Fehime ALASYA

“Denetim” endişelerini de beraberinde getiren çipli bileklikle ev karantinası uygulaması dün Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nın yayımladığı yeni NOTAM ile devreye girdi.

Yayımlanan yeni karar ile dün ülkeye geldiğinde ev karantinasına girecek olan 35 kişi beklenirken, bu sayı 23’te kaldı.  Ercan Havaalanı’na dün Ankara, İstanbul ve Adana’dan dört uçak seferiyle toplamda 390 yolcu geldi, 390 yolcu arasında 23 kişi çipli bileklik uygulamasından yararlandı.

Uygulamadan yararlanan bazı yolcular, YENİDÜZEN’e konuştu. Kimisi daha önce birçok kez ülke dışına çıkıp geri geldiğini ve birçok uygulamaya tabi olduğunu, buna karşın ev karantinasının en iyi çözüm olduğunu anlatırken, kimisi ise ilk kez böyle bir uygulama ile karşılaştığını anlattı.

Çipli bileklik ile ev karantinası uygulamasına tabi olan yolcuların tümü de bireysel sorumluluğa dikkat çekerken, devletin de üstüne düşen denetimleri yapması gerektiğinin altını çizdi.

NOTAM kararının geç saatte yayımlanmasıyla bazı yolcuların Türkiye’den geri çevrildiği, sayının bu nedenle daha düşük olduğu belirtildi.

Akıllı telefonu olmayana kiralama

“Karantina Takip Sistemi” işleyişiyle ilgili teknik sorumlu firma olan Kuzey Kıbrıs Turkcell de havaalanında oldukça kalabalık bir ekiple çalıştı, herhangi bir yığılmaya neden olmayacak şekilde kişilerin kısa sürede bilgilendirildi.

Alanda akıllı telefon kiraladığı da dikkat çekti.

İşlemler yapıldı, yolcular uyarıldı: “Yol üstünde bir yerlerde sakın durmayın”

Ev karantinasına gidecek olanlar da Ercan Havaalanı’nda PCR testine tabi tutulurken, kimlerin bu uygulamadan yararlanabileceği önce alandaki görevliler tarafından incelendi. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı kriterlerde olanların çipli bileklikle ev karantinasına girebileceğine onay verilmesinin ardından teknik olarak işlemleri gerçekleştirildi.

Telefonuna “Güvende kal” uygulamasını indiren yolcular, çipli bileklik ile telefonunu eşleştirdi. İşlemlerin ardından bileklikler yolcuların koluna güvenlik görevlileri tarafından takıldı. Telefondaki zamanlamanın başlamasıyla, kişilerin adresi ile ulaşacağı süre çalışamaya başladı. Bilekliği takılan kişiler görevliler tarafından yol üzerinde hiçbir yerde duramayacağı konusunda da defalarca uyarıldı.

Kimlerin bu uygulamadan yararlanabileceğine de önce alandaki görevliler tarafından incelendi.

Cep telefonları çipli bilekliklerle program yardımıyla eşleştirildi.

Bileklik ile eşleşen telefonda, uygulama eve gidiş süresi başlattı. Yolcular, verilen bu sürede evde olmakla sorumlu tutuldu.

Yolcular ‘ev karantinası’ndan memnun:

Girne Amerikan Üniversitesi masa tenisi takımı antrenörü Muzaffer Doğugün:

“Her şeye rağmen evde karantinada olmak otelde olmaktan iyidir”

Çipli bileklikle ev karantinasının tek kötü yanının ‘evdeki diğer aile büyüklerine zarar verir miyim?’ korkusu olduğunu anlatan Muzaffer Doğugün, sadece bunun için endişelendiğini kaydetti.

Daha önce birçok kez bu şekilde yurt dışına gidip geldiğini anlatan Doğugün, denenmiş her türlü karantinayla ülkeye gelmişliği olduğunu anlatarak, “Ama bu şekliyle evde karantinada olmak bence en uygunu…” dedi.

Doğugün, masa tenisi takımı antrenörü olduğu için çok sık yurt dışına giriş çıkış yaptığını anlattı.

“Yine de her şeye rağmen evde karantinada olmak otelde olmaktan iyidir.” dedi.

