► 2023 yılının ilk 8 ayında, meydana gelen iş kazalarında toplam 5 kişi hayatını kaybederken, 20 kişi de yaralandı.

Serap ŞAHİN

İskele’de 2 emekçinin feci şekilde hayatını kaybettiği iş kazasının ardından, gözler iş sağlığı ve güvenliği kapsamındaki denetimlere çevrildi.

Sektör temsilcileri konuyla ilgili denetim eksikliği olduğuna işaret ederken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy denetimlerin yapıldığını iddia etti.

2023 yılının ilk 8 ayında basına yansıyan haberlerde toplamda 24 iş kazası meydana geldi. Gerçekleşen kazaların 4’ü ölümle sonuçlanırken, 20’si de yaralanmayla sonuçlandı.

Yaralanmayla sonuçlanan iş kazalarında en büyük neden yüksekten düşme olarak polis kayıtlarına geçti.

5 kişinin hayatını kaybettiği 4 ölümlü iş kazasında ise; 1 kişi yüksekten düşerek, 1 kişi iş makinesine düşerek, 1 kişi traktöre sıkışarak, 2 kişi de kapalı ortamda kimyasal gaz nedeniyle zehirlenerek hayatlarını kaybetti.

Konuyla ilgili YENİDÜZEN’e konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eski Bakanı Aziz Gürpınar, iş sağlığı ve güvenliği konusunda mevcut mevzuatın uygulanmasındaki yetersizlikler ve eksikliklerden kaynaklandığına vurgu yaparak, emekçilerin eğitilmesi gerektiğini belirtti.

İş Sağlığı Güvenliği Birliği (İSG) Başkanı Güvenç Yüksel de, yaşanan kazaları iş kazası olarak değil “iş cinayeti” olarak yorumlayarak hükümetin ve işverenlerin ders alması gerektiğine dikkat çekti. Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev-İş) Genel Başkanı Koral Aşam ise, Çalışma Dairesi’nin denetim için yetersiz personeli olduğunu mazeret ettiğini, mevcut kuralların günümüze uygulanarak denetimlerin yapılması gerektiğine vurgu yaptı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy, denetimsizlik olmadığının altını çizerek, her iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği uzmanının bulunduğunu yoksa da ona göre cezai yaptırımları olduğuna vurgu yaptı.

İLGİLİ KESİMLER NE DEDİ?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy, iş sağlığı ve güvenliği konusunda eksiklik olduğuna dair eleştirileri reddetti:

“Denetim yapılıyor”

Son yaşanan ölümlü iş kazasında görevli personelin, polisle birlikte olay yerinde incelemelerde bulunduğunu belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy, işverenin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki tedbirlerinin araştırıldığına dikkat çekti.
 Olayın polis tarafından rapor edileceğine işaret eden Taçoy, işverenin suçlu bulunması durumunda sosyal sigorta oranlarına cezai yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından, iş sağlığı ve güvenliği alanında denetimsizlik olmadığının altını çizen Taçoy, “Her işyerinde iş sağlığı ve güvenliği uzmanı vardır. Gerekli kurslar veriliyor. Yoksa ona göre yaptırımları olur” şeklinde konuştu.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eski Bakanı Aziz Gürpınar:

“Çalışma Dairesi görevi laiki ile yerine getiremiyor”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eski Bakanı Aziz Gürpınar, son zamanlarda iş kazalarının arttığına dikkat çekerek, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ülkede yeterince güçlü bir inisiyatif olmadığını söyledi.

Gürpınar, iş sağlığı ve güvenliği alanında yasal mevzuatın tatminkâr düzeyde olsa da bu konudaki sıkıntının mevzuatın uygulanmasındaki yetersizlik ve eksiklilerden kaynaklandığına dikkat çekti.

Gürpınar, “Kapalı ortam diye tabir edilen yerlerin en tehlikeli çalışma ortamı olduğuna dikkat çekerek, “Burada görev yapacak kişilerin çok iyi eğitilmesi ve yetkinlik eğitimlerinden geçmesi gerekiyor. Yaşanan kazada da bilinçli kişiler tarafından emekçiler eğitilmeliydi” şeklinde konuştu.

