Fehime ALASYA

80 yaş ve üzeri vatandaşlar için Covid-19 aşılaması dün sabah itibariyle başladı. Lefkoşa’daki Pandemi Merkezi, Girne Akçiçek Hastanesi, Güzelyurt Sağlık Merkezi, Maraş Sağlık Merkezi ve Lefke Cengiz Topel Hastanesi olmak üzere toplam 5 merkezde Sinovac aşısı 80 yaş ve üzeri yaş grubuna dün uygulandı.

Tüm bu merkezlerde, saat 16.00 itibariyle toplam 940 kişiye Sinovac aşısı yapıldı.

940 kişiden 454’ü Lefkoşa’daki Pandemi Merkezinde, 269’u Girne Akçiçek Hastanesi’nde, 135’i Maraş Sağlık Merkezinde, 62’si Güzelyurt Sağlık Merkezinde ve 20’si de Lefke Cengiz Topel Hastanesi’nde yapıldı.

En çok aşılama Lefkoşa’daki yeni Pandemi Merkezi ve Tren yolu Polikliniği’nde gerçekleşti. 

Lefkoşa’daki Trenyolu Polikliniği ve İskele Sağlık Merkezi’nde ise Pfizer-BioNTech aşısı gönüllülük kapsamın 65-80 yaş grubundaki vatandaşlara yapıldı.

Lefkoşa’daki Trenyolu Polikliniği’nde 300, Karpaz bölgesindeki İskele Sağlık Merkezi’nde ise 150 kişi olmak üzere toplam 450 kişiye Pfizer-BioNTech aşısı uygulandı.

Aşılama sabah 08.00 ila 17.00 saatleri arasında değişen saatler arasında yapıldı. Birçok yerde aşılama önceden duyurulan saatlerde, zamanında başladı, 80 yaş ve üzeri vatandaşlar çok beklemeden aşı yaptırıp evinin yolunun tuttu. Buna karşın Güzelyurt Sağlık Merkezi’nde saat 12’de başlayacak denilen aşılama yaklaşık 2 saat rötarlı başladı. Aşı olmaya gelen vatandaşlar ve onları getiren aileleri bu durma tepki gösterdi. Vatandaş sistemsizlikten dert yanarken, bu gecikmenin neden kaynaklandığı resmi makamlar tarafından açıklanmadı.

Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 80 yaş üzeri aşı programının 20.01.2021 – 22.01.2021 tarihleri arasında Çarşamba, Perşembe, Cuma günleri 5 merkezde yapılacağı açıklanmıştı.

Pfizer-BioNTech aşısında gönüllülük esası

Pfizer-BioNTech aşıları sadece İskele Sağlık Merkezi ve Lefkoşa’daki Trenyolu Polikliniği’nde, randevu usulü ile gönüllülük esasında talep edenlere uygulandı. Bu uygulamanın ise Sinovac aşıları ile ‘karıştırılmaması’ için sadece iki merkezde yapıldığı kaydedildi.

Bin 80 adet Pfizer-BioNTech aşısının 250 tanesinin yaşlı bakım evlerine yapıldığı açıklanmıştı.

Aşı stokunun sonuna geliniyor

Gelinen noktada, 80 yaş ve üzerinin aşılanmasından sonra 20 bin doz aşıdan yapılması hedeflenen 10 bin doz aşının sonuna gelindiği, diğer yaş gruplarını geçmezden önce yurt dışından gelecek olan ikinci partinin bekleneceği de Sağlık Bakanlığı’ndaki üst düzey yetkililerden edinilen bir diğer bilgi oldu. 

Soğuk zincirde kırılma olmasın, çok fazla merkeze bölünürse dağılma yaşanmasın, idaresi kolay olsun gerekçesiyle aşılanmanın ülke genelinde beş merkezde yapıldığı ifade edildi.

Edinilen bir diğer bilgide ise Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan internet sitesine başvuran vatandaşların, Sinovac aşısı yapınmak için aranmayı beklememesi, en yakın aşılama merkezine gitmesi yönünde oldu.

Pfizer-BioNTech mi, Sinovac mı diye soranlar oldu…

Aşı uygulamasında dün 80 yaş ve üzerine Sinovac aşısı kullanıldı. Buna karşın gelen bazı vatandaşların Pfizer-BioNTech aşısı talebi olduğu da gözlemlendi. Bu aşıyı tercih ettiğini ifade edenler ise Temel Sağlık Bölümüne yönlendirildi. Doktorların tercihi ve Sağlık Bakanlığı’nın yönlendirmesiyle tüm 80 yaş ve üzerine dün yapılan aşıların Sinovac aşısı olduğu ifade edildi.