Evde aile büyüklerinin olduğunu ve en çok da bu yüzden endişe duyduğunu anlatan Doğugün, sürekli PCR testi yaptırdıklarını, ev içerisinde de sosyal mesafe ve maske kuralına uyarak ailesini koruyacağını anlattı.

İlgili birimlerin çok sıkı denetim yapması gerektiğine de değinen Doğugün, bireysel olarak da sorumluluk almak gerektiğinin altını çizdi.

Doğugün, “Evde odamızı ayrı tutup temas kurmayacağız. Bundan sonra bireysel olarak tedbirlere uymamız gerek. Önce kendi kendimizi kontrol etmeliyiz tabi ama muhakkak devlet tedbirleri de olmalı. Her gün gidip bizim gibi bireyler kontrol edilmeli. 9 Nisan’da giderken PCR yaptık, gidince Türkiye’de de yaptık, bir de adaya dönünce yine yaptık.” dedi.

Yolcu Zihni Batuhan Şahin:

“Doğru yürütülürse çok uygun bir uygulama”

Öğrenci olan Zihni Batuhan Şahin ise Pandemi sürecinde ilk kez ülkeye geldiğini anlatarak, bu uygulamanın hem bireysel hem de toplumsal faydaları olduğuna değindi.

Bileklik uygulamasıyla karantina sürecini evde geçirecek olan Şahin, bu uygulamanın hem devlet ekonomisine külfet olmadığını, hem de bireylere büyük fayda sağladığını kaydetti.

Şahin, “Bu uygulama doğru olarak yürütülürse öğrenciler için de çok uygun bir dönüş olabilir, bu sayede ülke ekonomisi için de güzel bir gelişme olur.” dedi.

Yolcu Züleyha Özer:

“Umarım işe yarar”

Türkiye’den ülkeye gelen ve çipli bileklik ile 10 gün karantinada kalacak olan Züleyha Özer isimli yolcu da bu süreyi çipli bileklik ile ev karantinasında geçirecek olmasını “İlginç bir tecrübe, umarım işe yarar.” diyerek nitelendirdi.

Pandeminin çok zorlu bir süreç olduğunu dile getiren Özer, “Bu salgında her şekilde kontrolü sağlamak çok zor, bu anlamda da çok zor, umarım çipli bileklik uygulaması işe yarar.”

“Güvende Kal” uygulaması tanıtıldı

Ülkede Karantina Takip Sistemi ve Güvende Kal uygulaması Dışişleri Bakanlığı Uğur Umar Konferans Salonu’nda dün tanıtıldı. Tanıtımda 10 adet elektronik bilekliğin sabah saatlerinde ülkeye gelen kişilere takıldığı bilgisi verildi.

Kıbrıs’ın kuzeyinde COVID-19 sebebi ile karantinaya girmesi gereken kişilerin, karantina sürecini belirlenen lokasyonlarda geçirmesini sağlayan uygulamanın tanıtım etkinliğine Başbakan Ersan Saner, Maliye Bakanı Dursun Oğuz, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Resmiye Canaltay, Sağlık Bakanı Ünal Üstel, Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdürü Murat Küçüközdemir ve bürokratlar katıldı.

Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdürü Murat Küçüközdemir’in tanıtım sunumu ile başlayıp Başbakan ve bakanların konuşmaları ve “Elektronik Bileklik Tanıtım Videosu” gösterimi ile süren etkinlik, soru-cevap kısmı ile son buldu.

Küçüközdemir: “Karantina ihlali tespit edilmesi durumunda konu polise iletilecek”

Yaptığı sunumda “Karantina Takip Sistemi” işleyişi ve denetimi ile ilgili bilgiler veren Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdürü Murat Küçüközdemir, yolcunun ülkeye gelmeden APPStore veya Google Play’den “Güvende Kal” uygulamasını akıllı telefonuna indirmesi ve kayıt bilgilerini doldurması gerektiğini anlattı. Yolcu ülkeye gelince yetkili kişilerce QR kodlu bilekliğinin takılacağını ve mobil uygulama ile bilekliğin eşleştirileceğini aktaran Küçüközdemir, kişinin yine QR kod ile giriş yapacağı araçla izole olacağı yere seyahat edeceğini kaydetti.

