Bir okurumuz şu bilgileri paylaşmak istediğini söyledi:

“Sevgül Hanım merhaba,

Az önce Galini (Ömerli) köyünün “kayıplar”ıyla ilgili yazınızı okudum… Ben de bildiklerimle size katkıda bulunmak istiyorum.

Benim bildiğim şunlardır:

Türk ordusu, Soli harabelerine kadar geldiydi ve harekat da bittiydi. Kıbrıslıtürk “K…” lakaplı, “M…..” soyadını hatırlamıyorum bir şahıs vardı. Bu şahsın en son uyuşturucudan yargılandığını gördüydüm ve birkaç yıl önce de öldüğünü duydum… Her neyse bu Kıbrıslıtürk kendini “Çok cesur” olarak takdim ederdi… Bölgede ayrıcalıklı bir şahıs idi… Ara bölgeye geçerdi ve Türk mevzilerine Rumlar ateş etti süsü vererek taciz ateşi açardı…

Hal böyleyken Türk komutanını ikna etmişti ve komandolar taaruza geçmişlerdi Galini’ye… Ve Yeşilırmak’a kadar dayanmışlardı. Ben orada pek fazla kalmadıydım…

Orayı nihayetinde Türk ordusundan teslim alan mücahit komutanının adı ….. idi. Uzun süre köyün komutanıydı. Şimdi bildiğim kadarıyla …… köyünde yaşamaktadır, size yardımcı olacaksa o olabilir…

Ben, Galini’de (Ömerli) bir gün kaldım, etrafı tanımadan oradan ayrılmıştım… O çarpışmada da yoktum ama bize anlatılan, çetin bir çatışmaydı, orada Ömer isminde komando çavuşu, şehit düşmüş ve Galini’nin adı şimdi “Ömerli”dir – yukarıda bahsettiğim komutan yardımcı olursa, o olur… Başkasının olacağını sanmıyorum…

Ben Galini’ye 1974’te değil, 1975 başlarında giderek tek bir gün kalmıştım orada… Yukarıda bahsettiğim komutandan başkası o bölgeyi iyi bilmez ve size o yardımcı olursa olur, olmazsa zorlanacaksınız… Başarılar dilerim…”

Bu okurumuza paylaştığı bu değerli bilgiler için çok teşekkür ederiz. Konuyla ilgili olarak daha ayrıntılı bilgi sahibi olan okurlarımı, isimli veya isimsiz olarak 0542 853 8436 numaralı telefondan beni aramaya davet ediyorum…

Bu konuda Kayıplar Komitesi’ni de daha ayrıntılı araştırma yapmaya çağırıyoruz ve her zamanki gibi kendilerine yardımcı olmaya hazır olduğumuzu da tekrardan vurgulamak istiyoruz…

NELER YAZMIŞTIK?

30 Mayıs 2017 tarihinde yani bundan üç sene önce, bu sayfalarda şöyle yazmıştık:

“Galini’nin kayıpları okulda gömülü olabilir…

Avustralya’da yaşayan bir Kıbrıslırum okurumuzun bizimle temasa geçerek Galini köyüne, 1974’te köyden ayrılamamış bazı Kıbrıslırumlar’ın gömülmüş olduğunu, Galinili bu yaşlı insanların “kayıp” olduğunu ancak köyün askeri bölge olması nedeniyle bu alanda herhangi bir araştırma yapılmadığını anlatması üzerine geçtiğimiz Cumartesi günü bu sayfalarda yaptığımız yayın ardından bazı Kıbrıslırum okurlarımız bizimle temasa geçtiler. Kıbrıslırum okurlarımızdan birisi Galini’nin (Ömerli) “kayıpları”nın okulda gömülü olabileceğine dikkati çekti.

Galini yani şimdiki adıyla Ömerli gerçekten de askeri bölge… Bu alanda Kayıplar Komitesi’nin kazı yapmamış olduğunu öğrenmiş bulunuyoruz.

Yaptığımız araştırmada Kıbrıslırumlar’ın resmi “Kayıplar Listesi”nde Galini’den “kayıp” edilmiş beş Kıbrıslırum’un ismini bulduk.

Bunlar:

1906 doğumlu Yannis Yeorgios Kalaycis, 1917 doğumlu Zenon Loizos Loizu, 1900 doğumlu Nikolaos Yuannis Londu bulunuyor – bunlar 3 Eylül 1974 tarihinde Galini’de “kayıp edilmişler… Bir diğer Galinili “kayıp” ise 1925 doğumlu Yuannis Russos Sokratus – o ise 16 Ağustos 1974’te Galini’den “kayıp” edilmiş…

KIBRISLIRUM OKURUMUZUN MESAJI

Bir Kıbrıslırum okurumuz, sayfamızı gördükten sonra bize özetle şöyle yazdı:

“Sevgili Sevgül, çok uzun zamandır köyüm Galini’nin beş kaybı ile ilgili hiçbirşey öğrenememiştim ki yazdıklarını gördüm. Köyden en son ayrılan yaşlılardan birisi, bazı “kayıp” yakınlarına bu beş “kayıp” şahsın okulun dışındaki ağaçlara asılmış olduklarını gördüğünü anlatmıştı. Bildiğim kadarıyla köydeki evler yıkılmıştır ancak köyün ilkokuluna dokunulmamıştı. Yaptığımız araştırmalarda, bu beş “kayıp” insanımızın ilkokulda, okul civarında gömülü oldukları yönünde çeşitli anlatılar bulunduğunu öğrendik. Umarım bu bilgi araştırmalarınıza yardımcı olur ve umarım onları bulabilirsiniz… Çok teşekkür ederim…

Ben Facebook sayfamdan da köylülerime çağrı yapacağım ve bildiklerini benimle paylaşmalarını isteyeceğim. Ayrıca kayıp yakınlarını da ziyaret edeceğim. Sana Galinili beş “kayıp” köylümüzün fotoğraflarını da ekte gönderiyorum…

Ayrıca iki “kayıp” daha vardır ki bunlar şimdiki adı “Yedidalga” olan Potamus tu Kambu’dan “kayıp” edilmiş olan Hrisantos Kalaycis ile Arestis Avraam’dır. Onların fotoğraflarını da sana gönderiyorum. Umarım o konuda da araştırma başlatabilirsin…”

Bu Kıbrıslırum okurumuza sonsuz teşekkürler.

Sözkonusu beş Kıbrıslırum’un 3 Eylül 1974’te askerler Galini köyüne (Ömerli)  girdikten sonra “kayıp” edilmiş olduklarını da öğrendik.

Bu konuda daha ayrıntılı bilgi sahibi olan okurlarımı, isimli veya isimsiz olarak beni 0542 853 8436 numaralı telefondan aramaya davet ediyorum…”

(YENİDÜZEN – Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler – Sevgül Uludağ – 30.5.2017)

Baf Piskobusu’nda “kayıp” Kıbrıslıtürkler için ayrıntılı araştırma yapılıyor…

Baf Piskobusu’nda bazı “kayıp” Kıbrıslıtürkler’in köyün mağaralarında gömülü olabileceği yönünde bir Kıbrıslırum okurumuzun vermiş olduğu ayrıntılı bilgilerle ilgili olarak yeni gelişmeler yaşanıyor.

Buna göre, sözkonusu Kıbrıslırum okurumuzu, Kayıplar Komitesi’nin Kıbrıslırum yetkilileriye buluşmasını sağladık ve kendilerine Baf Piskobusu’nda olası gömü yerini bilebilecek şahıslar hakkında ayrıntılı bilgi aktardı.

Kıbrıslırum okurumuz bize gönderdiği notta şöyle yazdı:

“Selam… Nasılsın? Bugün Kayıplar Komitesi Kıbrıslırum Üye Ofisi’ne davet edilerek oraya gittim ve Pandelidis’in ekibinden birkaç kişiyle görüştüm. Geçen ay içerisinde öğrenmiş olduğum tüm bilgileri kendilerine aktardım… Daha ayrıntılı bilgi verebilecek olan şahısların isimlerini ve telefonlarını da kendilerine verdim. Daha onların ofisinde iken bir telefon açarak, Kayıplar Komitesi’nin Baf Piskobusu’ndaki olası gömü yerleriyle ilgili bilgi toplamasına yardımcı olabilecek bir şahısla kendilerine randevu da ayarladım ve tabii ….. adlı arkadaşımızla da görüşecekler. Daha şimdiden, bölgeyi ziyaret etmek üzere plan yapmış bulunuyorlar…”

Bu Kıbrıslırum okurumuza yürekten gelen bu yardımları nedeniyle çok çok teşekkürler… Kendisine minnettarız…

NE YAZMIŞTIK?

Baf Piskobusu’ndaki “kayıp” Kıbrıslıtürkler’in olası gömü yerleriyle ilgili olarak 15 Haziran 2020 tarihinde bu sayfalarda şu bilgileri aktarmıştık:

“Bazı “kayıp” Kıbrıslıtürkler, Baf Piskobusu’ndaki mağaracıklarda gömülüdür…”

Bir Kıbrıslırum okurumuz bize göndermiş olduğu bir notta, bazı “kayıp” Kıbrıslıtürkler’in Baf Piskobusu’ndaki bazı mağaracıklarda gömülü olabileceği yönünde eline geçen bilgileri paylaştı…

Sözkonusu okurumuz bize göndermiş olduğu notta şöyle yazdı:

“Selam! Nasılsın?

Sana sözünü etmiş olduğum Baf’taki arkadaşımla konuştum.

Baf Yeroşibusu’ndaki yaşlı bir adam kendisine 1963 ile 1967 yılları arasında öldürülmüş olan bazı Kıbrıslıtürkler’den söz etmiş.

Tüm bu “kayıp” Kıbrıslıtürkler’in Baf Piskobusu köyü yakınında bulunan mağaralara gömülmüş olduğunu ileri sürmüş.

