UBP- DP-YDP Azınlık Hükümeti, Toprak Ürünleri Kurumu’nun yapacağı Spot alımlar ile ilgili Yasa Gücünde Kararname çıkardı. Kamu İhale Yasası kurallarının üç ay süreyle uygulanmamasını ve İhale yetkisinin de bu sürede Toprak Ürünleri Kurumu’na verilmesi düzenleyen Kararname, tepki topladı.

CTP Milletvekili Eski Tarım Bakanlarından Erkut Şahali: “Kararname çıkarılması Anayasa’ya aykırı. Bu durum hem ürün standardının şüpheli olması hem de kamu ihale yasasına uyulmaması nedeniyle sorun yaratabilecek durumdur”

Toprak Ürünleri Kurumu (TÜK) Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Adahan: “Kararname ihale yapma yetkisini bize verdi, amaç en kısa sürede alım yapmak”

Avukat Ürün Solyalı: “Kararnamenin hangi ekonomik konu ve ivedilik nedeniyle çıkarıldığının açık surette yazılması gerek. Bunun aksi, açıkça yazılması zorunlu olan amaç unsurunun eksik olduğu neticesini doğurur. Burada Madde 2 olan amaç’ta hızlı hareket etmek dışında bir amaç veya gerekçe okunamamaktadır. TÜK ile ilgili Kararnamede hangi yetki sınırları içerisinde bu hakkın kullanılacağı da yoktur.”

Fehime ALASYA

UBP- DP-YDP Azınlık Hükümeti, Toprak Ürünleri Kurumu’nun yapacağı Spot alımlar ile ilgili Yasa Gücünde Kararname çıkardı. Kamu İhale Yasası kurallarının üç ay süreyle uygulanmamasını ve İhale yetkisinin de bu sürede Toprak Ürünleri Kurumu’na verilmesi düzenleyen Kararname, tepki topladı.

Eski Tarım Bakanlarından Erkut Şahali, bu durumun Anayasa’ya aykırı olduğunu ifade ederek farklı sıkıntılar doğurabileceğini işaret etti.

Toprak Ürünleri Kurumu (TÜK) Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Adahan ise, en kısa sürede ihaleye çıkılması için bu yola başvurduklarını anlattı. Yasa dışı bir çalışma olmadığını belirtti.

Avukat Ürün Solyalı ise kararnamede eksik ifadeler olduğunu belirtti.

Spot alımlar için yasa gücünde kararname çıkarılmasının Anayasa’ya aykırı olduğunu savunan CTP Milletvekili Eski Tarım Bakanlarından Erkut Şahali, Anayasa’nın sadece ekonomik konularla ilgili karar ürettiğini belirtti. “Birden çok satıcısı olan ürünün ihalesiz alımına olanak tanınmaz.” dedi.

Şahali, söz konusu tedarikin Ticari Değeri Düşmüş alım ile daha ucuza yapılan, satıcısının bir an önce satılması, elinden çıkarması için yapılan satış olduğunu ifade ederek, buna bağlı yapılan alımlar olduğunu belirtti.

Şahali, hem ürün standardının şüpheli olması hem de kamu ihale yasasına uyulmamasının yaratabileceği sorun ile karşı karşıya bir durum olduğunu dile getirdi.

Ürün tedarikinin Türkiye’den yapılmayacağını da belirten Şahali, bu bağlamda yasal bir zemin olmadığını işaret etti. 

Toprak Ürünleri Kurumu (TÜK) Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Adahan:

“İhale yapma yetkisini bize verdi, amaç en kısa sürede alım yapmak”

Ülkedeki kuraklık nedeniyle TÜK’ün yurt dışından yem alımını Türkiye’deki Toprak Mahsulleri Ofisi’nden aldıklarını anlatan Adahan, bu yıl oradan alım yapamadıkları için sıkışıklık yaşandığını, bu nedenle böylesi aciliyeti olan bir alıma gidildiğini anlattı.

Bunun yasal zeminde yapıldığını savunan Adahan, geçmiş dönemlerde de benzer uygulamaların bulunduğunu ifade etti.

Adahan, bu ara dönemde sıkışıklığı gidermek için az bir miktar ihtiyacı karşılayacak alım yapacaklarını, Bakanlar Kurulu’nun bu nedenle ihale yapma yetkisini kendilerine devrettiğini belirtti.