Kişinin karantina alanı dışına çıkması, bilekliğe zarar vermesi veya telefonunun internetini kapaması durumunda Turkcell ekiplerinin kişiye ulaşacağını kaydeden Küçüközdemir, karantina ihlali tespit edilmesi durumunda ise konunun polise iletileceğini söyledi.

Turkcell’in “Karantina Takip Sistemi” ile ilgili yaklaşık 150 kişiyi görevlendirdiğini bildiren Küçüközdemir, ev karantinasındaki kişilerin 7/24 takip edileceğini belirtti.

Küçüközdemir, “Kişiler, çağrı merkezimizce 7/24 izlenecek. Ayrıca saha operasyon ekiplerimiz 7/24 hizmet vererek olası arıza ve ihlal durumlarına müdahale edecek. Yine saha operasyon ekiplerimiz rastgele ev ziyaretleri de yapacak” dedi.

Elektronik bileklikle evde karantinaya girecek kişilerin kayıt esnasından “İzlem Bilgilendirme ve Onam Formu”nu okuyarak kabul edeceğini de belirten Küçüközdemir, bu kapsamda herkesin yapması ve uyması gereken kuralları başından kabul edeceğini vurguladı.

Küçüközdemir, uygulama ile ilgili tüm detaylara www.kktckarantina.com ile www.trncquarantine.com sitelerinden, 05338781024 numaralı çağrı merkezinden ve Güvende Kal BİP kanalından da ulaşılabileceğini sözlerine ekledi.

Üstel: “İhlal edene 5 asgari ücret ceza kesilecek”

Tanıtımın ardından konuşan Sağlık Bakanı Ünal Üstel, bir yıldır kovid-19 salgını nedeniyle zorluklar yaşandığını anımsatarak, mevcut karantina uygulamasının hem ülke ekonomisine hem de karantinaya giren insanlarda yarattığı olumsuz etkilere değindi. Ev karantinası ile insanların sağlığını riske atmadan mevcut olumsuz etkilerin azaltılacağına işaret eden Üstel, bugün başlayan uygulamayı ileriki günlerde yaygınlaştırmayı hedeflediklerini belirtti.

Ev karantinası için bazı kıstaslar getirildiğini, yaşlılara, çocuklu ailelere ve kronik hastalığı olanlara öncelik verileceğini hatırlatan Üstel, bugün yaklaşık 35 kişiye elektronik bileklik takılacağı bilgisini verdi.

Denetim konusuna da değinen Üstel, kişilerin gerek bileklikle gerekse rastgele ev ziyaretleri ile denetleneceğini anlatarak, “Bu iş kontrolü sadece ilgili şirket ile Sağlık Bakanlığı’nda olmayacak. Bu insanların kalacakları yerlerin bilgilerini polise ve ilgili belediyelere de bildireceğiz. Ayrıca ev karantinasına giren kişilerin komşularına da görev düşmektedir. İhlal tespit edilirse, kim olursa olsun gözünün yaşına bakılmayacak. Doğrudan merkezi karantinaya alınacak ve 5 asgari ücret ceza kesilecek” ifadelerini kullandı.

Üstel, uygulamanın hem ekonomik hem de sosyal açıdan fayda sağlayacağına inancını da dile getirdi.

Canaltay: “Dijital dönüşümü başlatmanın zamanı geldi”

Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Resmiye Canaltay konuşmasında dijitalleşmenin önemine vurgu yaparak, “Dijital dönüşümü başlatmanın zamanı gelmiştir” dedi.

Canaltay, “Güvende Kal” uygulamasının hayata geçmesine katkı koyan herkese teşekkür etti.

Oğuz: “Devletin üzerindeki mali yük azaltılmalı”

Maliye Bakanı Dursun Oğuz ise, mevcut karantina uygulamasının Devletin üzerinde yarattığı mali yükten bahsederek, bu yükü azaltmanın önemine vurgu yaptı.

Elektronik bileklik uygulamasının Sağlık Üst Kurulu’nun alacağı kararlar doğrultusunda devam edeceğini kaydeden Oğuz, bu uygulama ile devlet giderlerinde yüzde 80-85 tasarruf sağlanacağını söyledi.

Karantina ücretini çok görüp aile ziyareti amaçlı ülkeye gelemeyen vatandaşlar da olduğunu anlatan Oğuz, “Bu kişiler 750 TL verip bunun 400 TL’si ile ülkeye gelebilecek” dedi.

