Hüseyin ÖZBARIŞCI

Galericiler, rekor seviyelere ulaşan navlun fiyatlarının (Taşıma ücreti) yanı sıra KDV indirimine de gidilmemesinin, “oto galeri sektörünü bitime noktasına getirdiğini” ifade ediyor…

YENİDÜZEN’e konuşan oto galeri işletmecileri, 2019 ve 2020 yılındaki navlun fiyatlarının konteyner başına 3 bin Dolar, şu anda ise konteyner başına 11 bin Dolar olduğuna işaret etti… Japonya’dan 4 bin sterline yola çıkan küçük bir salon araç, galeriye gelene kadar 10 bin Sterlin civarına ulaşıyor, alıcıya ise 12-13 bin Sterline satılıyor.

Son bir yıldaki satışların yüzde 50 ila yüzde 70 arasında düştüğünü ifade eden oto galericiler, navlun fiyatlarından dert yandı, devlet desteğinin olmadığını belirtti.

YENİDÜZEN’e konuşan oto galeri işletmecileri navlun fiyatlarının (Taşıma ücreti) ciddi derecede yükseldiğini anlatarak, adaya araç getiremediklerini söyledi.

Satışların genellikle ülkemizde bulunan ikinci el, plakalı araçlar üzerinden yapıldığını anlatan galeri sahipleri, son bir yıldaki satışlarının yüzde 50 ile yüzde 70 arasında düştüğünü ifade ediyor.

COVID-19 öncesi, 2019 yılında, Japonya’dan araç getirmek için bir konteynerin navlun fiyatının 3-4 bin dolar olduğunu belirten galeri sahipleri, özellikle son 2 yıl içerisinde fiyatın 11-12 bin dolara kadar çıktığını kaydetti.

Devletin üzerine düşenleri yapmadığını da işaret eden galeri sahipleri, hem KDV indirimine gidilmesi, hem de kayıt dışı satışların önüne geçilmesini talep etti.

Bir araç Japonya’dan 4 bin sterline yola çıkıyor, galeriye 10 bin sterlin civarlarına geliyor

Japonya’dan ülkemize gelmek için 4 bin sterline çıkan küçük bir araç, navlun fiyatıyla 8 bin 500 sterlin oluyor, ülkemizde uygulanan vergilendirmeyle birlikte araç, 10 bin sterlin civarında galeriye ulaşıyor.

Aracın adaya gelmesi için uygulanması gereken prosedür şöyle:

Gümrük: %20

Nakliye ücreti: 1300 Sterlin

Rıhtım %4,4

Güvenlik Kuvvetleri Vergisi: %2,5

Fiyat İstikrar Fonu: %20

Stopaj: %6

Araç Kayıt ve Seyrüsefer: %6

KDV: %20

Galeri işletmecileri ne dedi?

Mustafa Üstüner (Mustafa Üstüner Oto Galeri): “Navlun fiyatları, pandemi öncesinin 4 katı”

“Sektörümüz yardıma muhtaç durumda. Devletten beklenilen KDV indirimi gündemde olmasına rağmen uygulamaya geçmedi. Hem Japonya’da üretilen araç fiyatlarının yükselmesi, hem de navlun fiyatlarının yükselmesi maalesef fiyatları çok yükseğe çekiyor ve orta sınıf müşterilerimizin tercih ettiği küçük motorlu araçlar daha önce 8-10 bin sterlin bandındayken, şu anda 10-15 bin Sterlin civarlarına yükseldi. Zaten ülkemizde insanların alım gücü düşük, doğal olarak bu durum da satışlara yansıyor. Pandemi öncesinde Japonya’dan gelecek olan bir konteynerin fiyatı 2 bin 800 veya 3 bin dolarlık navlun fiyatı vardı. Bu fiyat, pandeminin içinde 15 bin dolara kadar ulaştı, şu anda yavaş yavaş düşüyor, şu anda da 11 bin dolar seviyelerinde seyrediyor. Yine de şu anda pandemi öncesine göre 4 katı fiyatı olması dikkat çekiyor. Bu dünyadaki gemi şirketlerinin yapabileceği bir şey… Bu konuda elimizden bir şey gelmez beklemek zorundayız. Şu anda adaya araç gelişlerinde çok ciddi oranda azalma var, birçok galeride daha önceden gelen araçlar bulunuyor.” 

Şahin Keklik (Kartuğ Tic. LTD): “Adaya araç getirmek imkansız hale geldi, galeriler piyasadaki arabalarla dolu”

“Araçlar sterlin kuruyla satıldığı için vatandaşlar fazla almıyor. Şu anda araba alabilen kişiler ya yabancı, ya da maddi durumu iyi olan insanlardır. İnsanlar gelip sadece bakmakla yetiniyor ve satışlarımız son bir yıl içerisinde yüzde 70 oranında düştü. Satışların yanında bu sektörün önemli bir sorunu da yükselen navlun fiyatlarıdır. 2019 ve 2020 yıllarında navlun fiyatları bir konteyner 3 bin dolar seviyelerindeyken, 2021 ve 2022 yıllarında 11 bin dolar seviyelerinde… Yani hem taşımacılıkta, hem de kurun değişkenlik göstermesinden dolayı fiyat ciddi boyutlarda arttı. Navlun fiyatları, gümrük, KDV gibi prosedürler derken adaya araç getirmek neredeyse imkânsız hale geldi, o yüzden şu anda galeriler piyasada olan araçlarla dolu.