Pfizer-BioNTech aşısının 65-80 yaş ve üzeri grubuna yapılmanın daha uygun olduğu düşüncesi paylaşıldı.

‘Tanıdık-torpile’ yer yok, sağlıkçılar sitemli…

Yaş grubu tutmayan, 80 yaşını doldurmayan ama buna rağmen bir ‘tanıdık aracılığıyla’ da olsa aşı olmak için dün gelen veya gelmeyi talep eden bazı kişilerin de bölümdeki çalışanlar tarafından geri çevrildiği gözlemlendi. Bazı çalışanlar, “Biz pazarlama yapmıyoruz, sağlıkçıyız, kimseye de torpil geçmiyoruz. Bazı haberler biz sağlıkçıları kötülüyor. Bu çok yanlış, herkes canla başla çalışıyor.” diye sitem etti.

Aşılama yarım saat erken başlandı, gelenler bekletilmedi…

Lefkoşa’daki Pandemi Merkezindeki aşılama sabah 8.30’da başlayacak duyurularına karşın saat 8.00 itibariyle başladı. Merkez önünde erkenden toplanan 80 yaş ve üzerini bekletmemek adına aşılama yarım saat erken başlatıldı.

Sıra numarası verildi, sırası gelen anons edildi

Lefkoşa’daki Pandemi Merkezinde kurulan sistem gelen vatandaştan da takdir topladı. Yanında bakıcısı olmayan vatandaşlara da hastanedeki güvenlik görevlileri yardım etti. Genel sağlıktaki işlem sıra numarası sistemi henüz Pandemi merkezinde kurulmamasına karşın, vatandaşa sıra numarası elle yazılı not kâğıtlarında verildi. Sıra numarası alan vatandaşlar, Pandemi Merkezi girişindeki bekleme salonunda sırasının gelmesini bekledi. Görevlilerin anons ettiği sıra numarası ile kısa süre bekleyen vatandaşlar, Aşı Odalarına geçmek için koridordaki bekleme alanında birkaç dakika oturduktan sonra hemen aşılandı.

Aşı olan 15 dakika bekletildi

Aşılanan vatandaşlar, hemen gönderilmedi. Herhangi bir alerji veya yan etkiye karşın tüm aşı olan kişiler Aşı Odaları önündeki koridorda 15 dakika bekletildi. Süresi dolan vatandaş, sağlıkçılara danışıp evinin yolunu tuttu.

Cengiz Topel’de de aşılama yapıldı

Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya, Sağlık Bakanlığı ile yaptıkları istişare sonucunda 80 yaş ve üzeri için dün Cengiz Topel Hastanesi’nde aşılama yapılacağını söylemiş, bundan dolayı bölgedeki 80 yaş üzeri yurttaşların Güzelyurt'ta yığılmaya neden olmamak için Perşembe gününden itibaren Cengiz Topel Hastanesi’nde aşılarını yaptırmaların daha uygun olacağını duyurmuştu.

Güzelyurt'ta aşılama gecikmeli başladı

Güzelyurt Sağlık Merkezi'nde 80 yaş üzeri için saat 12.00'de başlayacağı açıklanan Covid-19 aşılaması, saat 13.45 civarında başladı. Saat 12.00'den önce aşı yapmak için giden 80 yaş üzeri vatandaşlar, yaklaşık 2 saat aşıların gelmesini bekledi. Güzelyurtlular, sistemsizlikten dert yandı…

Öğlen saatlerinde Güzelyurt Sağlık Merkezi’nde toplanan vatandaş, içerideki bekleme salonunda sırasını alırken görevliler "Bir saat rötarlı başlanacak" bilgisi verdi.

Merkezdeki sağlık çalışanları, "Bu bölgede aşı yapılacağı son anda belli oldu, bu nedenle aşı kartlarımızda küçük bir sorun yaşadık, aşılar ve kartları bekliyoruz. Saat 13.00 gibi başlamayı hedefliyoruz. Buna göre de bitiş saatimizi de öteleyeceğiz" dedi.

Gecikmeyle, merkezdeki kalabalık giderek arttı, sosyal mesafe kuralları çiğnendi.