Her iş yerinde, iş sağlığı ve güvenliği hususlarını gözetmek üzere bir iş yeri organizasyonunun kurulması ve bu iş yeri organizasyonu içerisinde iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının yer alması gerektiğine vurgu yapan Gürpınar, “Ancak görüyoruz ki bu sistem henüz ülkemizde tam manasıyla işletmelerde yaygın değil. Nedeni bu yasal mevzuatı denetlemekle yükümlü olan Çalışma Dairesi’nin görevi laiki ile yerine getiremiyor olmasıdır. Buradaki eksiklik aslında Çalışma Dairesi’nin kurumsal kapasitesinden kaynaklanan bir eksiklik” ifadelerini kullandı.

Etkin denetim…

Gürpınar, etkin bir denetimin gerçekleşmesi için Çalışma Dairesi’nin kapasitesinin niceliksel ve niteliksel olarak yükseltilmesi gerektiğinin altını çizerek, iş sağlığı ve güvenliği konusunda görev yapacak müfettişlerin ayrı bir birim çatısı altında örgütlenerek sayısal olarak güçlendirilmesi gerektiğini de vurguladı.

Bu şekilde sahadaki denetimlerin artacağına işaret eden Gürpınar, “Bunun yanı sıra iş sağlığı ve güvenliği alanındaki mevzuata aykırı davranan kurumlara uygulanacak ceza ve yaptırımların da arttırılması gerekiyor” dedi.

Gürpınar, iş sağlığı ve güvenliği alanında sürekli eğitimlerin gündemde tutulması gerektiğine de dikkat çekerek sözlerine şöyle devam etti: Bütün çalışanlara, özellikle tehlikeli sınıflara faaliyetleri gerçekleştiren işçilere yönelik eğitimler devam etmeli. Bu eğitimler, işe giriş ve iş esnasında tekrarlanmalı.  Bu eğitimler, işverenin yükümlüğü arasında.

“Kapalı ortamlarda görev alacaklar eğitilmeli”

İskele’de gerçekleşen ölümlü iş kazasıyla ilgili de konuşan Gürpınar, “Kapalı ortam diye tabir edilen yerlerin en tehlikeli çalışma ortamı olduğuna dikkat çekerek, “Burada görev yapacak kişilerin çok iyi eğitilmesi ve yetkinlik eğitimlerinden geçmesi gerekiyor. Yaşanan kazada da bilinçli kişiler tarafından emekçiler eğitilmeliydi” şeklinde konuştu.

İş Sağlığı Güvenliği Birliği (İSG) Başkanı Güvenç Yüksel:

“İş kazası değil, iş cinayeti”

Ölümlü iş kazalarının ülkenin kanayan yarası haline geldiğine dikkat çeken İSG Başkanı Güvenç Yüksel, gerekli tedbirlerin sürekli duyurulduğunu ancak iş sağlığı ve güvenliği mevzuat kurallarının çalışma hayatına tam olarak uyarlanmamasından dolayı kayıplar yaşandığının altını çizdi.

Tedbirsizlik sonucu 2 emekçinin daha hayatını kaybettiğine işaret eden Yüksel, bunun iş kazası değil, iş cinayeti olduğunu vurguladı.

Söz konusu mevzuatın temel amacının herhangi bir olumsuzluk olmadan, tehlike ve risklerin belirlenip tedbirlerin önceden alınması gerektiğinin altını çizen Yüksel, yaşanan olayla ilgili “Kapalı ortamda kimyasal gazların da bulunduğu ortamda, İş sağlığı ve güvenliği uzmanları tarafından yapılacak önlemlerle ilgili yapılması gerekenler yapılsaydı emekçiler ölmeyecekti” dedi.

“Hükümet ve işverenler ders almalı”

Yaşanan ölümlü iş kazalarında hükümet ve işverenlerin ders alması gerektiğini belirten Güvenç Yüksel, “Gerekli hassasiyet gösterilip, mevcuttaki mevzuat çalışma yaşamına aktarılırsa iş kazalarının önüne geçebiliriz. Ancak, önlem alınmıyor. İstek ve çaba da görmüyoruz” şeklinde konuştu.

