“15 senede 334 milyon dolar fazladan ödedik”
Makine Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner’e göre elektrik enerjisi üretimi için özelden hizmet aldığımız AKSA’ya 15 senede fazladan 334 milyon dolar ödeme yaptık.
Çok ciddi bir rakam bu!
Böylesi bir mali kaynakla Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nu yeniden yapılandırır, santralleri yeniler, elektrik enerjisi ihtiyacımızı karşılardık.
Üstelik de dışa bağımlı kalmadan…
***
Biliyorum, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nu konuşmaktan yoruldunuz ve usandınız.
İşin aslı kuruma da güven sorunu yaşanıyor, farkındayım.
Yine de bu kaynak hepimizin…
Bir “şirket”i zengin ediyoruz, kendi toplumsal değerlerimizi korumak, dönüştürmek ve ileriye taşımak yerine…
***
Enerjinin ihtiyaca göre özelden alınması yanlış değildir.
Ama dedik ya “ihtiyaca göre” olur bu…
Bir de ihaleyle, açık, şeffaf…
AKSA’dan öyle böyle değil çok pahalıya elektrik alıyoruz.
Üstel Hükümeti, yeni sözleşmeyi “ihalesiz” olarak bağlamıştı.
Kavga, gürültü, inatla geçmişti Meclis’ten…
Bu mesele de mahkemelik…
Biliyorsunuz, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu'yla ilgili 1 yıl önce polise yansıyan 6.7 milyon dolar "yolsuzluk" dosyası da var.
Sayıştay Başkanlığı tarafından Aralık 2022’de hazırlanan ve 8 Ocak 2023 tarihinde Başsavcılığa gönderilen yolsuzluk raporu, 17 Ocak’ta soruşturma başlatılması adına Başsavcılık tarafından Polis Genel Müdürlüğü’ne sevk edilmişti.
1 sene oldu, ses yok.
***
Makine Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner’in başka iddiaları da var.
“Adaya getirilen santral AKSA ile yapılan sözleşme standartlarına uygun değil. Ekonomik ömrünü tamamlamış 24 yıllık bir santral getirdiler…”
“AKSA’dan kiraladığımız santrallerin yarısını kullanıyoruz.
Sözleşmeler abartılmış” diyor ve bir örnekle açıklıyor bu durumu başkan…
“Dört odalı bir ev kiraladık, kirasını ödüyoruz, bize iki odasını kullanamazsınız diyorlar.
Bu yetmezmiş gibi yeni bir anlaşma yapıyor ve kira bedelini de artırıyoruz.
AKSA’yı finanse etmek üzerine bir sistem kurdular…”
Tüm bu iddialar defalarca tekrarlansa da kimse umursamıyor.
“Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun mutlaka rehabilite edilmesi gerekiyor. AKSA’ya ödenen kira bedeliyle, KIB-TEK’e yatırım yapılırsa, o zaman böylesi bir hizmet almaya hiç gerek kalmaz. Bu nettir. Sistemi AKSA’ya kira ödemek üzerine kurdular. AKSA’ya bağımlılık nasıl artırılır, bunun üzerine çalışılıyor. O nedenle telaşla bir sözleşme yaptılar.”
Makine Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner şunları da ekliyor…
“Kalecik 3’ün AKSA’ya kiralanmasını yargıya taşıdık.
Sözleşme yasa dışıdır iddiasındayız.
Son 1.5 aydır tebligat için AKSA’nın adresini arıyorlar.
Toplum elektriği değil AKSA’yı ödüyor.”
***
Elimiz kolumuz bağlı noktasında pek çok insan…
Çünkü “emir büyük yerden…”
Kanıksadık.
Bir de…
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu özerk, profesyonel, verimlilik odağında bir yapıya kavuşmadıkça güven yok.
Yine de yazık…
Hani derler ya “kendi paramızla rezil olmak” tam da o noktayız.
Sanayici ve otelciler için ‘Güneş Parkı’
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’na ait Hisarköy’deki özel bir arazi “Başbakanlık” tarafından imzalanan protokolle Sanayi Odası ve Otelciler Birliği’ne veriliyor.
Yenilenebilir enerji üretmek için Güneş Parkı kurulacak.
Bu mesele yeni değil, protokol geçen yıl Mayıs’ta imzalanmış.
Makine Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner’e göre bu yatırımı da Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu yapabilir.
“Bu kadar ayıp olamaz. Başbakan elektrikle ilgili bir protokol imzalıyor ama Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu bunun bir parçası değil. Yenilebilir Enerji Kurumu’nun da imzası yok” diyor Makine Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner…
Yarkıner’e göre bu yatırım da Kıb-Tek tarafından hayata geçirilerek, çok daha geniş bir kitlenin kullanımına açılarak toplumsal faydaya dönüştürülebilir.
İki önemli sivil toplum örgütünün güneş parkı yatırımı yapması doğrusu bana olumsuz gelmiyor.
Sanayi Odası’na soruyorum, “Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun bilgisinde geliştirilen bir projedir” yanıtını alıyorum.
Sanayi üreticisi ve otelcilerin daha düşük maliyetle enerji talebi var.
Bu talep karşılanamıyor.
Enerji maliyetini aşağıya çekmek için böyle bir öneri yapılmış.
Sanayi Odası Başkanı Ali Kamacıoğlu anlatıyor.
“1800 dönüm arazinin 600 dönümü bize verildi. Güneş parkı için öngörülen yatırım değeri toplamda 70 milyon Euro olarak hesaplandı, her işletmeci kendi payını ödeyecek, günün sonunda sanayideki elektrik enerjisinin yüzde 40’ını, otelciler için de yüzde 50’sini yeşil enerjiye dönüştüreceğiz. Güneş enerjisi parkı 50 MW gücünde olacak. İhaleye çıkıldı. 28 Şubat’ta ihale tamamlanacak. 7 aylık bir yatırım süresi öngörüyoruz. Projenin en geç 2025’te tamamlanmasını hedefliyoruz. Şu anda 150 sanayici var, bize başvuru yapan… Önceliği güneş enerji santrali olmayanlara verdik.”
Umarım hedefe varılır, bu projeyi olumlu görüyorum.
Ara bölgeye güneş parkı ne oldu?
Avrupa Birliği ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından ortaklaşa yürütülen bir proje vardı.
Ara bölgeye “Güneş Parkı” kurulacak, Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rumlar burada üretilecek enerjiden birlikte yararlanacaktı.
Alman bir şirkete verilmişti, proje!
En son bilgi bu, henüz yeni ve somut bir adım işitmedik.
Umarım proje ileriye taşınır ve ortak bir üretim alanımız olur.