Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi, ABD Başkanı Joe Biden'ın NATO müttefiki Türkiye’ye F-16 savaş uçağı satma planı önünde engel oluşturabilecek bir karar aldı.

Perşembe günü Temsilciler Meclisi'ndeki oylamada kabul edilen yasa değişikliği önergesiyle birlikte ABD'nin Türkiye'ye Lockheed Martin yapımı F-16 savaş uçağı satması, ABD yönetiminin bu satışın ülkenin güvenliği için gerekli olduğunu belgelemesi şartına bağlandı. Önergede ayrıca bu uçakların Yunanistan üzerinde izinsiz uçuşlarda kullanılmaması için atılan somut adımların tanımı da yapıldı.

Demokrat Parti Temsilcileri Frank Pallone ve Chris Pappas tarafından önerilen ve senelik Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nda (NDAA) değişiklik yapılmasını öngören bu önerge, 179'a karşı 244 oyla kabul edildi. Ancak bu değişiklik önergesinin yasalaşması için geçmesi gereken birkaç aşama daha var. Önümüzdeki sene için hükümete 800 milyar dolardan fazla savunma harcaması yetkisi veren tasarının bu yıl içinde tekrar oylanmasından önce Temsilciler Meclisi ile Senato arasında bir uzlaşmaya varılması gerekiyor.

ABD Kongresi'nin iki kanadının birlikte her sene çıkarttığı az sayıdaki yasadan biri olan NDAA, gemi ve uçak alım ve satımından jeopolitik tehditlerin nasıl ele alınacağı konularına kadar ABD'nin savunma politikaları hakkında geniş bir alanda yetkilendirme ve bilgi sağlaması nedeniyle farklı endüstri ve çıkar grupları tarafından yakından takip ediliyor.

F-35 yerine F-16 savaş uçakları

F-16'ların satışı ve modernizasyonu Türkiye ile ABD arasındaki tartışmalı konular arasında bulunuyor. Türk hükümetinin 2017 yılında Rus hava savunma sistemi S-400'leri satın almasının ardından ABD hükümeti Türkiye'yi F-35 programından çıkarmıştı. NATO müttefiki olarak F-35 programının geliştirilmesinde yer alan Türkiye'nin, 100 adet Lockheed Martin üretimi F-35 satın alması öngörülüyordu.

Türkiye'nin ABD'ye F-35 savaş uçakları için ödediği 1,4 milyar doların geri ödenmemesi ihtimaline karşı alternatif arayışına giren Ankara, geçen yılın sonunda 40 adet F-16 satın alınması ve mevcut 80 uçağın modernizasyonu için gereken ekipman için ABD'ye başvuruda bulunmuştu.

Haziran sonunda İspanya'nın başkenti Madrid'de yapılan NATO zirvesinde açıklamalarda bulunan ABD Başkanı Biden, ABD'nin Türkiye'ye F-16 savaş uçağı satması ve halihazırdaki uçakların da modernizasyonlarının yapılması gerektiğini söylemişti. Biden konuşmasında ABD Kongresi'nin de onay vermesi gerektiğini vurgulamış ve kongre üyelerinin bu onayı vereceğini düşündüğünü ifade etmişti.

Aynı NATO zirvesinde Yunanistan, ABD’den F-35 savaş uçaklarından oluşan bir filo satın almak için resmi talepte bulunduğunu açıklamış; Yunan yetkililer bu filonun 20 uçaktan oluşacağını dile getirmişti. 

Yeni F-16 savaş uçaklarının Türkiye'ye satışını yasaklayan yasa değişikliği ABD meclisi tarafından onaylandı

Öte yandan PIK'in iddiasına göre, Yeni F-16 savaş uçaklarının Türkiye'ye satışını yasaklayan yasa değişikliği Amerika Birleşik Devletleri meclisi tarafından onaylandı.

Yasa değişikliği ayrıca Türk Hava Kuvvetleri'nin F-16'larının moderleştirilmesini ve Türkiye'ye gelişmiş teknoloji sağlanmasını da yasaklıyor. Önümüzdeki birkaç ay içinde, benzer bir değişikliğin Senato'ya sunulması ve böylece Amerika’nın bir yasası haline gelme olasılığını artırması bekleniyor. 

Değişikliğe göre, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı’nın, geçtiğimiz yıl başka bir NATO üyesi ülkenin hava sahasını, egemenliğini veya toprak bütünlüğünü ihlal eden bir NATO üyesi ülkeye silah göndermesi yasaklandı.

Ancak Beyaz Saray, ilgili meclis komitelerine, Amerikan savaş malzemesi satın almakla ilgilenen ülkenin saldırgan eylemlerini altı ay boyunca durdurduğunu kanıtlarsa, başkanlık yetkilerinin önündeki engeller kaldırılabilir.

Yasağın kaldırılması için Amerika Birleşik Devletleri başkanının ayrıca ulusal güvenlik nedenlerinin bulunduğunu kanıtlaması ve F-16'ların Yunanistan üzerinden yapılan uçuşlarda kullanılmasını engellemek için alınan önlemleri detaylıca belirtmesi gerekecek. 

Demokrat Milletvekili Frank Palone, Amerika’nın Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eylemlerinin sonuçlarından kaçınmak için NATO üyeliğini kullanmasına izin veremeyeceğini söyledi.