Hükümetin iş sağlığı ve güvenliği politikalarını gerçek anlamda belirlemesi gerektiğine işaret eden Yüksel, bu şekilde toplumda infiale neden olacak kazaların minimize edileceğinin altını çizdi.

Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev-İş) Genel Başkanı Koral Aşam

“Özel sektör denetimsiz”

Çalışma hayatında özel sektörün denetimsiz olduğuna vurgu yapan Dev-İş Genel Başkanı Koral Aşam,

“Sebebi sendikal örgütsüzlüktür. Sendikal örgütün olmadığı yerde devlet, saldım çayıra mevlam kayıra havasında. Bu kazalar göz göre göre geldiği ve faili belli oluğu için bu tür kazalara iş kazası demek mümkün değil, iş cinayetidir” şeklinde konuştu.

Gerekli denetimlerin yapılmadığına dikkat çeken Aşam, Çalışma Bakanlığı’nın yeterli denetim elemanının olmamasının bir mazaret olduğunu belirterek, “Mevcut kurallar günümüze adapte edilmeli, denetim yapılmalı. Her zaman söylüyorlar ancak adım atılmıyor. Denetime tabi tutulmazsa göz göre göre gelen kazaların adı iş kazası olmaz, iş cinayeti olur” ifadelerine yer verdi.

2023’TE ACI TABLO:

5 kayıp, 20 yaralı

Gönyeli’de faaliyet gösteren bir kafede 28 yaşındaki Taner Altınkaya, merdiven üzerinde iş yaptığı sırada düşerek hayatını kaybetmişti.

Ağırdağ’da meydana gelen iş kazasında 50 yaşındaki Sunnatıllo Rustamov,  traktörün çalıştırdığı balyaları parçalamak için kullanılan çalışır durumdaki vagon içerisinden, muhtemelen balyaların iplerini çıkarmaya çalıştığı sırada vagona düşmesi sonucu, makine içerisine sıkışarak yaşamını yitirmişti.

Paşaköy Ağıllar bölgesinde meydana gelen iş kazasında 27 yaşındaki Ali Mohsin, traktörün arkasında monteli bulunan ve rulo balya taşımak maksadıyla kullanılan kovayı kaldırmak için kovanın kolunu kendisine doğru çektikten sonra, kovanın yukarıya doğru kalkması sonucu, Ali Mohsın traktörün arka çamurluklarını birbirine bağlayan profil demir arasına sıkışarak yaşamını yitirmişti.

İskele’de bir siteye ait yer altında bulunan kirli su atık toplama havuzu içerisindeki atıkları arıtma işlemi esnasında Mohammad Şhayeste ve  Mohamad Aghjeloo hayatını kaybetmişti. Polisin açıklamasında ölümlerle ilgili olarak “muhtemelen yer altındaki havuz ve koridor içerisinde biriken gazlardan dolayı baygınlık geçirerek yaşamlarını yitirmişlerdir ifadelerine yer verildi.

En fazla yüksekten düşme…

27 Temmuz

Haspolat’ta faaliyet gösteren bir mermer fabrikasında çalışan 58 yaşındaki Hüsnü Arıca, mermer kaldırma makinesinin otomatik çalışması sonucu, makine ile palet tahtalarının arasına sıkışarak yaralanmıştı.

20 Temmuz

Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi'nde bir işletmede dün iş yaparken dengesini kaybeden ve yaklaşık 3 metre yükseklikten düşen 52 yaşındaki İbrahim Açıkel yaralanmıştı.

11 Temmuz

İskele’de, yapımı devam etmekte olan bir binada beton dökümü yapıldığı sırada meydana gelen iş kazasında bir kişi 1,38 metre yükseklikten beton zemine düşerek yaralanmıştı.

5 Temmuz

Sınır üstü köyünde dün çalıştığı inşaatta ayağı kayarak yaklaşık 3,5 metre yükseklikten düşen 59 yaşındaki Ramadan Emirhan yaralandı. 

