Emekli general Salih Cengaver Cem’e sordum:

Askerlik kalkar mı?

Türkiye bir süreden beri mecburi askerliğin kaldırılması konusunu tartışıyor.

Çeşitli nedenlerle askere gitmek istemeyen ve ‘vicdani retçiler’ olarak bilinen kesimin yargı başarısının sonucu olarak gündeme gelen mecburi askerlik konusunda Türkiye hükümeti “yasal düzenleme” sürprizi yaptı.

TC Adalet Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ile konu hakkında ortak çalışma yaptıklarını açıkladı!

Bu düzenleme ile Türkiye’deki vicdani retçilere “mecburi kamu hizmeti” gündeme gelebilir.

Peki Türkiye’yi  bu düzenlemeye ne itti dersiniz?..

Vicdani ret konusunda Avrupa Konseyi’nin talebi ile yasal düzenleme yapmaya hazırlanan Türkiye, henüz profesyonel askerliğe geçiş sağlanamadığı için sınırları ‘dar’ tutacak.

Vicdani ret konusunun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararları doğrultusunda ‘dini inanç’ temelinde ele alınması ve ‘alternatif hizmet’ imkânı yaratılması bekleniyor.

Bu da vicdani retçileri tatmin etmiyor.

TC Adalet Bakanı Sadullah Ergin, vicdani ret konusunu Milli Savunma Bakanlığı’nın ele alacağını söyledi. Ergin, “Farklı seçenekler masaya konulacak. Düzenlemenin içeriği Meclis’e gelmeden yapılacak yorumlar doğru olmaz” diye konuşuyor.

Peki bu seçenekler nedir?.

En belirgin olarak öne çıkan, askerlik yapmak istemeyenlerin kamu görevinde bulunması.

TC Savunma Bakanlığı’nın çalışmasına göre 12 ay askerlik yapanların 18 ay, 6 ay askerlik yapanların da 12 ay mecburu kamu hizmetinde bulunması istenecek.

Kulağa ‘mantıklı’ gelen bu uygulamanın içeriğinde ise tartışmalar oluyor.

Örneğin kaç ay kamu görevi ve askerliği reddedenin “neden” reddettiğine ilişkin farklı görüşler ortaya çıkıyor…

Reddedenler “dini” sebeplerle mi, yoksa “politik” sebeplerle mi reddedecek, işte bu net değil…

Bunlar Türkiye’nin gündemi.

                                                                    ***

Peki Türkiye’deki bir yasal düzenlemenin Kuzey Kıbrıs’a yansıması olur mu?

Nasıl olsun demeyin!

Kıbrıslı Türklerin askerlik görevlerini icra ettiği Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Türk ordusuna bağlı bir Tümen konumunda…

Yani bizim askerimiz aslında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) bir kolu, ona bağlı bir birim…

Yapılacak bir düzenlemenin Kıbrıs’ta nasıl etki yapabileceğini, Kıbrıs’ın askeri konulardaki en etkili ismine, emekli Tümgeneral Salih Cengaver Cem’e sordum:

·        Sayın Cem, siz Kıbrıs’ta askerliğin en etkili ismisiniz, Türkiye’deki mecburi askerliğin kaldırılması konusundaki çalışmaları gördünüz, ne düşünüyorsunuz?

·        Şimdi, bakın, Türkiye’deki yasalarla bizdeki yasalar farklıdır. Orada yapılacak biz düzenleme direkt olarak bizi etkilemez ama konunun bizde de tartışılması bakımından ciddi bir zemin yaratır. Yani dolaylı yoldan aslında bize etkileri olacak diye düşünüyorum.

·        Kıbrıslı Türkleri askerlik yaptığı GKK, Türk ordusuna bağlı bir yapı. Bu bakımdan olaya bakıldığında Kıbrıslı Türk gençlerin umutlanması da yanlış değil sanırım.

·        Evet yanlış değildir. Mecburi askerliğin kaldırılması konusu toplumda tartışılmalı, artıları eksileri masaya yatırılmalıdır. Bunun Kıbrıs Türk toplumuna faydası olacağını düşünmekteyim. Ancak konu çok yeni, ve Türkiye’deki yasal düzenlemeyi incelememiz gerekecek diye düşünüyorum. 

·        Peki sizce ne yapılamalı?

·        Bence bu konu önce toplumda tartışılmalıdır. Burada siyasi erke görev düşmektedir. Eğer toplumun böyle bir talebi varsa, ki olduğunu düşünüyorum, bunu gündemine alması gereken siyasi irade olmalıdır. Biliyorsunuz bizde mecburi askerliği emreden bir Anayasa ve yasalarımız vardır. Yapılacak değişikliğin yasal zeminde de yansımaları olacaktır.

Vicdani ret bir bakış açısıdır.Eğer askerliği reddedenleri mecburi kamu görevinde çalıştıracaksak (ki bu bir istihdam alanı yaratacaktır) bunu enine boyuna tartışmamız gerekecektir. Bunu ekonomik yönünü de masaya almamız gerekecektir. Bence Türkiye’deki çalışma bize bir tartışma alanı doğurmuştur, bunu iyi değerlendirmeliyiz. Kıbrıslı Türk gençlerin de  erken bir umutlanma içine girmemesi gerektiği düşünmekteyim. Ancak mecburi askerliğin kaldırılması gündeme alıp değerlendirilmeye değer bir konudur diye düşünüyorum. Top siyasi erkin elindedir…

·        Türkiye’den bize böyle bir talep gelir mi peki? Yani askerliğin kaldırılması yönünde bir  çalışma başlatın diye…

·        Hayır bence gelmez, talep bizden gitmelidir.