7 YILDA 546 MİLYON TL EK MESAİ!
Kamu maliyesini ve ekonomiyi ‘olumsuz’ etkilediği konuşulan, ‘sürdürülebilirliği’ sıklıkla tartışılan ‘ek mesailer’ ile ilgili 2011 ila 2017 dönemini kapsayan 7 yıllık sürede devletin kasasından 546 milyon 205 bin 720 TL çıktı.
Ayşe GÜLER
Kamunun kanayan yarası ‘ek mesailer’ için devletin kasasından, 7 yılda 546 milyon 205 bin 720 TL çıktı.
Sağlıktan, eğitime kamudaki birçok kurumda çalışan personele ödenen ‘ek mesailerin’ yıldan yıla daha da katlandığı resmi kayıtlara geçti.
Maliye Bakanlığı, Hazine ve Muhasebe Dairesi’nin resmi verilerine göre; 2011’de 61 milyon 784 bin 317 TL olan ek mesailer, 2017’de iki katını geçti.
2017’de kamudaki personele 120 milyon TL ek mesai ödendi.
Bakanlığın resmi sitesindeki verilerde; sadece kamu kurumlarına yani bakanlık ve dairelere ödenen ek mesailer yer alıyor. Kurum ve kuruluşlara verilen ek mesailer bu rakamın içerisinde belirtilmiyor.
Özgür: “Siyasi irade netleşmeli”
Maliye eski Bakanı Birikim Özgür, her yıl artan ek mesailerin önüne nasıl geçilebileceğinin değil, bu konuda siyasi iradenin netleşmesinin nasıl sağlanabileceğine yönelik sorgulamanın daha yararlı olacağını belirtti.
YENİDÜZEN’e konuşan Özgür, “Eğer ek mesailerin kontrolsüz artışı gerçekten sorun olarak algılanıyorsa hükümetler bütçeye ek mesai kalemini tedbirli koyar ve yıl içinde harcamalar bütçeye göre düzenlenir. Aksi takdirde harcamalar bütçenin öngördüğü şekilde gerçekleşmeye devam eder.” dedi.
2011’DE 61 MİLYON, 2017’DE 120 MİLYON TL!...Maliye Bakanlığı, Hazine ve Muhasebe Dairesi’nin resmi verilerine göre; 2011’de 61 milyon 784 bin 317 TL olan ek mesailer, 2017’de iki katını geçti. 2017’de kamudaki personele 120 milyon TL ek mesai ödendiği resmi kayıtlara geçti.
2011’de 61 milyon TL, 2012’de 55 milyon TL…
Resmi verilere göre; 2011’de kamuda çalışan personele 61 milyon 784 bin 317 TL ek mesai ödemesi yapıldı.
Bu rakam 2012’de 6 milyon 274 bin 191 TL düşerek, 55 milyon 510 bin 125 TL’ye geriledi.
2013’te yeniden yükseliş…
Ekonomide ciddi kayıp olarak görülen ek mesai ödemeleri, 2012 yılında az da olsa gerilese de 2013’te bu konuda yapılan ödemelerde artış görüldüğü resmi verilere yansıdı.
2013’te devletin kasasından 57 milyon 457 bin 848 TL ‘ek mesai’ ödemesi çıktı.
YILLARA GÖRE ‘EK MESAİ’:
- 2011:61.784.317 TL
- 2012: 55.510.125 TL
- 2013: 57.457.848 TL
- 2014: 77.416.899 TL
- 2015:84.868.499 TL
- 2016: 89.168.032 TL
- 2017: 120 milyon TL
TOPLAM 546.205.720 TL
Her yıl ciddi artış…
Ek mesailerle ilgili 2013’te başlayan yükseliş, diğer yıllarda da devam etti.
Resmi verilere göre; 2014’te ek mesailere yönelik 77 milyon 416 bin 899 TL ödeme yapıldı.
2015’te bu rakam daha da artarak, 84 milyon 868 bin 499 TL’ye ulaştı.