Güzelyurt'ta aşı olmaya giden bazı vatandaşlar yığılma olmaması için merkezdeki bekleme salonuna alınmadı. Birçok yaşlı merkez önünde bekledi. Merkez içindeki sosyal mesafenin çiğnenmemesi için bu uygulamanın yapıldığı ifade edildi.

Bunun 'aşı vermeyi durdurun' talimatından kaynaklandığı belirtilirken, devreye Sağlık Bakanı Ali Pilli'nin girdiği ifade edildi. Bu yönde yetkili makamlar tarafından resmi bir bilgi paylaşılmadı.

Aşıların Güzelyurt Sağlık Merkezi'ne ulaşmasıyla saat 13.45 civarında Güzelyurt'ta da 80 yaş üzeri Covid-19 aşılaması başlayabildi.

Lefkoşa’daki Pandemi Merkezi’nde Sorumlu Doktor Dürüye Deren Oygar:

“Talep oldukça iyi, artacağını düşünüyorum”

İlk günden yoğun bir talep gördüklerini anlatan Lefkoşa’daki Pandemi Merkezinde Sorumlu Doktor Dürüye Deren Oygar, “Gördük ki 80 yaş ve üzeri bu insanlarımız kurlara uymaya gençlerden çok daha fazla eğilimli. Herkes kendi sırasını düzgün bir şekilde alıp bekledi, sırayla içeriye girip aşısını oldu. Aşı yapıldıktan sonra da 15 dakika gözetim altında tuttuk. Gün boyu herhangi bir yan etkisini görmedik. Talep oldukça iyi, öyle gözlemedim.” Dedi.

Bu talebin ilerleyen günlerde daha da artacağını düşündüğünü anlatan Oygar, aşı olunması için çağrıda bulundu. Oygar; “Pfizer-BioNTech aşısının bazı yan etkilerinin görülmesi sanırım insanları biraz korkuttu. Ama unutmamalıyız ki her ne aşısı isterse olsun hasatlıkların önlenmesi için bu çok gerekli bir bulgudur. Bu yüzyıllardır böyle. Bu nedenle risk grubundaki bu 80 yaş ve üzeri için mutlaka aşılanmalarını öneriyoruz.” dedi.

Lefkoşa Devlet Hastanesi Kardiyoloji Klinik Şefi Dr. Gülgün Vaiz:

"Hastalarımıza, ilgili tüm doktorlarına danışarak, COVID-19 aşısını olmalarını tavsiye ediyoruz"

Lefkoşa Devlet Hastanesi Kardiyoloji Klinik Şefi Dr. Gülgün Vaiz hastalarına tüm doktorlarına danışarak, COVID 19 aşısını olmalarını tavsiye ettiğini söyledi.

Sosyal medya paylaşımında “Tüm hastaların durumunu en iyi bilen, takip eden kendi doktorlarıdır. Hastaların sadece kalp değil, başka hastalıkları da varsa hastalarımıza ilgili tüm doktorlarına danışarak, COVID 19 aşısını olmalarını tavsiye ediyoruz” diyen Vaiz, şunları kaydetti:

Covid 19 aşılarıyla ilgili hastalarımız sürekli sorular sormaktadır O nedenle genel olarak kalp hastalarımıza iletmek istediğimiz mesaj şudur:

Tüm hastaların durumunu en iyi bilen, takip eden kendi doktorlarıdır. Hastaların sadece kalp değil, başka hastalıkları da varsa hastalarımıza ilgili tüm doktorlarına danışarak, covid 19 aşısını olmalarını tavsiye ediyoruz.

1.Ameliyat olsun ,olmasın tüm kapak hastalarımız

2.By pass geçiren hastalarımız

3.Stentli hastalarımız

4.Doğumsal kalp hastalığı olan hastalarımız

5.Kalp yetersizliği olan hastalarımız

6.Kalp pili olan hastalarımız

7.Kalp şok cihazı olan hastalarımız

8.Kalp destek cihazı olan hastalarımız

9.Yüksek tansiyon hastalarımız”

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Vudalı

“Her iki aşı da güvenlidir, ikisinden birini yaptırın”

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Vudalı, risk grubunda olmayan kişilere Sinovac aşısı, risk grubunda olan kişiler için Pfizer aşısının yapılması gerektiğini söyledi.

