İki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurları örgütü “Birlikte Başarabiliriz”in ressam Nilgün Güney ve seramik sanatçısı Fotos Dimitriu küratörlüğünde hazırlanmasına öncülük ettiği ve altı Kıbrıslıtürk ve altı Kıbrıslırum sanatçının eserlerinden oluşan “Acıdan Umuda” sergisi, Larnaka’ya bağlı Orokini köyünde açılıyor. “Acıdan Umuda” resim, heykel ve seramik sergisi, Lefkoşa’dan sonra Larnaka, Baf ve Leymosun’da açılacak. İlk durak, Larnaka’ya bağlı Oroklini olacak…

Larnaka Belediyesi’nin desteğiyle Oroklini Köy Meclisi Etkinlik Salonu’nda 13 Mart 2025 akşamı saat 19.30’da açılacak sergiye katılmak isteyenler için, Ledra Palas barikatından Oroklini’ye gidip dönmek için bir otobüs de ayarlandı. Otobüs, saat 17.30’da Ledra Palas geçiş noktasının güneyinden kalkacak.

Sergi, “Birlikte Başarabiliriz,”, “Kültür Hareketi” ve Larnaka Belediyesi tarafından Oroklini Köy Meclis Etkinlik Salonu’nda ortaklaşa düzenleniyor… Lefkoşa’daki sergiyi “Birlikte Başarabiliriz”, AKEL Yeniden Yakınlaşma Bürosu ve “Kültür Hareketi”yle birlikte düzenlemişti…

OROKLİNİ’NİN ÖNEMİ…

“Kayıplar” ve “toplu mezarlar”ın yarattığı acılardan hareketle ortak bir gelecek kurma umudunu da taşıyan sergide Palekitre katliamı, Muratağa-Atlılar-Sandallar katliamı, Dohni katliamı, Galatya katliamı ve Oroklini katliamından acıları damıtan resimler var… Oroklini, 11 Kıbrıslıtürk’ün Mayıs 1964’te işe gitmek için bindikleri otobüsle birlikte kaçırılarak öldürüldükleri ve bir kuyuya gömülerek “kayıp” edilmiş oldukları yerdi… “Kayıp Otobüs” başlıklı yazı dizimiz ilk kez bu sayfalarda bundan tam 19 sene önce, Mayıs 2006’da yer almış ve otobüste bulunan “kayıp” Kıbrıslıtürkler’in ailelerini, çok değerli arkadaşımız, okurumuz Günay Devecioğlu’nun büyük yardımlarıyla bulmuş, onlarla seri röportajlar yapmıştık. Kayıplar Komitesi’nin o dönemki yetkilisi rahmetlik Ksenofon Kallis de Oroklini’deki kuyunun tam yerini bulmuş ve Kayıplar Komitesi bu kuyuda kazı yürüterek 11 “kayıp” Kıbrıslıtürk’ten geride kalanları bularak kimliklendirmiş ve ailelerine defnedilmek üzere vermişti. Biz de bu defin törenlerinden katılabildiklerimize katılmış ve ailelerin acılarını paylaşmıştık.

2009 yılında ilk kez şimdiki “Acıdan Umuda” sergisinde resimleriyle yer alan rahmetlik Mihalis Kirlitças’ın ve “Nea Yenya” örgütünden değerli arkadaşımız Eleni Mihail’in yardımlarıyla Oroklini köyüne Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınlardan oluşan bir barış grubuyla giderek, burada kuyunun üstüne bir zeytin ağacını barış umudumuzu dile getirmek üzere dikmiştik. “Kayıp otobüs”te yakınları bulunan aileleri de bundan sonraki yıllarda Oroklini’ye götürmüştük ve onlar da kendi zeytin ağaçlarını bu kuyunun üstüne ve çevresine dikmişler, köy muhtarlığı da onlara misafirperverlik göstermişti. Oroklini’de çeşitli tarihlerde çeşitli etkinkler yapmayı sürdürdük ve bu etkinliklerimizle “Birlikte Başarabiliriz” örgütünden kayıp yakınlarıyla birlikte barış mesajı vermeye çalıştık.

2018 yılında ise iki toplumdan siyasi partilerin Slovak Büyükelçiliği himayesinde yürüttükleri düzenli toplantılarda alınan karar uyarınca birlikte Oroklini’ye giderek buradaki kayıpları anmış, ardından Galatya’ya giderek oradaki kayıpları da anmıştık…

Oroklini’de düzenlenen törende, kayıp yakınlarının Oroklini’deki kuyunun çevresine ektikleri zeytin ağaççıklarını sulayıp yaşamalarını sağlayan Eleni Mihail’e teşekkür plaketini “kayıp otobüs”te babası da bulunan kayıp yakını Celal Dimililer vermişti. Galatya’da ise Galatya gölündeki iki toplu mezarın bulunmasına ailece büyük yardımları bulunan Selda Şafak’a teşekkür plaketini, Galatya gölündeki toplu mezarda babası ve kardeşinden geride kalanlar bulunan kayıp yakını Hristina Pavlu Solomi Patça vermişti. Tarihimizde ilk kez iki toplumdan siyasi partiler “kayıplar” ve “toplu mezarlar” konusunda ortak bir bildiri yayımlayarak her iki toplumun acılarını dile getirmişler ve iki toplum liderliğinden kayıpların anılacağı ortak bir gün tesis etmelerini, tüm kayıplar için ortak bir anıt yaptırılmasını talep etmişlerdi…