Sözkonusu şahıs, bu öldürme olaylarının esas sorumlusunu tanıyormuş fakat bu şahıs bir süre önce vefat etmiş… Adı da M…. imiş.

Yeroşibu’da halen hayatta bulunan, bu olaylara karışmış bir takım insanlar mevcuttur. Bunlardan bir tanesi 80 yaşlarındadır, bir diğeri ise 76 yaşındadır… Bu yaşlılardan birisi çok gizemlidir, ketumdur, fazlaca konuşmaz, 76 yaşında olan daha konuşkandır…

Yaşlı olan hastadır… 80 ile 76 yaşında olan bu iki şahıs akrabadırlar aynı zamanda… Birileri onlarla konuşursa, belki bildiklerini söylerler…

Ktima-Baf’ta (Kasaba) da o dönem öldürülmüş olan bazı genç Kıbrıslıtürkler’in gömülü olduğunu da öğrenmiş arkadaşım… Birisini bulmuş, bu şahıs konuşabilirmiş diye mesaj gönderiyor sana…

Çok teşekkürler…”

Bu Kıbrıslırum okurumuza, bize göndermiş olduğu bilgiler için çok teşekkür ediyoruz… Barikatlar açılırsa eğer, açıldıktan sonra, bize sağlamış olduğu bilgiler için Baf bölgesinde ve Yeroşibu’da gerekli araştırmaları yapacağız…

Baf’ın Piskobu köyüne (Baf Piskobusu) 11 Şubat 2013 tarihinde Kayıplar Komitesi yetkilileriyle birlikte gitmiştik – aynı gün, çeşitli olası gömü yerlerine bakmaya gitmiştik. Baf Piskobusu’nda Kayıplar Komitesi bir dere yatağında, uzun süre kazı yürütmüş ancak herhangi bir ize rastlamamıştı…

Okurumuz, dere yatağını değil, mağaracıkları işaret ediyor… Bu bilginin de araştırılması gerekiyor.

EN İLGİNÇ OLUŞUM, KAYALIKLAR…

Baf Piskobusu’nun en ilginç oluşumlarından birisi, köydeki dev kayalıklar… Baf Kasabası’nın 11 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Baf Piskobusu, Hallepya (Kallepia), Çada (Tsada) ve Mintis Tepeleri yakınında,  Ezusa nehrinin batısında kuruludur…

Baf’ın en ilginç köylerinden biri olan Baf Piskobusu’nu, Leymosun Piskobusu’yla karıştırmamak gerek – Kıbrıs’ta aynı ismi taşıyan Piskobu gibi, Peristerona gibi, Prastyo gibi, Kalohoryo gibi pek çok köy bulunuyor… Bizim sözünü ettiğimiz ve ziyaret etmiş bulunduğumuz, Baf Piskobusu’ndan söz ediyoruz…

Köy, şarap üretimi için üzüm yetiştiriciliğiyle tanınıyor ancak aynı zamanda badem, sebze, narenciye ve hayvancılıkla da uğraşıyor.

Frenkler zamanından beridir aynı isim altında varlığını sürdüren bu küçük köy, bundan önce de “Komi” adıyla tanınıyordu. 1460-1473 yılları arasında Kral İkinci Yakov döneminde Baf’ın Ortodoks Piskobusu Poli Hirsofu’dan ayrılarak buraya yerleşmiş – Rumca’da “Episkopos”, “Piskobos” demek… Köy, Minthi Tepeleri turizm projesi, Çada ve Hallebya köyleriyle birlikte işbirliği yaparak, kırsal turizm girişimlerinin parçası olarak da faaliyetlerde bulunuyor. Nüfusu çok az olmasına karşın (160 civarında) buraya çok sayıda turist geliyor çünkü bölgenin bitkileri, doğal güzelliği muhteşem ve buradan ciplerle safariler düzenleniyor, vadide turistler için yürüyüş yolları var…

Köyün dikey kayalıkları da, kuş gözlemcilerini çekiyor ve buradan yüzlerce, binlerce fotoğraf çekiliyor. Köydeki bu kayanın yüksekliği 70 metre, eni ise 250 metre ve bu Kıbrıs’taki en büyük yekpare kaya parçası…

Bu, daha önce daha büyük, daha geniş ve daha yüksek bir kayanın parçasıymış ancak 1953 yılında Baf’taki deprem, bu kayalığı da vurmuş… Halen Natura 2000 bölgesinde koruma altında ve çok büyük bir çevre değeri olarak adı geçiyor… Kayalıklarda çeşitli nadir bitkiler de bulunuyor. Dünyada sadece üç yerde, Kıbrıs’ta, Kanarya Adaları’nda ve Himalayalar’da bulunan “Zulatsia (bosea cypria) endemik çalılıkları” da, bu kayalığın altında mevcut.”

(YENİDÜZEN – Kıbrıs: Anlatılmamış Öyküler – Sevgül Uludağ – 15.6.2020)

PAZARTESİ DEVAM EDECEK