Kendilerinin yapacağı ihalenin çok kısa sürede tamamlanacağının da altını çizen Adahan, aksi halde yasal prosedürlerle 35 günü aşacak ihale süreci yaşanabileceğini, bununla baş edemeyeceklerini kaydetti.

Adahan, söz konusu kararın gerekçelerine şöyle değindi:

“Bu yıl ise 2022 Haziran sonuna dek bekleniyordu, Türkiye’de kuraklık oldu, TMO bu dönemde bize sağlayacağı arpayı sağlayamadı. Eylül ayından ibaren ize arpa gönderebileceğini bildirdi. Bu tip ani olaylarda kurumun yasal olarak Merkezi İhale Komisyonuna bağlıdır. Bu olağanüstü bir durum olduğu için bu adımı attık. İhaleye çıktığımızda 35 iş günü gibi bir zaman alacaktı. Buradaki yasal mevzuat 2018 yılında Erkut Bey döneminde de uygulanmıştı.

Gerekli planlamalar yapılmış ve Türkiye ile anlaşma da imzalanmıştı, oradaki kuraklık nedeniyle beklenmeyen bir durum yaşandı. Bunu öngörmemiz mümkün değildi. Bu ara dönemde 25,30 bin tonluk ihtiyaç için bu adımı attık. Daha fazlasını almayacağız. İki yıldır tüm plan ve organizelerimiz sorunsuz yapılıyor, önceden planlanıyor.”

“Bize ihale yapma yetkisini devretti, zaman kazandık”

Üç aylığına sıkışıklık yaşandığını ve eylüle dek olan ihtiyaçlarını karşılamak için ihalenin bakanlık ve bakanlar kurulu onayına bağlı olarak yönetim kurulunun yetkisine verildiğini ifade eden Adahan, “Bakanlar Kurulu kararname çıkarıp yetkiyi bize verdi. Bu sayede biz hemen ihaleye çıkıp mal alacağız, bize ihale yapma yetkisini devretti. 35 günde değil, çok daha erken sürede bunu yapacağız.” dedi.

Avukat Ürün Solyalı:

“Amaç, gerekçe ve yetki sınırı açık değil ”

Yasa Gücünde Kararnameler konusunda Anayasa’nın 112.maddesini hatırlatan Avukat Ürün Solyalı ise TÜK ile ilgili Bakanlar Kurulu Tarafından onaylanan ve Resmi Gazete’de yayımlanan kararlar içinde ‘Hızlı hareket etmek dışında bir amaç veya gerekçe’ bulunmadığını belirtti.

Söz konusu kararnamede hangi yetki sınırları içerisinde bu hakkın kullanılacağının da yer almadığını kaydetti.

Avukat Solyalı, konuyla ilgili şu detayları YENİDÜZEN ile paylaştı:

“Yasa Gücünde Kararnamler konusuda daha önce Anayasa Mahkemesi’nin vermiş olduğu kararlar içerisindeki tespitlerde, Yasaları değiştirme yetkisinin KKTC Anayasası gereği, Cumhuriyet Meclisinde olduğu açıktır.

Ancak bu tespite karşı gözden kaçırılmaması gereken bir diğer gerçek, KKTC Anayasası’nın Bakanlar Kuruluna ekonomik konularda ivedilik olması halinde, Anayasa’nın 112’nci maddesinin (4)’üncü fıkrasında belirtilmiş sınırlamalara uymak kaydıyla yasa gücünde kararname çıkarma yetkisi verdiği, diğer bir deyişle gerçekte Cumhuriyet Meclisine ait yetkileri veya yasa değiştirme yetkisini, 112’nci maddedeki sınırlamalara bağlı kalmak kaydıyla yani kısıtlı bir biçimde Bakanlar Kuruluna da vermiş olduğudur.

Bakanlar Kurulu bu yönde bir kararname çıkaracaksa, kararnamenin hangi ekonomik konu ve ivedilik nedeniyle çıkarıldığının açık surette yazılması gerekliliği yargısal ve siyasi denetim için açık ve net bir şekilde olmalıdır.

Bunun aksi, açıkça yazılması zorunlu olan amaç unsurunun eksik olduğu neticesini doğurur. Burada Madde 2 olan amaç’ta hızlı hareket etmek dışında bir amaç veya gerekçe okunamamaktadır.

TÜK ile ilgili Kararnamede hangi yetki sınırları içerisinde bu hakkın kullanılacağı da yoktur.”