Saner: “Devletin giderleri azalacak”

Başbakan Ersan Saner, Karantina Takip Sistemi ve Güvende Kal uygulaması tanıtım etkinliğinde yaptığı konuşmada, dijital dönüşümden faydalanarak elektronik uygulamalarla denetim mekanizmanın güçlendirilmesi gerekliliğine ve “Güvende Kal” uygulaması ile bunun başlatıldığına vurgu yaptı.

Ülkede elektronik dönüşümün ilkini kamu-özel iş birliğinde gerçekleştirmenin ve göreve geldikleri ilk gün ortaya koydukları hedefe ulaşmanın mutluluğunu yaşadıklarını ifade eden Saner, çalışmaya katkı koyan herkese teşekkür etti.

Karantina uygulaması için aylık ortalama 50 milyon TL harcama olduğunu kaydeden Başbakan Saner, son aylarda dünya genelinde covid-19 vaka artışlarına dikkat çekerek, “Covid-19 salgını ile yaşamayı öğrenmek zorundayız, bunu öğrenirken teknolojik imkanlardan da faydalanıp, devletin giderlerini azaltmak bizim en temel uygulamamız gereken faktörlerin başında geliyor” dedi.

Saner, “Güvende Kal” uygulamasının KKTC genelinde bugün uygulanmaya başladığını belirterek, hükümetin önceliğinin halkın sağlığı olduğunu ama ekonomiyi de düşündüklerini vurguladı.

Ülkeye gelmek için belirli miktardaki karantina ücretini ödeyemeyecek durumda olan vatandaşlar olduğuna da işaret eden Saner, uygulamanın hem vatandaşların ülkeye gelirken sıkıntı yaşamaması hem de gelecek kişi ve turist sayısının artmasıyla birlikte ekonomik canlılığının artmasına imkân sağlayacağını kaydetti.

Saner, pozitif veya temaslı olup da bir otelde konaklatılarak tüm masrafların devlet tarafından karşılandığı başka bir ülke olmadığını belirterek, “Güvende Kal” uygulaması ile devletin giderlerinin de azaltılacağını ifade etti. Saner, güvende kal uygulamasına 1700 kişi ile başlandığını, sayının önümüzdeki günlerde 4 binlere ulaşacağını, böylece ülkeyi daha çok insanının ziyaret etmesine imkân verileceğini söyledi.

“İnsanımıza güveniyoruz”

Saner, “Biz insanımıza güveniyoruz. Evde Kal Güvende Kal sistemini uygulayacaklarına inancımızdan dolayı da amacımız hiç kimseye ceza kesmek değildir. Dijital dönüşümden faydalanarak ülkede elektronik uygulamalarla kontrol mekanizmanın güçlendirilmesi gerektiğinin ilk uygulamasını Güvende Kal uygulaması ile başlatıyoruz” diye konuştu.

İlk uygulamada bazı sıkıntılar olabileceğine değinerek, vatandaşlardan daha çok hoşgörülü olmalarını beklediğini ifade eden Başbakan Saner, “Halkımızdan yıkıcı değil yapıcı bir yaklaşımla güvende kal uygulamasına destek olmasını istiyorum, KKTC olarak bunu başardığımız anda dünyanın diğer ülkelerinin de bizi takip edeceğine inanıyorum” dedi.

Salgın sürecini başarılı bir şekilde yönetmelerine rağmen, ekonomide ciddi sıkıntılar olduğunu dile getiren Başbakan Saner, Covid-19 ile mücadelede herkesin birbirine destek vermek zorunda olduğunu ve maske-mesafe ve hijyen kuralarına uyulması gerektiğini hatırlatarak, sistemin hayırlı olmasını diledi.

Konuşmaların ardından soru-cevap kısmına geçildi.

Saner: “Kapalı devre turizm için herhangi bir sıkıntımız yok”

Kapalı turizmle ilgili yöneltilen bir soru üzerine Başbakan Ersan Saner, “Kapalı devre turizm için herhangi bir sıkıntımız yok. Bu hafta sonundan itibaren Sağlık Bakanlığı ve Turizm Bakanlığımızın ortak çalışmalarıyla eğer kapalı tur ülkeye grup gelecekse, gelebilecektir” dedi.

