Elektrik Kurumu Çalışanları Sendikası (EL-SEN) tarafından yaptırılan “Kamuoyunun Enerji Politikalarına İlişkin Görüşleri ve KIB-TEK Algısı” konulu araştırmanın sonuçları düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı.

EL-SEN’den yapılan açıklamaya göre, araştırma sonuçları; halkın ağırlıklı çoğunluğunun, hükümetin enerji politikasını başarısız bulduğunu ve KIB-TEK yönetiminin performansından memnun olmadığını ortaya koydu.

Ankete katılanların çoğunluğunun tercihi, KIB-TEK’in siyasetle bağının koparılıp, kötü yönetimden kurtarılarak özerkleştirilmesi oldu.

EL-SEN yetkililerinin ve kamuoyu araştırmasını yapan METRON Araştırma Kurumu yetkililerinin hazır bulunduğu basın toplantısı, Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (KTMMOB) Lokali’nde gerçekleştirildi.

Basın toplantısında konuşan EL-SEN Genel Başkanı Ahmet Tuğcu, yönetim olarak en büyük gailelerinin, toplumun öz varlığı olan KIB-TEK’in geleceği olduğunu söyledi.

Tuğcu, “Hedefimiz ve mücadelemiz, siyasetten arındırılmış, özerk bir yapıya kavuşturulacak, iyi yönetilen bir KIB-TEK’tir. Yatırımlar aracılığıyla kendi kendine yetebilen, elindeki kaynakları doğru kullanarak, toplumun enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla daha düşük maliyete üretim yapabilen bir KIB-TEK’tir. Çocuklarımızın geleceğini kurtarabilmek adına, çevreci enerji politikalarının hayata geçirilebilmesidir” dedi.

KIB-TEK’in, siyasetin iki dudağı arasına hapsedildiğini ifade eden Tuğcu, enerji alanındaki eğitim, bilgi birikimi ve deneyim değil, sadece “sağlam bir partili” olmanın esas alındığı atamalarla yönetilen kurumun, toplumun çıkarlarına değil, politikacıların kendi siyasi çıkarlarına hizmet eder hale getirildiğini kaydetti.

Tuğcu, “Başta santraller olmak üzere yeni yatırımlarla korunup geliştirilebileceği halde, tam aksine ve de bilinçli bir şekilde, KIB-TEK’in üretim kapasitesi dolaylı olarak küçültülmüş, özel sermayeye bağımlı hale getirilmiştir. 2000’li yıllarından başından itibaren sırtımıza “kambur” olan AKSA’nın KIB-TEK’i, dolayısıyla da halkın parasını sömüren bir yapıya kavuşturulması, bu bahsettiğimiz bilinçli politikaların bir sonucudur” diye konuştu.

Siyasetin, defalarca verdiği sözleri tutmayıp KIB-TEK’e santral yatırımı yapmayarak, aslında toplumun ihtiyacı olan enerjiyi üretmesini engellediğini ve AKSA’ya muhtaç bıraktığını kaydeden Tuğcu, “AKSA’ya muhtaç olmak demek, maliyetine üretim yapan KIB-TEK’ten değil de, çok daha pahalıya üretim yapan AKSA’dan elektrik satın almak demektir. Yani çok daha pahalı elektrik faturaları demektir” ifadelerini kullandı.

Bundan kurtulmak için, yıllardır mecliste bekletilen özerklik yasasının güncellenerek bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çeken Tuğcu, “Siyasi akılla değil, bilimsel akılla yönetilecek bir yapıyla, AKSA’ya akan milyon dolarlar, Teknecik’e yeni santral yatırımı olarak dönmelidir” dedi.

EL-SEN olarak bir yandan tüm bu hedeflere ulaşabilmek adına bir mücadele yürütürken, bir yandan da halkın doğru bir şekilde bilgilendirilerek bilinçlendirilmesinin gerekliliğine inandıklarını belirten Ahmet Tuğcu, bu mücadelenin başarıya ulaşabilmesi için, halkın  desteğinin önemine işaret etti.

Bu noktadan hareketle halkın bu konuda ne düşündüğünü öğrenmek amacıyla, bir kamuoyu araştırması yaptırdıklarını ifade eden Tuğcu, “Araştırmanın sonuçları, mücadelemizin bundan sonraki aşamasını yapılandırmamız ve şekillendirmemiz açısından önemlidir” dedi.

Tuğcu son olarak, bir sonraki adımlarının, yurt içi ve yurt dışından uzmanların katılımıyla, enerji konusunda bir çalıştay düzenlemek olacağını ifade etti.

Araştırma sonuçları…

Tuğcu’nun konuşmasının ardından, EL-SEN tarafından yaptırılan kamuoyu araştırmasının sonuçları, çalışmayı gerçekleştiren Metron Araştırma Kurumu’nun Direktörü Gürdal Hüdaoğlu tarafından açıklandı.

