Geriye kalan ödenek ise milletvekili sayıları esas alınarak, siyasi partilere 12 taksit şeklinde veriliyor.

UÇURUM FARK…2018 Yılı Bütçesi’ne göre kuzeydeki 6 siyasi parti, bu yıl 10 milyon 460 bin 700 TL devlet katkısı alacak. Kıbrıs’ın güneyinde 2017 yılı için siyasi partilere ayrılan devlet ödeneği ise 6 milyon 664 bin 758 Euro yani 36 milyon 189 bin 635 TL oldu.

Meclis’te her partiye 261 bin 517 TL…

Siyasi Partiler Yasası’na göre bu yıl partilere ayrılan 10 milyon 460 bin 700 TL’lik devlet yardımının yüzde 15’i CTP, UBP, HP, TDP, DP ve YDP arasında eşit şekilde dağıtıldı.

Buna göre Meclis’te temsiliyeti bulunan 6 siyasi parti, yılda bir kez olmak kaydıyla devletten 261 bin 517’şer TL yardım aldı.

KUZEY’DE EN ÇOK KATKI UBP’YE, GÜNEY’DE DİSİ’YE… Kuzey’de en çok devlet katkısı alacak siyasi parti 3 milyon 995 bin 986 TL ile UBP olurken, Güney’deki en büyük katkı payını 1 milyon 990 bin 518 Euro yani 10 milyon 808 bin 512 TL ile DİSİ elde etti

En fazla katkı UBP’ye

Her parti, aldığı bu ödenek dışında milletvekili sayısına göre de geriye kalan ödenekten yararlanıyor.

Buna göre, 261 bin 517 TL’lik ödenek dahil edildiğinde, bu yıl Meclis’te en fazla milletvekili sayısına sahip olan UBP’nin toplamda 3 milyon 995 bin 986 TL devlet yardımı alacağı da belirlendi.

UBP’nin ardından devlet yardımındaki en yüksek ikinci pay CTP’ye ait. 12 milletvekili ile Meclis’te yer alan CTP’nin aldığı toplam devlet yardımı 2 milyon 395 bin 499 TL.

9 milletvekili bulunan Halkın Partisi (HP)’nin aldığı devlet katkısı ise 1 milyon 862 bin 4 TL.

3’er vekille Meclis’te yer alan TDP ve DP ise 795 bin 12’şer TL, en az milletvekiline sahip YDP ise 617 bin 80 TL ödenek alacak.

%3 oy  ve üzeri…

Yasa, ülke genelinde %3 (yüzde üç) oranında veya daha fazla oy almasına karşın milletvekili çıkaramayan siyasal partilere de her yıl Mali Yıl Bütçesine,  Genel Bütçe Öz Gelirleri (tahmini mahalli gelirler)  toplamının  %0.3’ü  (binde üçü) oranında ödenek konulduğuna işaret ediyor.

Ancak 7 Ocak’taki seçimde bu oy oranında ya da üzerinde oy çıkarıp, vekil çıkaramayan siyasi parti bulunmuyor.

SİYASİ PARTİLERİN ALACAKLARI DEVLET KATKISI: (10 MİLYON 460 BİN 700 TL)

• UBP: 3 milyon 995 bin 986 TL
• CTP: 2 milyon 395 bin 499 TL.
• HP: 1 milyon 862 bin 4 TL.
• TDP: 795 bin 12 TL
• DP: 795 bin 12 TL
• YDP: 617 bin 80 TL

 

GÜNEY’DE DURUM NE? 36 MİLYON 189 BİN 635 TL

• DİSİ: 1 milyon 990 bin 518 Euro (10 milyon 808 bin 512 TL)
• AKEL: 1 milyon 683 bin 454 Euro ( 9 milyon 141 bin 155 TL)
• DİKO: 980 bin 230 Euro (5 milyon 322 bin 648 TL)
• EDEK: 461 bin 990 Euro (2 milyon 508 bin 605 TL)
•  Vatandaşlar İttifakı: 455 bin 888 Euro (2 milyon 475 bin 471 TL)
• Dayanışma Hareketi: 403 bin 368 Euro (2 milyon 190 bin 288 TL)
• Ekologlar Hareketi: 381 bin 358 Euro (2 milyon 70 bin 773 TL)
• ELAM: 307 bin 952 Euro 1 milyon 672 bin 179 TL)

GÜNEY’DE DURUM NE?

8 Partiye 6 milyon 664 bin 758 Euro!

Kıbrıs’ın güneyinde ise Politis Gazetesi’nin haberine göre Meclis’te temsil edilen 8 siyasi partiye 2017 yılında 6 milyon 664 bin 758 Euro devlet ödeneği verildiği belirtildi.

Bu rakam dünkü KKTC Merkez Bankası kuruna göre; 36 milyon 189 bin 635 TL’ye denk geliyor.

En yüksek pay DİSİ’nin: 1 milyon 990 bin 518 Euro (10 milyon 808 bin 512 TL)

Habere göre; 8 siyasi parti arasındaki en yük pay DİSİ’nin. 2017’de DİSİ’nin 1 milyon 990 bin 518 Euro yani 10 milyon 808 bin 512 TL devlet katkısı aldığı kayıtlara geçti.

DİSİ’nin ardından devlet ödeneğindeki ikinci en yüksek pay ise 1 milyon 683 bin 454 Euro yani 9 milyon 141 bin 155 TL ile AKEL’in…

ELAM’a 307 bin Euro (1 milyon 672 bin 179 TL)

Diğer partilerin aldığı ödenekler şöyle: DİKO 980 bin 230 Euro (5 milyon 322 bin 648 TL), EDEK 461 bin 990 Euro (2 milyon 508 bin 605 TL), Vatandaşlar İttifakı 455 bin 888 Euro (2 milyon 475 bin 471 TL), Dayanışma Hareketi 403 bin 368 Euro (2 milyon 190 bin 288 TL), Ekologlar Hareketi 381 bin 358 Euro (2 milyon 70 bin 773 TL), ELAM 307 bin 952 Euro 1 milyon 672 bin 179 TL).

YASA NE DİYOR?

Ödeneğin %15’i Meclis’teki tüm partilere,  geriye kalanı vekil sayısına göre

Siyasi Partiler Yasası’nın 45. maddesi, partilere verilecek devlet yardımını düzenliyor.

Yasa’da “en son milletvekili genel seçimine katılan ve Meclis’te fiilen temsil edilen siyasal partilere, en son milletvekilliği genel seçimine katılıp Meclis’te temsil edilen bir partinin isim değiştirmesi sonucunda oluşan ve Mecliste temsil edilen yeni partilere ve en son milletvekili genel seçimlerinde ülke genelinde %3 (yüzde üç) oranında veya daha fazla oy almasına karşın milletvekili çıkaramayan siyasal partilere her yıl ödenmek üzere,  Mali Yıl Bütçesine,  Genel Bütçe Öz Gelirleri (tahmini mahalli gelirler)  toplamının  %0.3’ü  (binde üçü) oranında ödenek konur” deniliyor.

Bütçe Yasa’sında öngörülen ödeneğin  %  15’i  (yüzde on beşi),  aynı fıkra uyarınca ödenek almaya hak kazanan ve Meclis’te temsil edilen siyasal partilere,  her yıl bir defada ve eşit olarak ödendiği yasada yer alıyor.
Bütçe Yasası’nda öngörülen ödenekten, hesaplanan miktar indirildikten sonra geriye kalan ödenek,  ödenek almaya hak kazanan siyasal partilere,  milletvekili sayıları esas alınarak ödendiği de ifade ediliyor.