İki aşı ile ilgili de bilgi veren Dr. Emre Vudalı Pjizer aşısının yapılmaması için tek sebebin Pfizer-BioNTech aşısının içindeki herhangi bir bileşenine karşı önceden şiddetli alerjik reaksiyon geliştirmesi olduğunu belirtti. “Şu andaki veriler ile bu görülme sıklığı 100,000 kişide 1'dir. Parasetamol veya penisilin alerjisi olan kişiler uygulayabilir” diyen Vudalı, Sinovac veya Pjizer aşılarının hastalık yapmadığını, güven ile iki aşıdan birinin yapılabileceğini anlattı.

Sosyal medya paylaşımı yapan Vudalı, “Her iki aşı güvenlidir” dedi, aşılarla ilgili bir de tablo paylaştı.

İşte Vudalı’nın paylaşımı:

"Aşılar ile ilgili gelen sorulara istinaden;

Günümüzün bilgisi ile;

Risk grubunda olmayan kişilere Sinovac aşısı (18-59 yaş veya bağışıklık düzeyini bozan ek hastalık olmaması) yapılması. (Sebebi: Risk grubundaki kişiler için veri yayınlanmadı)

Risk grubunda olan kişiler için Pfizer aşısının yapılması (bunun ile ilgili bilimsel veriler mevcut)

Pjizer aşısının yapılmaması için tek sebep Pfizer-BioNTech aşısının içindeki herhangi bir bileşenine (polyethylene glyco, PEG) karşı önceden şiddetli alerjik reaksiyon geliştirmesidir. Şu andaki veriler ile bu görülme sıklığı 100,000 kişide 1'dir. Parasetamol veya penisilin alerjisi olan kişiler uygulayabilir. Sinovac veya Pjizer aşısı herhangi bir şekilde hastalık yapamazlar. Güven ile iki aşıdan birini vurdurabilirsiniz.

Her iki aşı güvenlidir.

Risk grubudaki kişiler: 60 yaş üstü, veya hipertansiyon hastaları, kalp hastaları, tip 1 ve tip 2 diyabet, kronik böbrek hastalığı, kronik akciğer hastalığı , kanser hastaları, obez kişiler vs...

Kendime Sinovac aşısı yaptırdım, risk grubunda olan annem için Pjizer aşısı için başvuru yaptım. asi.covid19.saglik.gov.ct.tr

Girne Akçiçek Hastanesi Başhekimi Ceyhun Birinci:

“200 kişiye aşı yaptık, elimizdeki aşılar bitti”

Girne Akçiçek Hastanesi Başhekimi Ceyhun Birinci dün öğle saatlerinde YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada 80 yaş üzeri 200 kişiye aşılama yapıldığını ve ellerindeki aşıların bittiğini söyledi.

Özellikle Girne Bölgesinde aşı için talebin çok yüksek olduğunu anlatan Başhekim, ellerindeki sınırlı sayıda aşıyla 200 kişiye uygulama yaptıklarını, kayıtlı birçok kişinin de beklediğini anlattı.

Bakanlıktan yeni aşı talebinde bulunacaklarını ifade eden Birinci, Girne ve bölgesinin özellikle son günlerde artan vakalar nedeniyle ciddi risk altında olduğunu belirterek, Sağlık Üst kurulunun gerekirse yeni kararlar üretmesi gerektiğine değinerek sağlığın ekonomiden önce olması gerektiğine dikkati çekti.

VATANDAŞ NE DEDİ? VATANDAŞ NE DEDİ? VATANDAŞ NE DEDİ?

Can Zayıf: “Hava sıcaklığı 8 derece, bu soğukta keşke bu insanları evden çıkarmasaydık”

“Annemi getirdim. Kendisi 80 yaşında. Zaten belediye sürekli eve gelip tansiyon ölçüyor. Gelirken baktım hava sıcaklığı 8 derece, bu soğukta keşke bu insanları evden çıkarmasaydık. Ben annemi getirdim, yakını kimi kimsesi olmayanlar ne yapacak? Devlet bu konuda daha detaylı çalışma yürütmeli, bu kişileri hastanelere sürüklememeli.”

Ahmet Aktaş: “Ne olursa olsun yeter ki aşı olsun”

“30 Aralık 1940 doğumluyum, hastaneye kendim geldim, zor olmadı, araba kullanabiliyorum. Aşılar konusu çok konuşuldu, hep haberlerde dinledik. Ne olursa olsun yeter ki aşı olsun. Bence hiçbirinin zararı yoktur. Herkes aşı olmalı.”