Halkın, elektrik konusunda genel ve yaygın bir memnuniyetsizlik içinde olduğunu anlatan Hüdaoğlu, ülkede uygulanan enerji politikasının açık biçimde başarısız bulunduğunu kaydetti. Araştırma sonuçlarının bundan sonra izlenmesi gereken yol hakkında güçlü mesajlar içerdiğini belirten Hüdaoğlu, “Halk KIB-TEK’in özerk bir yapıya kavuşturulmasını, sorunların ortadan kaldırılmasını sağlayacak en güçlü seçenek olarak görüyor” dedi.

Metron Direktörü Gürdal Hüdaoğlu’nun verdiği bilgilere göre araştırma, Kıbrıs’ın kuzeyi genelinde 550 kişiyle yüz yüze görüşme yoluyla gerçekleştirildi. KKTC vatandaşlarına yönelik ankette, örneklem, altı ilçenin nüfus oranları dikkate alınarak tesadüfi tabakalandırma yöntemiyle belirlendi. Ayrıca cinsiyet ve yaş gibi demografik özellikler, KKTC seçmen listelerindeki dağılımlara göre oranlandı. %95 güven aralığına sahip araştırmanın hata payı +/-4 olarak hesaplandı. Yüz yüze gerçekleştirilen anketlerde, elektronik kontrol ve takip imkânı sağlayan CAPI yöntemi kullanıldı.

“Elektrik büyük sorun”

Araştırmada elde edilen veriler, vatandaşların enerji politikalarına ve bu politikaları yürüten kurumlara yönelik görüşlerini yansıtıyor. Buna göre halkın %88’i KKTC’yi “elektrik sorunu olan bir ülke” olarak görüyor.

Oranı %77’ye ulaşan büyük bir çoğunluk, zaman zaman meydana gelen elektrik kesintilerini “normal ölçülerin dışında” görüyor ve “büyük bir sorun” olarak tanımlıyor.

Hükümetin enerji politikasının başarısız olduğunu düşünenlerin oranı da %77 düzeyinde. “Hükümet başarılı” diyenler %8’in altında kalıyor.

KIB-TEK’in imajı

KIB-TEK’in kamuoyu tarafından nasıl algılandığını belirlemek üzere yöneltilen soruya verilen yanıtlar kurumun oldukça olumsuz bir imaja sahip olduğunu gösteriyor. KIB-TEK hakkında olumsuz düşünenlerin oranı %70’e yaklaşırken, olumlu değerlendirme yapanlar %13 düzeyinde kalıyor. KIB-TEK’in, olumlu düşünenlerin oranından olumsuz düşünenlerin oranı düşülerek elde edilen Net Algı Skoru (-56) olarak belirlendi. Halk, KIB-TEK yönetiminin performansından da memnun değil. Yönetimi başarılı bulanlar %6 civarında kalırken, başarısız bulanlar %74’e ulaşıyor.

“Fiyatlar yüksek”

Araştırmanın çarpıcı sonuçlarından birisi de elektrik ücretlerine ilişkin görüşler. Elektrik fiyatlarını “normal” görenler %11 olarak saptanırken, “fiyatlar yüksek” diyenlerin oranı %88’i buluyor. Elektrik fiyatlarının “düşük” olduğunu düşünen hiç kimse bulunmuyor.

Halka göre elektriğin pahalı olmasının en büyük nedeni “kötü yönetim.” Bu şekilde düşünenlerin oranı %45. Pahalılığın “dövizdeki artıştan” kaynaklandığını belirtenler %21, “gerekli yatırımların yapılmamasından” kaynaklandığını ifade edenlerse %16 düzeyinde çıktı. Öte yandan pahalılıkla “yolsuzluk” arasında ilişki kuran %14’lük bir kesimin mevcudiyeti dikkat çekiyor.

İhalesiz alıma tepki

KIB-TEK’in  “elektrik kesintilerinin yaşanmaması” gerekçesiyle bir süredir gerçekleştirdiği ihalesiz yakıt alımına halkın onay vermediği görülüyor. Bu şekilde yapılan alımlara karşı olduğunu belirtenlerin oranı %78. İhalesiz alımı desteklediğini ifade edenlerse sadece %6.

Yatırımlarda konsensüs

Araştırmada elde edilen en keskin sonuç, yatırımlar ve yeni santraller konusunda oldu. “Elektrik enerjisi üretim kapasitesinin artırılması için devletin yatırım yapmasını ve yeni santraller kurmasını desteklerim” diyenlerin oranı %94’ü buluyor. Devletin bu alanda adım atmasını desteklemeyenler %3’le sınırlı.

Tercih özerkleştirme

KIB-TEK’in geleceği konusundaki görüşleri sorulan vatandaşlar, ağırlıklı olarak kurumun özerkleştirmesinden yana tutum sergiliyor. “En iyisi özerkleştirme” diyenler %42 olarak belirlenirken; “mevcut durumun devamı” %23, “özelleştirme” %22 düzeyinde destek görüyor. Daha detaylı sorgulamada halkın yaklaşık %55’inin özelleştirmeye karşı olduğunu ifade etmesi dikkat çekiyor. Özerkleştirme karşıtları ise %22 düzeyinde. Öte yandan özelleştirmeyi desteklediğini belirten %26’lık kesime karşılık özerkleştirmeyi destekleyenler %45’i buluyor.