“10. Maddenin kaldırılmaması düşündürücü”
“Sivilleşme bakımından muğlaklık yaratan geçici 10. Madde değiştirilmeli ve bunun yerine ikili antlaşmalarla hukuki zemin sarih bir anayasal durum ortaya çıkarılmalı”
Toparlanıyoruz Hareketi, yıllar boyunca sivilleşme ve demokratikleşme için bir olmazsa olmaz, bir ihtiyaç olarak tanımlanan ve varlığı üzerinden siyasi propaganda yapılan geçici 10. Maddenin kaldırılmasını içeren bir düzenlemenin anayasa değişiklik önerilerinde yer almamasının "üzücü" ve "düşündürücü" olduğunu açıkladı.
“Maalesef ülkemizdeki siyaset kendi yarattığı tabulaştırmanın kurbanı olmuşa benziyor” eleştirisinde bulunan Toparlanıyoruz Hareketi, “Ülkenin demokratik bir hukuk devleti olmanın gereklerini yerine getirebilmesi için sivilleşme bakımından muğlaklık yaratan geçici 10. Madde değiştirilmesi ve bunun yerine ikili antlaşmalarla hukuki zemini sarih bir anayasal durum ortaya çıkarılması” önerisi yaptı.
Toparlanıyoruz Hareketi bugün yaptığı yazılı açıklamada, Anayasa değişikliği konusunda Meclis’in ilgili komitesi tarafından yapılan önerileri değerlendirip, hareketin bir süre önce sunduğu değişiklik önerilerini hatırlattı.
Toparlanıyoruz Hareketi, Anayasa Değişiklik Yasa Önerisi’nin geçici 10. Maddenin kaldırılması gibi bir takım eksik hususları bulunmasına rağmen ülkenin yararına olacağına inandıklarından gündeme gelen anayasa değiştirilmesi girişimlerini destekleyeceklerini yineledi.
“Anayasa, günün koşullarının gerisinde kaldı”
Toparlanıyoruz Hareketi, 1985 yılından günümüze değin değişen ve gelişen koşullara rağmen değiştirilmeyen ve günün koşullarının gerisinde kalan Anayasa’nın değiştirilmesi gerektiğine inandıklarından 29 madde hakkında kısa bir süre önce öneri sunduklarını hatırlattı.
Açıklamada, “Toparlanıyoruz Hareketi, sunduğu değişiklerle Anayasanın gelişen insan haklarına uyumlu bir hale getirilmesi, hukuk devleti mekanizmasının artan ihtiyaçlar karşısında işlevselliğinin arttırılması, devlet organlarının işleyişine dair düzenlemelerinin geliştirilmesi ve nihayet daha eşitlikçi ve özgürlükçü bir hale getirilmesi ihtiyaçlarına dikkat çekmiştir” denildi.
“Umut verici öneriler”
Toparlanıyoruz Hareketi, açıklamada, Meclis komitesinin Anayasa komitesinin sunmuş olduğu önerilerle ilgili olarak şu değerlendirmeyi yaptı:
“Özellikle temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasına ilişkin kuralların daraltılması; temel bir insan hakkı olan bilgi edinme hakkı anayasa tarafından korunması; mevcut anayasada neredeyse hiç dikkate alınmamış olan çocuk haklarının detaylı bir şekilde ele alınarak güçlendirilmesi; çevrenin korunmasına yönelik herkese dava açma hakkı verilmesi; yasama organının verimli çalışabilmesini sağlayacak iyileştirmelerin yapılması; hukuk devleti araçlarının geliştirilmesi ve uluslararası hukuk enstrümanlarının anayasal güvence altına alınarak uluslararası hukuka dahil olma çabası umut verici önerilerdir”
“Önerilerimizde ısrarlıyız”
Hareketin önerdiklerinin büyük bir kısmının özel komitenin hazırladığı Anayasa Değişikliği Yasa Önerisi’nde olmakla birlikte, Yarı Doğrudan Demokrasi Araçları, Üst Kademe Yöneticisi Kamu Görevlilerinin Üçlü Kararname İle Atanması, Bağımsız Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar ile ilgili öneriler tasarı içerisinde bulunmadığına dikkat çekildi. Açıklamada, “Önerilerimizde en az diğerleri kadar ısrarlıyız ve yeniden değerlendirilmesini talep etmekteyiz. Bununla birlikte Yıllar boyunca sivilleşme ve demokratikleşme için bir olmazsa olmaz, bir ihtiyaç olarak tanımlanan ve varlığı üzerinden siyasi propaganda yapılan geçici 10. Maddenin kaldırılmasını içeren bir düzenlemenin anayasa değişiklik önerilerinde yer almamış olması hem üzücü hem de düşündürücüdür” denildi.
Geçici 10. Madde
Toparlanıyoruz Hareketi’nin sunduğu değişiklik önerileri içerisinde 10. Maddenin değiştirilmesinin de yer aldığına dikkat çekilen açıklama, şöyle devam etti:
“Bize göre, bu ülke siyasetinde sürekli olarak siyasi bir istismar konusu haline getirilmiş olan bu maddenin değiştirilmesi yönünde bir adım atılmamış, atılamamış olması, yürürlüğe girdiği günden bu yana ilk kez değiştirilmesi imkanını yakaladığımız Anayasanın özellikle geçici 10. Maddesi açısında bu tarihi fırsatın kaçırılması sonucunu doğuracaktır. Geçici 10. Maddenin sivilleşme konusunda yaratacağı engelleri aşabilmek , özellikle yorum yoluyla, mümkün görünse de bu ölçüde muğlak ve çağ dışı bir düzenlemenin Anayasada var olmaya devam etmesinin, ileride Anayasa Mahkemesi olarak oturum yapacak Yüksek Mahkemenin takdirine bağlı olarak sıkıntılar yaratma potansiyeli maalesef önümüzde durmaktadır. Toparlanıyoruz Hareketi, geçici 10. Madde konusunda gözlemlenen bu yaklaşımı, ‘kendi irademize dayalı bir düzen’ ilkesine aykırı bulmaktadır ve bu maddenin kaldırılması talebini bir kez daha vurgulamayı zaruri görmektedir. Yapılacak ikili uluslararası antlaşmalarla, demokratik hukuk devletlerinde olduğu şekilde bir anayasal düzen kurmamız mümkünken, bunun yapılmıyor/yapılamıyor olması ülkemizdeki siyasi anlayışın, kendi yarattığı tabulaştırmanın esiri olduğunu kanıtlar niteliktedir. Kuşkusuz başta Anayasanın geçici 10. Maddesi olmak üzere, eksiklik olarak gördüğümüz hususların varlığı, bu ülkenin yararına olacağını düşündüğümüz tek bir maddeyi içerse dahi anayasanın değiştirilmesi girişimlerine destek vermemize engel teşkil etmeyecektir”
(TAK)