Kayıplar Komitesi’nin adamızın kuzeyinde ve güneyinde, iki toplumlu kazı ekipleriyle yürütmekte olduğu kazılar, kesintisiz biçimde devam ediyor...

Kayıplar Komitesi kazıları halen Atlılar’da (Aloa), Strovulo’nun Parisinos bölgesinde bir kuyuda, Lapta’da bir arazide, Yerolakko’da (Alayköy) askeri bölge içerisinde, Mağusa’da Ayluga Göleti’nde ve Mutluyaka (Stilli) ile Gayduras (Korkuteli) arasında bir arazide devam ediyor.

Kayıplar Komitesi bu kazılarda, gerek 1963-64, gerekse 1974 “kaybı” Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslırumlar’ın gömü yerlerini arıyor.

Bu konuda bildiklerini paylaşmak isteyen okurlarımız, Kayıplar Komitesi’yle temasa geçmek istiyorlarsa, 181 ihbar hattını isimli veya isimsiz olarak arayabilirler.

Herhangi bir gömü yeri hakkında bilgisi veya elinde bir ipucu olan değerli okurlarımız, isimli veya isimsiz olarak 0542 853 8436 numaralı cep telefonumdan beni de arayabilirler...

KAZILARDA SON DURUM...

Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üye Ofisi Kazılar Koordinatör Yardımcısı Arkeolog Erge Yurtdaş’tan aldığımız bilgilere göre, kazılarda son durum şöyle:

***  Mutluyaka/Stilli: 1974 kaybı bir grup Kıbrıslırum'un Korkuteli-Mutluyaka (Gaydura-Stilli) arası bir tarlanın kenarında gömülü olabileceği bilgisi üzerine daha önce de kazısı yapılan alana yakın bir noktada tekrardan başlatılan kazı çalışmaları tüm hızıyla devam etmektedir.

**  Mağusa:  1974 kaybı bir grup Kıbrıslırum’un Ayluga Göleti’nin güneyinde gömülü olabileceği bilgisiyle başaltılan kazı çalışmaları halen devam etmektedir.

***  Atlılar/Aloa: 1974 yılında Atlılar toplu mezarındaki 37 Kıbrıslıtürk, Atlılar Köyü'ndeki Şehitliğe taşınmıştır.  Atlılar şehitliğindeki kalıntıları kimliklendirmek amacıyla başlatılan kazı çalışmaları halen devam etmektedir.

***  Alayköy/Yerelakko (Askeri Bölge):  1974 kaybı bir grup Kıbrıslırum'un eski ELDİK kampı bölgesinde gömülü olabileceği bilgisi ile başlatılan kazı çalışmaları halen devam etmektedir.

***  Lapta/Lapithos: 1974 kaybı bir grup Kıbrıslırum’un Lapta’daki eski L.A. Otel yanındaki efkalipto ağaçlarının altında gömülü olabileceği bilgisi üzerine başlatılan kazı çalışmaları halen devam etmektedir.

***  Strovulo: 1963-64 kaybı bir grup Kıbrıslıtürk'ün bir kuyuya atılmış olabileceği bilgisi üzerine başlatılan kazı çalışmaları halen devam etmektedir.

Biz de kazı ekiplerindeki tüm arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara “Çok kolay gelsin” diyoruz...

Eski Yugoslavya ülkelerinden Bosna-Hersek, Kosova ve Hırvatistan’da gösteriler yapıldı...

“Zorla Kayıp Edilenler İçin Uluslararası Eylem Günü”nde “kayıplar” için çağrı...

Geçtiğimiz Çarşamba günü eski Yugoslavya ülkelerinden Bosna-Hersek’te, Kosova’da ve Hırvatistan’da “Zorla Kayıp Edilenler için Uluslararası Eylem Günü”nde çeşitli sokak gösterileri düzenlendi, gerek yerli halk, gerekse uluslararası yetkililer, Yugoslavya savaşlarında “kayıp” edilenler için çeşitli çağrılarda bulundular, bu açık yaranın artık kapanması için adım atılmasını talep ettiler.

Balkan Araştırmacı Gazeteciler Ağı BİRN’de yer alan habere göre, 30 Ağustos Zorla Kayıp Edilenler için Uluslararası Eylem Günü’nde, Kosova’nın başkenti Priştine’de “kayıp” yakınları bir sokak eylemi yaptılar ve “kayıplar” anıtı önünde taleplerini dile getirdiler.

1990’lı yıllarda eski Yugoslavya’da meydana gelen savaşlarda “kayıp” edilmiş olan birkaç bin kişi için arama çalışmaları hala devam ediyor... Binlerce “kayıp” şahsın gömülü olduğu toplu mezarlar bulunup kazılmış, kalıntılara ulaşılmış ve DNA testleriyle kimliklendirme süreçleri sonucunda kimliği saptananlar defin için ailelerine iade edilmişti... Ancak halen binlerce “kayıp” insan var ve bunların gömü yerlerinin bulunması için de “kayıp” yakınları zaman zaman sokak eylemleri yapıyorlar, çağrılarda bulunuyorlar.

Kayıp Şahıslar Uluslararası Komisyonu ICMP’nin açıklamasına göre, eski Yugoslavya’da yaşanan savaşlarda 40 bin kişi “kayıp” edilmişti – bunlardan yüzde 70’inin gömü yeri bulunurken, yüzde 30’unun gömü yeri hala aranıyor.

ICMP’nin veri tabanında Bosna-Hersek, Hırvatistan, Kosova, Karadağ ve Sırbistan’dan “kayıp” şahıslar hakkında veriler bulunuyor, bu veri tabanına göre halen gömü yeri bulunamayan, akibeti henüz belirlenemeyen h11,364 “kayıp” var.

