Asuman Korukoğlu
Kıbrıs Sulak Alan Topluluğu 

Yılda 2 kez dikkatlerimizi dünyanın doğal uçan göçmenlerine ayrılan;  Dünya Göçmen Kuşlar Günü’nün ikincisi bu yıl 12 Ekimde kutlanıyor. Amaç; uçan konuklarımız olan ziyaretçilerimize, yaşam ortamlarına ve besinlerine dikkat çekmek. Bun yılın temasını uçan konukların ana besinlerinden biri olan BÖCEKLER oluşturuyor. Böcekler ve yaşam ortamları, göçmen kuşların da yaşam ortamlarıdır.

Onlar; sürüngenlerden sonra evrimleştiği varsayılan ve yüzyıllardır kuzey yarım küre ile güney yarım küre arasında mevsimlik göçler yapan ekosistemin hizmetçileridir.

Onlar, beslenmek, üremek  ve sığınmak için ortam ararken; doğru mevsimde doğru yere  giderek; tohumları dağıtan, fare ve böceklerle  zehirsiz mücadele eden,  toprağı karıştıran ve verimini arttıran, artıklarıyla toprak yapımını hızlandıran, ses ve görüntüleriyle dünyamızı güzelleştiren eşsiz konuklardır.

Onlar GÖÇMEN KUŞLARdır.

Kıbrıs’ın kuzeyinde ilk kez 1989 yılında; Yeşil Barış Hareketi ve KUŞKOR olarak; Göçmen Kuşlar Haftası adı altında onları anlatan sokak sergileri açmıştık.  UÇAN KONUKLAR demiştik onlara.  Bu sergiler, Mağusa, Lefkoşa, Girne, Güzelyurt ve İskele’yi dolaşmıştı.

Kuzey Kıbrıs basını ve halk  bu etkinliklerle çok ilgilenmişti.

Birleşmiş Milletler Dünya Göçmen Kuşlar Günü’nü 2006 yılında ilan etti. Dünyanın her yerinde Dünya Göçmen Kuşlar Günü; göçmen kuşlar ve yaşam ortamlarının durumuna dikkat çekmek için kutlanıyor. Kutlamaların amacı farkındalık yaratmak ve bilgi vererek; doğal yaşam ortamlarını ve onların korunması için alınabilecek önlemleri hatırlatmaktır.

Biz Kıbrıs Sulak Alan Topluluğu olarak; Mağusa’daki kuş alanlarından bazılarını dolaşarak Dünya Göçmen Kuşlar Günü için üstlendiğimiz  görevi sürdürmek adına yaptığımız gözlemlerde ne yazık ki her geçen yıl doğal alanlarımızın durumunun daha da kötüye gittiği sonucuna vardık.

Mağusa’da Ayluga, Neopolis, Famagusta Fresh Water Lake, Glapsides, Silver Beach ve  Salamis Ormanı yerli ve göçmen kuşlar için önemli alanlardır. Silver Beach Sulak Alanı, 57 kuş türüne, Glapsides Sulak Alanı, 72 kuş türüne ve Salamis Ormanı, 66 kuş türüne ev sahipliği yapmaktadır. Bu kuş türü sayısı; bu alanlardaki bitki ve böcek türü sayısı ile ilgili de bilgi vermektedir. Silver Beach Sulak Alanı, Glapsides ve Salamis Ormanı yıllardır  güncel kirlilik,  görsel kirlilik ve olumsuz  insan müdahalesi ile karşı karşıyadır. Olumsuz insan müdahalesi arasında; kaçak kesim, kaçak av, köpek gezdirerek verilen zarar,  biyokaçakçılık ve her türlü doğa hırsızlığı da sözkonusudur.

Salamis Ormanı ve Silver beach’te sulak alanın içinde ve kumulların üzerinde  taşıtlar gezerek; sulak alan toprağına ve kumul bitkilerine zarar vermektedir.

Silver Beach’te tesislerin duvarları neredeyse denizin içine girmiştir.

Silver Beach ve Glapsides arasında  kumul bitkileri yerlerinden sökülmüştür.

Salamis Orman sınırları içindeki kamp alanı doğal yapıya hiç uymamakta; doğal bitki örtüsünü yoketmiş, alana istilacı bitkiler taşımış ve atıksularının nereye gittiğinin sorgulanması gereken, görsel bütünsellikten uzak bir alan olarak orada durmaktadır. Salamis Orman sınırları içinde, Silver Beach’te  ve Salamis kıyılarında konaklayan karavanlar, oldukları yeri kirleterek buralardan ayrılmakta, kıyı kumul bitkilerine ve sulak alan toprağına zarar vermektedir.

Silver Beach ve Salamis Orman bataklığının kuru zamanında burada off - road yapan taşıtlar, sulak alan karakterli toprak ve bitki örtüsüne zarar vermektedir.

Glapsides  en büyük şansızlığı halk plajı ilan edilerek yaşamıştır. Glapsides bir ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİDİR ve  bir alan aynı anda hem halk plajı hem de özel çevre koruma bölgesi olacaksa; bu alanda insanların hiçbir müdahale yapmadan denize girmesi sağlanmalıdır.  Kondurulan bütün insan yapısı uygulamaların, plastik deniz ve kum oyuncaklarının, şezlong vesairenin, insan yapısı her şeyin, sonradan dikilen bitki türlerinin, ordan zararsız biçimde ayrılması ve  kumulun doğal halini tamamlamasına izin verilmesi gerekmektedir.

Göçmen kuşların yaşama ortamları doğaya ve onlara iade edilmeli, insanların buralarda doğayı tatmalarına olanak sağlanarak, buraları kirletmemeleri için eğitilmeleri gerekmektedir.