Baba hatırasına hayat veriyorlar: Çınar Ltd.
Baba hatırasına hayat veriyorlar, ülkenin kültürel turizmine katkıda bulunuyorlar; Çınar Ltd.
Fehime ALASYA
Mehmet Çınar ve Serhan Çınar kardeşlerin ortaklığında hizmet veren çiçeği burnunda Çınar Ltd., tarladan fabrikaya, zeytin, üzüm gibi birçok yerli ürünü tüketiciyle buluşturuyor.
Babalarından kalma hatırayı yaşatmak, tarla ve bahçelerini değerlendirmek isteyen iki kardeş, çocuklarına iş imkânı düşüncesiyle çıktığı bu yolda severek üretiyor.
Temelde ‘insan sağlığı’ temelinde, ağırlıklı olarak zeytin üzerine hizmet veren fabrika, asma çeşitleri, incir çeşitleri ve babutsa ürünleri gibi üretimlerde bulunuyor.
Kıbrıs Türk Hava Yolları’nın kapanmasıyla işinden olan Mehmet Çınar, bu sektöre atılımlarının başlangıç hikâyesine ADRES okuyucularını da ortak ediyor.
Çınar Ltd.in kapılarını okuyucularımıza açan Mehmet Çınar, “Bu süreçten sonra babamın bize miras olarak bıraktığı ve ilgilenmediğimi için sitem ettiği bahçelere yüzümüzü döndük. Bahçeleri bakıma almaya karar verdik. Zaten babam tarladan zeytinlerini toplarken, daha eve gitmeden satılırdı, çok talepleri vardı. Bunları değerlendirmeye karar verdim.” diyor.
‘Kıbrıs zeytin kültürünü’ tanıtıyoruz
Çekirdekli dilim zeytin, siyah zeytin, çakıstes, çekirdekli zeytin ve bunun gibi pek çok ürün yetiştiren firma, yaklaşık üç yıldır Alayköy Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikasında ürünlerini işliyor.
Geçen yıla oranla verimin aynı seviyelerde seyrettiğini anlatan Mehmet Çınar, otel, restoran, hava alanı gibi toplu tüketimin hızlı olduğu yerlere satış yapmaya çalıştıklarını kaydetti. Kaçak ürünlerin sektörde çok büyük olumsuz etkisi bulunduğuna dikkat çeken Çınar, yasalardaki değişiklikler ile denetim ve yaptırım alanlarında ciddi çalışmalar yapılması gerektiğini savundu. Bunun yanında ülkeye yapılan ithal ürünlerin de girişinin durdurulması gerektiğine dikkat çeken Çınar, yerli üretimi desteklenmesinde vatandaşa da büyük görevler düştüğünü kaydetti.
Yapılan çalışmalarla ‘Kıbrıs zeytin kültürünü’ tanıttıklarını ifade eden Çınar, farklı yerli ürün çeşitlerini de fabrika bünyesinde barındırıyor.
ADRES okuyucuları için Mehmet Çınar ile gerçekleştirilen keyifli sohbetin detayları:
“Bu iş için zeytin dönemi yapılan sezonluk bir iştir diyebiliriz. Fakat…”
“Kendi bahçelerimizden çıkan zeytinleri fabrikada işliyoruz. Yağlık olan bazı zeytinlerimiz ise soğuk sızma sıkım yapılıyor. Bu en kaliteli sıkım sistemidir. Yağ çıktığı zaman depolanır ve dinlenmeye bırakılır ve talebe göre ambalajlanıp satışa çıkar.
Bu iş için zeytin dönemi yapılan sezonluk bir iştir diyebiliriz. Fakat tarlalarımızda zeytin dışında çeşitli mevsim meyvesi ve sebzesi de yetişiyor. Yani irili ufaklı, üretimimiz sürekli devam ediyor.”
“Birkaç yıl karda olmayacağımızı bile bile piyasaya girdik. Fiyattan önce kalite ile yola çıktık”
“Geçen yıla oranla verimde bu yıl fark yoktu diyebiliriz. Bu işle uğraşanlar zeytin bir yıl verir, bir yıl vermez diyorlar. Satış olarak piyasada çok yeniyiz, müşteri potansiyelimiz azar azar artıyor. Birkaç yıl karda olmayacağımızı bile bile piyasaya girdik. Fiyattan önce kalite ile yola çıktık. Kalite ürünü markalaştırır. İlk başta bayağı zorlandık. Ürünlerimizde plastik pet asla kullanmayız, cam kavanoz ve koyu yeşil camlı ambalajlardadır. Ürünlerimiz çok kaliteli olduğu için tercih edilmediğinden yana eleştiriler aldık. Üstelik fiyat olarak da 1 TL farkı var. Bunu kabullendirmekte zorlandık. Bazı Marketlerdeki uygunsuz muhafaza şartları bizi zora soktu ve zarar etmemize nedene oldu. Bu yüzden marketlere sadece zeytinyağı vermeye çalışıyoruz. Otel, restoran gibi toplu tüketimin hızlı olduğu yerlere satış yapıyoruz. Hava alanında da çok satışımız oluyor.”