2016’da ise 89 milyon 168 bin 32 TL’lik ek mesai ödemesi yapıldı.
Rekor 2017’de…
Geçmiş yıllardaki veriler incelendiğinde, ek mesai ödemelerinin 2017 yılında rekora ulaştığı görülüyor.
2011’den bugüne, en fazla ödemenin 2017 yılında yapıldığı belirtilirken, bu rakamın 120 milyon TL’ye ulaşması dikkat çekiyor.
SADECE BAKANLIK VE DAİRELER… Bakanlığın resmi sitesindeki verilerde; sadece kamu kurumlarına yani bakanlık ve dairelere ödenen ek mesailer yer alıyor. Kurum ve kuruluşlara verilen ek mesailer bu rakamın içerisinde belirtilmiyor.
Maliye eski Bakanı Birikim Özgür:
“Ek mesailerde siyasi iradenin netleşmesinin nasıl sağlanabileceği sorgulanmalı”
Maliye eski Bakanı Birikim Özgür, her yıl artan ek mesailerin önüne nasıl geçilebileceğinin değil, bu konuda siyasi iradenin netleşmesinin nasıl sağlanabileceğine yönelik sorgulamanın daha yararlı olacağını belirtti.
YENİDÜZEN’e konuşan Özgür, “Eğer ek mesailerin kontrolsüz artışı gerçekten sorun olarak algılanıyorsa hükümetler bütçeye ek mesai kalemini tedbirli koyar ve yıl içinde harcamalar bütçeye göre düzenlenir. Aksi takdirde harcamalar bütçenin öngördüğü şekilde gerçekleşmeye devam eder.” dedi.
Özgür, bütçenin hükümetlerin esas harcama niyetlerini belgeleyen yasalar olduğunu söyledi, “Bu konuda hükümetin bir rahatsızlığı olsaydı ve ek mesaileri azaltma hedefi siyaseten sahiplenilmiş olsaydı birkaç hafta önce meclisten geçirilen bütçe de ona göre hazırlanırdı.” dedi.
Özgür, bu konuda yeni bir düzenlemeye gidilmesine yönelik iradenin de bulunmadığını kaydetti.
“Kamu yönetiminin etkinliği ve verimliliğinin bütünlüklü bir amaç”
Kamuoyunda ek mesai yerine ‘şu kadar istihdam yapılsın’ şeklinde söylemler yapıldığını belirten Özgür, bu düşüncenin yanlış olduğunu kaydetti.
Kamu yönetiminin etkinliği ve verimliliğinin bütünlüklü bir amaç olduğunu ifade eden Özgür, bu nedenle kamudaki kurumsal yapının yeni kamu yönetimi anlayışı doğrultusunda yeniden yapılandırılması gerektiğine değindi.
Özgür, aynı zamanda eğitim, sağlık, sosyal güvenlik, yargı gibi kamusal hizmetlerinin kalitesinin artırılmasının şart olduğunu da söyledi.
“Bir yandan harcamalar disiplin altına alınmalı diğer yandan da iç borç ödemelerine odaklanılmalı”
Özgür, mali yönetimle ilgili bir yandan harcamaların disiplin altına alınırken diğer yandan da iç borç ödemelerine odaklanılarak, vergiyi tabana yayacak gelir politikalarının devreye sokulması gerektiğine işaret etti.
“Resmin bütününe odaklanılarak kamu yönetimine ilişkin değişim sürecinin iyi yönetilmesi gerekiyor.” diyen Özgür, kamu harcamalarını disiplin altına almak üzere ek mesai harcamalarını azaltırken personel sınırlamasına ilişkin ilkenin göz ardı edilmesi halinde öngörülen esas amaca ulaşılmasının hayalden öteye geçmeyeceğini söyledi.
Özgür, kamunun etkinliği ve verimliliğinin artırılması amacına bağlı bir hükümetin, ‘bütçedeki kalemleri şişirelim, yıl içinde tedbir alabilirsek daha az harcama yaparız’ mantığı ile hareket etmediğini belirtti.