Bülent Deveci (Plus Auto): “Şu anda ikinci el arabaya talep var”

“Arabaların fiyatları ciddi miktarlarda yükseldi. Bunun birçok sebebi var ancak en önemli sebeplerinden biri kayıtsız bir şekilde araba satan kişilerin var olmasıdır. Bu işi ek iş olarak gören kişiler, ne yazık ki piyasadaki fiyatları yükseltiyor. Ben bu işi 20 yıldır yapıyorum böyle kötü bir dönem hiçbir zaman görmedim. İnternet üzerinden veya evinin önünden araç satışı yapıp vergi vermeyen kişilere artık bir dur denilmesi lazım. Ben sadece ikinci el araba satışı yapıyorum, şu anda ikinci arabaya talep var bu yüzden satışlar ciddi oranda düşmedi.”

Cemal Bardak (Bardak Oto Galeri): “Günden güne kötüye gidiyoruz, bugünü bile arayacağız”

“Ekonomik krizin gölgesinde sektörümüzde satışlar çok iyi değil. En büyük dert navlun fiyatlarıdır. Pandemi öncesinde Japonya’dan gelen bir konteynerin navlun fiyatı 3 bin dolar civarındaydı, şimdi 12 bin dolara kadar yükseldi. Bu fiyat son 2 yılda yükseldi. Sektörün geleceğine baktığımız zaman, ben bugünleri bile arayacağımızı düşünüyorum. Çünkü günden güne daha da kötüye gidiyor. İnsanlarımızın alım gücünün düşmesi buna en büyük etken. Adada bir çözüm olması şart, ancak o zaman düzlüğe çıkabiliriz.”

Ufuk Murat Gezer (Görkem Auto): “Sattığımız aracın yerine başka araç koyamıyoruz galeriler şu anda boşalmış durumda”

“Tüm özel sektörün yaşadığı bizde yaşıyoruz çünkü insanların alım gücü günden güne daha da düşüyor. İşyerimizi açıyoruz ve günlük giderimiz 300 sterlin, ama araç satamıyoruz. Sattığımız aracın yerine başka araç koyamıyoruz galeriler şu anda boşalmış durumda. Devlet KDV indirimi yapacaktı, o konuda da bir uygulama yok. Son iki yıl içerisinde navlun fiyatlarında da ciddi bir artış oldu ve adaya araç getirmekte zorlanıyoruz. Sektör çok kötü günler yaşıyor.”

Furkan Can (MFC Motors): “Hem araba almada, hem araba bulmada, hem de araba satmakta zorlanıyoruz”

“Ekonomik kriz satışları çok etkiliyor. Şu anda hem araba almada zorlanıyoruz, hem araba bulmada zorlanıyoruz, hem de araba satmakta zorlanıyoruz. Kayıt dışı satışlar da son dönemde artmış durumda. Bu konuda da çalışma yapılmalı. Navlun fiyatlarında da ciddi artışlar söz konusu ve birçok galeri adaya araç getiremiyor. Yurtdışından araç getirilmekte zorlanıldığı için birçok galeride araç yok. Tüm etkenleri toplayıp alt alta koyduğumuz zaman galeri sektörünün bitme noktasına geldiğini söyleyebiliriz.”

Mete Felek (Rex Motors): “Bu koşullarda bu sektör fazla dayanmaz”

“Pandemi öncesinde satışlar çok iyiydi ancak şu anda çok kötü. Bunun dışında navlun fiyatları 2019 yılından 5-6 katı, sabit bir fiyatı da yok. Günden güne de yükseliyor. Yaşanılan sıkıntı sadece ekonomik kriz veya navlun fiyatları değil. Japonya’da da araç konusunda da büyük bir sıkıntı var ve belli miktarda araç getirebiliyoruz. Bu koşullarda bu sektör fazla dayanmaz. Geçen yıl 5 bin sterlin civarında sattığımız orta sekment bir aracı şu anda 10-11 bin sterlin satıyoruz. İnsanlar da gelip sadece bakmakla yetiniyor.”

İbrahim Düzkaya (Ardalı Motors): “Navlun fiyatları yüksek olması, döviz krizinin devam etmesi ve KDV oranlarında indirime gidilmemesi bu sektörü bitirecek”

“Son bir yıla göre satışlarda yüzde 50’lik bir düşüş söz konusu… Satışların azalmasında hem TL’nin döviz karşısındaki değer kaybı hem de KDV’lerin yüksek olması büyük etken. Navlun fiyatlarının yüksek olması fiyatları bu kadar yükseltmiş oldu. Bir yıl içerisinde navlun fiyatlarına yüzde 60 gibi bir zam geldi, miktar yükseldiği için o miktara göre KDV de alınıyor, dolaylısıyla gümrük fiyatında da yükselmiş oluyor. Japonya’dan 4 bin sterline çıkan küçük bir araba navlun fiyatıyla birlikte adaya gelene kadar 8 bin – 8 bin 500 oluyor, adaya geldikten sonra gerekli olan devlete verilen paralarla araba galeriye 10-11 bin sterline gelebiliyor. Böyle olunca da kendi karınızdan kısmak zorunda kalıyorsunuz ve araba başına 600 sterlin kazanç elde edebiliyorsunuz. Navlun fiyatları, döviz krizi ve KDV oranlarında indirime gidilmemesi bu sektörü bitirecek ve bu sektör tekelleşecek.”