Kıbrıs Cumhuriyeti ile uluslararası Noble-Shell-Delek şirketi, adadaki petrol sondajına yönelik Afrodit yatağı için prensip anlaşması yaptı. Politis gazetesine göre, 19 yılda 9.5 milyar dolar gelir hedefleniyor.
Politis gazetesi “Afrodit’in Çeyizi 9 Buçuk Milyar Dolar” başlığıyla manşetten yayınladığı haberinde, Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis’in yeni sözleşmeyle ilgili verdiği bilgileri paylaştı.

İşte anlaşmanın detayları

Petrol fiyatlarının, 2020-2022 döneminde varil başına 70 dolar civarında dalgalanacağından, yılda yaklaşık 550 milyon dolar veya yatağın işletilmesinin süreceği 18 yıllık dönemde toplam 9 buçuk milyar dolar net gelir elde edileceği hesaplanıyor.
Ancak, bu gelişmeler, Kıbrıs için 850 milyon Euro’luk bir kayba sebep olabilir.
Politis, uzman görüşlerine atıfta bulunarak, bu kaybın büyük bir kısmının, yatırım için öngörülen 8 milyar dolarlık projelerden elde edilecek kazançlarla karşılanacağını iddia etti.
"Afrodit’ten Yılda 520 Milyon Dolar- Partiler, Yeni Anlaşma Konusunda Bilgilendirildi” başlığıyla basına yansıyan gelişmede, Kıbrıs Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis’in siyasi parti teknokratlarını, taraflar arasında prensip anlaşmasına varıldığı yönünde bilgilendirdiğine dikkat çekildi.
Anlaşmayla sonucu elde edilecek gelir, Mısır’daki Idku isimli doğal gaz sıvılaştırma terminaliyle yapılan uzlaşı sonrasında buradaki ekonomik-teknik verilere uyarlanarak hesaplandı.
 

“Kazançlar ve kayıplar”

Yatağın geliştirilmesi sırasında büyük dalgalanmalar yaşanması durumunda, iki taraf için yatırım getirisinde benzer dalgalanmalar yaşanacağını kaydeden Politis, sözleşmede değişiklik yapılmasının dayandığı felsefenin, brent petrolün fiyatının yaklaşık 60-75 dolar arasında olduğu dönemlerde, şirketlerin mevcut sözleşmeyle kıyaslandığında, önemli ölçüde gelir artışına sahip olmalarını öngördüğünü iletti.
Brent petrolün fiyatının 75 dolar ve üzerine çıktığı dönemlerde, devletin gelirlerinin artacağını; petrol fiyatı 80 doların üzerine çıktığında is, Kıbrıs’ın gelirlerinin mevcut sözleşmedeki gelirleri aşacağını kaydeden gazete, bu senaryoya göre, devletin 18 yıllık programdan elde edeceği toplam net gelirin 9 buçuk milyar dolara ulaşacağını yineledi.
Bir diğer ifadeyle, bugünkü mevcut gelirlerin orantılı paylaşımı anlaşmasının geçerli olması durumunda, devletin 850 milyon dolar daha az (yılda yaklaşık 45 milyon dolar) gelir elde edeceğini belirten gazete, yeni anlaşmaya göre, devlete gidecek olan gelir yüzdesinin, yüzde 62’den yüzde 57’e düşürüldüğüne işaret etti.
Devletin, Afrodit yatağının ticari olarak değerlendirilmesinden elde edeceği ortalama yıllık gelirin 500-520 milyon dolar olacağının tahmin edildiğini de aktaran gazete, anlaşmanın, 4.1tcf (trilyon ayak küp) olarak hesaplanan Afrodit yatağının daha büyük olduğunun ortaya çıkması durumunda, devletin elde etmesi beklenen gelirlerin olası artışını ise açıkta bıraktığına dikkat çekti.

“8 Milyar dolarlık yatırım”

Afrodit yatağının iki aşamalı olarak geliştirilmesiyle ilgili sermaye harcamaları ve işletme maliyetlerinin, şirketlere yaklaşık 8 milyar dolara mal olacağı belirtildi.
Bu tutarın içerisinde, 12’nci parselden doğal gazı Mısır kıyılarına ve Idku isimli LNG terminaline götürecek boru hattının döşenmesi maliyetinin hesaplanmadığını kaydeden gazete, bu maliyetin 1,1 milyon olabileceğini ifade etti.
Yeni anlaşmanın, yatırımı güvenceye alma konusunda oldukça somut ve sert maddeler öngörmesinin devlet açısından kazanç olarak addedildiğini de yazan gazete, yataktaki yeni teyit sondajının somut bir zaman çerçevesinde gerçekleşmemesi durumunda, Noble-Shell-Delek’in sözleşmeyi kaybedeceğini belirtti.
Gazete, Kıbrıs hükümetinin amacının, zaman takviminin işleyebilmesi ve doğal gaz üretiminin 2024 veya 2025 yılında başlayabilmesinin mümkün olması için, bu yeni anlaşmanın Temmuz ayı içerisinde Bakanlar Kurulu’ndan geçmesi olduğunu ekledi.

“Afrodit’ten 9 Buçuk Milyar Dolarlık Çeyiz”

Fileleftheros gazetesi de “Afrodit’ten 9 Buçuk Milyar Dolarlık Çeyiz” başlığıyla manşetten yayımladığı haberinde, Afrodit yatağından doğal gaz satışıyla ilgili anlaşmaya varıldığını ve bunun 2024 yılında başlamasının beklendiğini yazdı.
Afrodit yatağındaki doğal gazın 18 yıl boyunca Mısır’a ihraç edileceğini kaydeden gazete, önümüzdeki aya kadar yatağın geliştirilmesiyle ilgili planın hazır olacağını, 2020 yılının 2’nci yarısında ise Afrodit yatağındaki 3’üncü sondajın yapılacağını belirtti.
Gazete bunun hem teyit sondajı, hem de yatağın işletilmesi altyapısına sahip ilk sondaj olacağını ifade etti.
Haravgi ise “Afrodit’ten Daha Az Gelir, Sözleşmenin Uygulanması İçinse Daha Fazla Madde” başlığıyla yer verdiği haberinde, Rum hükümetinin, Afrodit yatağının geliştirilmesinden elde edilecek gelirlerin yeniden tahsis edilmesiyle ilgili olarak Noble-Shell-Delk şirketler grubuyla varılan anlaşmadan memnun göründüğünü yazdı.