Fikret Hasan: “Bakanlığın ev ev dolaşması zor olur, böyle toplu olunca herkes gelir”

“Aşının hangi aşı olduğu fark etmez. Neticede hepimiz olacağız, tüm aşı çeşitleri kullanılacak. Bakanlığın ev ev dolaşması zor olur, böyle toplu olunca herkes gelir, yapınır, daha kolay olur. Bu yapılan çalışmaları taktir etmemiz gerek.”

Ersev Tınazlı: “Umarım bu aşılar işe yarar, aşı olalım, kurtulalım”

“Aşı olalım, kurtulalım, umarım bu aşılar işe yarar da hayatımız normal haline döner. Sinovac bilinen bir teknoloji olduğu için çocuklar bunun kötü olmadığını düşünüyor. Bu nedenle yapıyorum, korkmuyorum.”

Mustafa Muhtaroğlu: “Sabah geldim, sıra numaramı aldım, yapındım, çıkıyorum, hiç beklemedim”

“Aşı oldum, hiç de kafam karışmadı, gönül rahatlığıyla aşı oldum, çok memnunum. Tüm dünya buna başladı, yapıyor, biz mi alemin açıkgözüyüz de yapmayalım flan deniyor. Buna karışıyım. Sabah geldim, sıra numaramı aldım, yapındım, çıkıyorum, hiç beklemedim bile.”

Asu Muhtaroğlu: “Bizler de yapılanlara destek vermeli, bu sor süreci atlatmalıyız”

“Yardıma muhtaç insanlar olabilir ama bilmeliyiz ki biz Kıbrıs Türk Halkı çok yardımsever insanlarız. Mail atılması olayı da çok eleştirilmişti ama muhakkak herkes bir birine yardımcıdır. Her şeyi de devletten beklemeden bizler de yapılanlara destek vermeli, bu sor süreci atlatmalıyız.”  

Güzelyurtlu sistemsizlikten yakındı, aşılama geç başladı

Topel Timel: “Bu havada dışarıda beklemeleri hiç hoş değil”

“11’den beridir bekliyoruz, yaşlılar, bu havada dışarıda beklemeleri hiç hoş değil. Muhtarlıklar olsun, belediye olsun bu gibi kurumlara da görev ve yetki verseler yığılma olmayacaktı.”

Ali Şenal: “Belediye bize hizmet veriyor, bunun da üstesinden gelebilirdi”

“Buradaki gecikme hiç hoş olmadı. Neden aşıları veya diğer hazırlıklarını önceden yapmadılar. Yaşlı insanlar geliyor, bekliyor, günah. Belediye bize hizmet veriyor, bunun da üstesinden gelebilirdi. Sayılar zaten belli, neden bu yola başvurdular ki.”

Özdoğan Aydınlı: “Burada büyük bir sistemsizlik oluştu, keşke olmasaydı”

“96 yaşındaki annemi getirdim, ilaç yokmuş, şimdi yemek ve tuvalet ihtiyacı olacak, mecburi alıp kaçacağım. Neden belediye görevlilerle gelip evinde yapmadı ki. Burada büyük bir sistemsizlik oluştu, keşke olmasaydı.”

Alsev Güven: “Gerekli yerlere de yetki verseydiler”

“Ben şeker hastasıyım ve iğne yapınıyorum, beklemeden acıktım, gidip bir şeyler atıştırdım ve geri geldim. Burada neden diğer bölgelerdeki gibi sistem kurulmadı ki. Geldik ama sıra numarası bile alacağımız bir yer yok, numaralandırma bile yok, sıra yok… Bu kadar yaşlı insanı keşke evden çıkarmasaydılar. Gerekli yerlere de yetki verseydiler.”

Kemal Çakıcı: “Evden çıkamayanlar için belediyeler de devreye girmeli”

“80, 90 kusur yaşında aile büyüklerimizi getirdim, bırakıp gittim, şimdi alamaya geldim ama bir saat oldu sıra başlamadı bile. Yürüyemeyen büyüklerimiz var, evden çıkmak istemiyorlar, zorla aldık getirdik. Bu gibi durumu olanlar için belediyeler de devreye girmeli. Zaten belediyeler, muhtarlar bu kişilerin kaydını hep tutuyor. İki saattir burada bekliyoruz.”

Fotoğraflar: Fehime ALASYA