1 Temmuz

Bahçeli'de, bir siteye ait inşaat alanında çalışmakta olan Md Rajon MIA (E-28), taş duvar üzerinde bulunduğu sırada dengesini kaybederek yaklaşık 3 metre yükseklikten, yerde bulunan taşlar üzerine düşerek ağır şekilde yaralanmıştı.

24 Haziran

Mağusa'da yapımı devam eden bir inşaatta çalışan 32 yaşındaki Muhammed Aves, dengesini kaybedip 3 metre yükseklikten düşerek yaralanmıştı.

26 Mayıs

Mağusa'da meydana gelen iş kazasında 3 metre yükseklikten düşen 53 yaşındaki Hakkı Demir yaralanmıştı.

16 Mayıs

Geçitköy’de bir inşaatın merdiven basamaklarından inerken düşen 55 yaşındaki Ali Akpınar, Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne kaldırılmıştı.

15 Mayıs

Güneşköy'deki bir narenciye fabrikasındaki şakalaşma hastanede sonlandı. Forklift üzerinde şaka olsun diye gezdirilen Faruk Ölmez, elektrik tellerine takıldı, yoğun bakıma kaldırılmıştı.

7 Mayıs

Lefkoşa'da meydana gelen iş kazasında 37 yaşındaki Mikail Aydın, iskelenin kırılması sonucu 5 metre yükseklikten düşerek yaralanmıştı.

28 Nisan

Lapta'da yapımı devam eden bir inşatta kalıp demirlerini inşaatın ikinci katından aşağıya attığı sırada, dengesini kaybeden 45 yaşındaki Mehmet Durmaz, 3,5 metre yükseklikten toprak zemine düşmüştü.

8 Nisan

Güvencinlik’te iskele üzerinde boya işi yapan 54 yaşındaki Allahverdi Aman, yaklaşık 2 metre yükseklikten beton zemine düşerek yaralanmıştı.

21 Mart

Tuzla’da, yapımı devam etmekte olan bir inşatta çalışan 31 yaşındaki Cüneyt Barış, iskele üzerinde sıva attığı sırada dengesini kaybetmesi sonucu yaklaşık 1.5 metre yükseklikten toprak zemine düşerek yaralanmıştı.

18 Mart

Haspolat'ta meydana gelen iş kazası sonucunda 38 yaşındaki Muhammed Neadeeim dengesini kaybetti, taşıdığı mermer üzerine düşmüştü.

22 Şubat

Girne'de meydana gelen iş kazasında 39 yaşındaki Fahrettin Uruş 25 metre yüksekliğindeki dere yatağına düşerek yaralanmıştı.

15 Şubat

Girne’de yapımı devam eden bir inşaatta çalışmakta olan 37 yaşındaki Adem Sana, kalıp tahtalarını söktüğü esnada dengesini kaybederek, yaklaşık 3 metre yüksekten düşerek yaralanmıştı.

22 Ocak

Lefkoşa'nın Marmara bölgesinde yapımı devam eden bir inşaatta spiral makinesi ile demir kesen 45 yaşındaki Metin Korkmaz, makine üzerindeki diskin kırılıp fırlaması sonucu boyun kısmından yaralanmıştı.

21 Ocak

Karaağaç yol kavşağı yakınlarında yapımı devam eden bir inşaatta çalışan 58 yaşındaki Ahmet İri, çalıştığı iskele üzerinde dengesini kaybederek 5 metre yükseklikten düşüp yaralanmıştı.

6 Ocak

İskele’de yapımı devam eden bir inşaatta çalışan Ahmet Köse (E-49), iskele üzerinde dengesini kaybederek, yaklaşık 2 metre yükseklikten beton zemine düşerek yaralanmıştı.

3 Ocak

Çatalköy’de çalıştığı bir inşaatta, demir iskele üzerinde sıva yaptığı sırada, dengesini kaybederek yaklaşık 8 metre yükseklikten beton zemine düşen 45 yaşındaki Erkan Polat, yaralanmıştı.