“Ciddi faydası olan yasa değişiklikleri yapılmalı, kaçak ürünler sektöre sekte vuruyor”
“Kaçak ürünlerin piyasada çok büyük olumsuz etkisi oluyor. Biz çakıstesi 11-12 TL arası çok az kar payı ile veriyoruz ama bunun karşısında yedi TL’ye verilen bir çakıstes varken onunla mücadele etmek çok zor. Burada devletin denetim yaparak önlem alması gerekiyor. Kaçakçılığın önüne geçilmeli. Vergi ödemeyen, belediye vergisi, diğer harçlar gibi hiçbir gideri olmayan bağımsız üreticilerle başa çıkmak çok zor. Ülkede çok sıkı denetim, sağlık kontrolü yapılmalı. Çok daha ciddi denetimler yapılmalı. Yaptırımı olmalı. Oturup ciddi faydası olan yasa değişiklikleri yapılmalı, cezalar caydırıcı olmalı.”
“Kıbrıs zeytin kültürünü tanıtıyoruz”
“Çeşitli turist grupları veya yabancı ziyaretçilerimiz oluyor. Onlarla tarladan fabrikaya kadar pek çok işlemi birlikte izliyor, uyguluyoruz. Amerika'da olan kişisel ilişkilerimiz doğrultusunda Kıbrıs'a gelen bazı turist gruplarına Kıbrıs zeytin kültürünü tanıtıyoruz. Yıl içerisinde Amerika da ta yapılan zeytinyağı yarışmalarına katılmayı hedefliyoruz. Türkiye’de yapılan zeytin fuarına katılmayı planlıyoruz. Gıda mühendisi ile de işbirliklerimiz oluyor. İlk başta sadece yerli piyasa için girişimlerimiz oldu, yabancı piyasa için henüz girişimiz olmadı.”
“Verigo, sultani gibi asma ağaçları yanında babutsa ağaçlarımız da var”
“Bahçelerimizde verigo, sultani gibi asma ağaçları yanında babutsa ağaçlarımız da var. Bunların da her mevsim ürürün alır, uygun şartlarda ambalajlanır, vakumlanır ve uzun raf ömrü ile piyasaya sunulur. Birkaç gün öncesinden piyasa tespiti yapılıyor ve siparişe göre piyasaya sunuluyor.”
“Bana göre zeytin ithali ülkede tamamen durdurulmalı”
“Yerli piyasayı, yerli ürünleri desteklemek için hem devlete hem de topluma çok fazla iş düşüyor. Bana göre zeytin ithali ülkede tamamen durdurulmalı. Türkiye'den gelen zeytinler yerli üreticiyi çok zorda bırakıyor. Özellikle oteller, orada çalışan aşçıların kendi ülkesinin ürününü desteklemesi yerli zeytine büyük bir sekte vuruyor.
Örneğin bazı otellerde satış sorumlusu yerli üretimi desteklemek isterken, mutfak şefi de ısrarla ürünümüzü karalamaya çalışıyor. Yeşil zeytinler çok kısa sürede bu ürünle karartılıyor. Bir şey yapmadan önce insan sağlığını düşünmeliyiz.”
“Yerli üretimi desteklemek konusunda vatandaşa da büyük görev düşüyor”
“Yerli üretimi desteklemek konusunda vatandaşa da büyük görev düşüyor, bir markete gittiği zaman eli yabancı bir üretime gitmemeli. Yerli ürünü desteklemeli. Ürünlerimiz adamızdaki tüketime yeter, yeter ki kaliteli, sağlıklı üretim yapalım... Tüketiciler de dikkatli olmalı, restoranlarda, meyhanelerde tükettiği ürünlere dikkat etmeli. Belki her restoranda üretim sertifikası isteyemeyebilir ama kaliteli ürünü anlayabilir, ona göre destekleyebiliriz.”