Slovak Büyükelçi Jan Skoda, toplantılara katılan Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum siyasi partilerin mutabık kaldığı ortak açıklamayı her iki ziyarette de okumuştu. 6 Aralık 2018’de bu sayfalarda yer alan haberimizde şöyle deniliyordu:

“Açıklamada, iki toplumlu Kayıp Şahıslar Komitesi’nin 1963, 1964 ve 1974 olaylarında, sivil veya askeri kayıp olarak listelenenlerin bulunması ve kimliklerinin tespit edilmesi çalışmalarını; kayıp yakınlarının acılarına merhem olmak adına destekledikleri kaydedildi. Açıklamada, kayıp arama çalışmalarına yardımcı olabilmek adına, gömü yerleriyle ilgili bilgisi olanlara bu bilgileri Komite ile paylaşma çağrısında bulunuldu. Açıklamada, Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum siyasi partilerin, kayıplarla ilgili her iki tarafta, kayıpların anısına resmi bir adım atılması gerektiği zamanının geldiği kanaatinde olduğu belirtildi ve bu çerçevede, Kıbrıs olaylarında hayatını kaybeden Kıbrıslıtürkler ve Kıbrıslırumlar için ortak bir anıt ve kayıpların anılması için bir gün belirlenmesi çağrısında bulunduğu kaydedildi.”

“Acıdan Umuda” sergisinin “Kayıp Otobüs”teki 11 Kıbrıslıtürk’ün bir toplu mezarda bulunmuş olduğu bu köyde açılıyor olması, bu nedenle büyük anlam taşıyor…

ACIDAN UMUDA…

“Acıdan Umuda” sergisine resimleriyle Nilgün Güney, Dafne Triminikliniotis, George Gavriel, Aliye Gündoğdu, Aydan Lisaniler, Eda Gökçe ve (rahmetlik) Mihalis Kirlitças, Hristos Kakullis (CRS), seramik esereriyle Fotos Dimitriu, Yıldan Sedef Gülakdeniz, Vassos Dimitriu ve heykelleriyle Derviş Özer katılıyor… Derviş Özer, savaş ve çatışmalar esnasında insaniyetini kaybetmemiş olan Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslırumlar’ın heykellerini yapmış ve bunlar sergileniyor.

SERGİ DAVETİNDEN…

Sergi davetiyesinde şöyle deniliyor:

“İki toplumdan 12 Kıbrıslırum ve Kıbrıslıtürk sanatçı, tüm Kıbrıslıların insani acılarını ve bu acıların iyileştirilerek umuda nasıl dönüştürebileceğini yansıtmak üzere sanat eserlerini bir araya getiriyorlar. Sergi, bu 12 sanatçının resim, seramik ve heykelleri aracılığıyla Kıbrıslıların kalplerine seslenmeyi ve iki toplumdan sade yurttaşlara savaşın ve iki toplumlu çatışmaların yaşattığı acılara yönelik empati yaratmayı hedefliyor… Bu acılar unutulmadı ancak Kıbrıslıların çatışma yolunu değil, gelecek kuşaklar için iletişim ve barışçıl birliktelik yolunu seçebilmeleri için bu acıları iyileştirme yolu bulunmalıdır…

AÇILIŞ SEREMONİSİ

13 Mart 2025 – Perşembe, saat: 19.00

Yer: Oroklini Köy Meclisi Etkinlik Salonu, (Kampou Caddesi No.2, Oroklini, Larnaka)

Açılış konuşmaları:

•        Larnaka Belediye Başkanı Andreas Viras

•        Araştırmacı Gazeteci ve Barış Aktivisti Sevgül Uludağ.

Serginin küratörleri: Fotos Dimitriu ve Nilgün Güney

Sergide eserleri yer alan sanatçılar: Nilgün Güney, Fotos Dimitriu, Dafni Trimikliniotis, Hristos Kakullis (CRS), Yıldan Sedef Gülakdeniz, Vassos Dimitriu, Derviş Özer, (rahmetlik) Mihalis Kirlitças, Yorgos Gavriil, Aliye Gündoğdu, Aydan Lisaniler ve Eda Gökçe.

Sergiyi düzenleyenler:

“Kültür Hareketi”, “Birlikte Başarabiliriz” ve Larnaka Belediyesi

SERGİNİN AÇIK OLACAĞI GÜN VE SAATLER…

•        14,17,18, 19, 20 Mart: 10.00–13.00 ve 16.00-19.00

•        15 Mart: 10.00 – 13.00

LARNAKA’DAN SONRA BAF VE LEYMOSUN…

Sergi, Larnaka’ya bağlı Oroklini’den sonra 3 Nisan 2025 Perşembe akşamı saat 19.30’da “House of Letter and Arts” yani “Sözcükler ve Sanat Evi”nde açılacak. Baf’tan sonra sergi, Nisan ayında Leymosun Belediyesi Üniversite Kütüphanesi’nde sergilenecek. Serginin Leymosun’dan sonra da Mayıs ve Haziran aylarında Dali ve Mağusa’da açılması planlanıyor…

Oroklini'de 8 Mart 2009'da Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınlar, kayıp otobüsteki 11 Kıbrıslıtürk'ün kalıntılarının bulunduğu kuyunun üstüne zeytin ağacı dikmişti...