Bosna Hersek Kayıp Şahıslar Enstitüsü sözcüsü Emza Fazliç’e göre, Bosna’da halen 7 bin 607 “kayıp” şahıs aranıyor. “Uluslararası Kayıp Şahıslar Günü, bize bir kez daha iktidardakilere bu konuyu hatırlatma olanağı veriyor bize – ülkemizin karşı karşıya bulunduğu en önemli insan hakları konusu “kayıplar” konusudur. “Kayıplar” konusunu çözmeden, tüm kurbanların akibetini belirlemeden, ülkemizin bir geleceği de olamaz, Avrupa yoluna da giremez...” diye konuştu Fazliç.

“Kayıp Şahıslar Yasası’na göre,  belediyelerden devlet düzeyine kadar ülkedeki tüm kurumlar Bosna Hersek Kayıp Şahıslar Enstitüsü’ne bizleri “kayıp” mezarlarına götürebilecek ellerindeki bilgileri vermek durumundadır. İşte bu nedenle kurumlar üzerlerine düşen görevi yerine getirmeli ve arşivlerini bize açmalıdırlar” dedi Fazliç.

Bosna’da Brçko’da düzenlenen etkinlikte, Uluslararası Kayıp Şahıslar Komisyonu Batı Balkanlar Programı Başkan Yardımcısı Samira Krehiç, “kayıplar”ın yüzde 70’inin gömü yerinin bulunmasına karşın, halen “kayıp” olanların akibetini belirlemek maksadıyla çabaları devam ettirmenin zorunlu olduğunu belirtti. Krehiç, “Kayıp yakınlarının insan hakları yerine getirilmelidir, o nedenle ülkedeki tüm yerel kurumların, savcılığın ve Bosna-Hersek Kayıp Şahıslar Enstitüsü’nün ve tüm bölge ülkelerindeki kurumların gerek mali, gerek siyasi olarak doğru düzgün biçimde desteklenmesi ve Kayıp Şahıslar Grubu aracılığıyla bölgesel işbirliğinin devamı zorunludur” dedi.

Kosova’nın başkenti Priştine’de “kayıp” yakınları, liderler ve diplomatlar kayıplara yönelik anıta çiçekler koydular ve halen 1,617 Kosovalı’nın “kayıp” olduğuna dikkati çektiler. Kosova Cumhurbaşkanı Vyosa Osmani, “Kosova’nın tüm müttefiklerine ve uluslararası topluluğa çağrıda bulunuyorum, 25 yıl aradan sonra hala Sırbistan’daki toplu mezarlarda yakınları bulunan anneleri, kardeşleri ve kayıp yakınlarını düşünmelerini öneriyorum” dedi.

Kosova Parlamentosu Başkanı Glauk Konyufça ise yaptığı konuşmada, “kayıplar” konusunun hiç dinmeyen bir acı olduğunu belirtti, “Halkımıza yönelik adalet yerine getirilmemiştir, Sırbistan halkımızın sevdiklerini zorla kayıp etmiştir” dedi.

Kosova’daki Birleşmiş Milletler Misyonu UNMİK başkanı Caroline Ziyade ise yaptığı açıklamada, “Tüm ilgili makamları iyi niyetle tüm gerekli önlemleri alarak Mayıs ayında AB’nin fasilite etmiş olduğu diyalog sonucu üzerinde anlaşmaya varılmış Kayıp Şahıslar Deklerasyonu’nu uygulamaya çağırıyorum” dedi.

Sırbistan Hükümeti’nde Kosova ve Metohiya Ofisi Direktörü Petar Petkoviç ise yaptığı açıklamada, Kosova çatışmaları esnasında tüm etnik gruplardan 1,639 yurttaşın “kayıp” edildiğini ve bunların akibetinin halen bilinmediğini belirtti.

Petkoviç, Priştine yetkililerini suçlayarak Kosova yetkililerinin olası toplu mezarların yerlerini aramak için karma komisyonlara izin vermeyi hala reddettiklerini vurguladı, “Bu şekilde davranıldığında, ortak bir gelecek ve yeniden uzlaşma inşa edemeyiz, işte bugün bu nedenle gerek uluslararası topluluğa, gerekse Priştine’ye çağrıda bulunuyoruz ve kayıpların akibetinin belirlenmesi konusunu çözmek için yapıcı bir yaklaşım göstermeye çağırıyoruz” dedi.

Kosova’daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Misyonu ise hem Kosova’ya, hem de Sırbistan’a çağrıda bulunarak “kayıplar” konusunda işbirliğine gitmeleri gerektiğinin altını çizerek, “Tüm ilgili taraflara, bu yıl 2 Mayıs’ta Brüksel’de imzalanan Kayıp Şahıslar Deklerasyonu’nu uygulamaya çağırıyoruz” dedi.

Hırvatistan’da 1.411 insanın akibeti ile 395 şahsın gömü yeri bilinmiyor hala – bu da Hırvatistan’da çözülmemiş “kayıp şahıs” sayısının 1,806 olduğunu gösteriyor. Hırvatistan’ın kuzeyinde Varazdin’de kent mezarlığında yetkililer ve “kayıp” yakınları mezarlara çelenkler koyarken, Unutmaya Karşı Sırp Sivil Kayıp Yakınları Derneği de Sırbistan Ulusal Konseyi ve Vukovar Belediyesi Ortak Konseyi’yle birlikte bir basın toplantısı düzenledi ve “kayıplar” konusunun çözümü için tüm ilgili taraflara çağrıda bulundu.