Küçüközdemir: “Denize girme opsiyonu ile ilgili ek geliştirmeler yaptırdık”

Elektronik bilekliğin sudan nasıl etkileneceği konusundaki soruyu ise Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdürü Murat Küçüközdemir yanıtladı.

Küçüközdemir, “Bu bileklikler Türkiye’de hastanelerde yaygın kullanılıyor. Duş alabiliyorsunuz. Günlük kullanımda bir sıkıntı yok. Denize girme opsiyonu ile ilgili ek geliştirmeler yaptırdık. Gelen ürünlerde, cihazın içindeki devre suya dayanıklı şekilde kaplanmış durumdadır” ifadelerini kullandı.

Uygulama ücreti 750 TL

Öte yandan Sağlık Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, Karantina Takip Sisteminin ücretli bir uygulama olduğunu, 350 TL’si depozito olmak üzere toplam 750 TL ücreti olduğu  bildirerek, Karantina Takip Sistemi ile ilgili her türlü bilgiye https://kktckarantina.com adresi üzerinden erişilebileceğini duyurmuştu.

Müracaat

Sağlık Bakanlığı açıklamasında, ev karantinası müracaatının KKTC’ye dönüş seyahati tarihinden 3 iş günü önce yapılması gerektiğini belirtmişti.

Açıklamada, başvuruda hastalık raporu (epikriz), kimlik bilgileri, ikamet bilgileri, telefon ve açık karantina adresi, seyahat bilgileri, son 3 gün içinde yapılmış negatif COVID-19 Testi, evde karantinaya gireceklerin açık isimleri, kimlik bilgileri ve imzaları ile hangi amaçla yurtdışına gittiği ve yurtdışında otel/evde mi kalındığı ile ilgili bilgilerle başvuru yapılması gerektiği kaydedilmişti.

Ev karantinası kriterleri…

Açıklamada, ev karantinası uygulamasından yararlanabilmek için belirlenen kriterler de açıklanmıştı. Açıklanan kriterler şunlar:

“70 yaş üstü yaşlılar,12 yaş altı çocuklar, aterosklerotik kalp hastalığı, kalp yetersizliği, immünsüpresiv tedavi alan hastalar, kanser hastaları (son 6 ay içinde kemoterapi ve radyoterapi almış olanlar), 1 ay içinde minör operasyon geçirmiş olanlar, 3 ay içinde majör operasyon geçirmiş olanlar, fiziksel ve zihinsel engelli olan kişiler, nörodejeneratif hastalıkları olan kişiler, otizm spekturumu, son 3 aydan daha fazla tanı almış psikiyatrik vakalar ( rapor ve almış olduğu tedavi uzman psikiyatrist tarafından düzenlenmiş olmalıdır), kolostomi torbası ve kalıcı idrar sondası ile yaşayanlar, diyaliz ihtiyacı olan son dönem böbrek yetersizliği olan kişiler, organ ve kök hücre nakilli hastalar, gebelik.”

Yeni NOTAM detayları…

Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı, ev karantinası ile adaya gelecek olanların hangi şartlarda adaya ulaşacağı ve havaalanında uygulanacak prosedür ile ilgili yayınladığı NOTAM üç maddeden oluştu. Uygulama ve yeni prosedür ile ilgili açıklamada şöyle denildi:

“12 Nisan 2021 tarihi itibariyle Ercan Havalimanına gelecek uçaklarla ilgili aşağıdaki uygulama yolcular için yapılacak. Sağlık Bakanlığı özel izni ile gelen yolcular yetkililerin belirlediği kurallar çerçevesinde elektronik bileklik uygulaması kullanma şartı ile karantina sürelerini ev veya yetkililerin onay vereceği lokasyonlarda geçirebilecek. Elektronik bileklik mobil uygulama ile birlikte kullanılacak olup akıllı telefon olmadan kullanılamayacaktır yolcuların uçağa binmeden önce güvende kal uygulamasını apple store veya google playstoredan indirerek talep edilen belge ve bilgileri mobil uygulamaya girmesi ve oluşan kare kodu telefonu üzerinden görevliye göstermesi gerekmekte. Süreç ile ilgili detaylı bilgi için www.kktckarantina.com adresini ziyaret edebilirsiniz.”