Fehime ALASYA

Orkinos avı için Kıbrıs açıklarında avlanan Karadenizli balıkçılar “Akdeniz’den mutlu dönüyoruz” derken, ülkemiz balıkçılık sektörü sıkıntılı olduğunu söyledi.

Türkiye karasularında başlayan av yasağı nedeniyle Kıbrıs ve Suriye açıklarında avlanan Karadenizli balıkçılar “Orkinos avından mutlu döndük” sözleriyle Anadolu Ajansı’na görüşlerini açıklarken, ülkemizdeki balıkçılar oldukça dertli.
Yabancı ülke balıkçılarının ülkemiz sınırları içerisinde balık avlamasının yasak olduğunu belirten Hayvancılık Dairesi Yardımcı Su Ürünleri Uzmanı Uğur Sencer, özellikle yaz aylarında bu teknelerin sıkı denetime tabi tutulduğunu ve yasa dışı hiçbir faaliyet göstermediklerini belirtti.

KKTC Balıkçılar Birliği Başkanı Kemal Atakan ise bu teknelerin Sahil Güvenlik tarafından denetlendiğini belirterek, yıl içerisinde yapılan tüm ihbarlara karşın yasa dışı bir faaliyet yürütülmediğini kaydetti.

Atakan, ülkede Sahil Güvenlik dışında, Tarım Bakanlığı’na bağlı denetim mekanizması oluşturulması gerektiğinin de altını çizerek, balık üreticilerinin iç piyasada yaşadığı sıkıntılara değindi.

Türkiye’den kıyılarımıza her yıl gelen ve orkinos avlayan balıkçı teknelerinin ülkesine mutlu dönmesine karşın, adamızdaki balıkçıların ortaya koyduğu tablo pek de parlak görülmüyor…

Denetim şart

Ülke kıyılarındaki balıkçılığa ilişkin konuşan KKTC Balıkçılar Birliği Başkanı Kemal Atakan, balıkçıların limana mutsuz döndüğünü ifade etti.

Atakan, kendilerine destek olamayan devlet bürokrasisi içerisinde, küresel ısınma, balon balıkları ve yunuslar nedeniyle düşen verimle mücadele ettiklerini anlattı.

Balıkçıların limana mutlu dönmesi için devletin bu alandaki üreticilere destek vermesi gerektiğini kaydeden Atakan, Tarım Bakanlığı’na bağlı denetim mekanizmasının hem ülke içinde hem de yurt dışından gelen balıkçılarda çok ciddi çalışır durumda olması gerektiğini savundu.   

Çalışmalar sürüyor

Yabancı teknelerin Kıbrıs sularında avlanmasının yasak olduğuna vurgu yapan Hayvancılık Dairesi Yardımcı Su Ürünleri Uzmanı Uğur Sencer, Sahil güvenliğin bu konudaki denetimlerinin özellikle yaz sezonunda arttırdığını belirtti.

Sencer, devlet bünyesinde oluşturulacak birim ile bu denetimlerin yapılması ve artması gerektiğini işaret ederek, konuyla ilgili çalışmalarının olduğunu belirtti.

Bakanlığın balık üreticilerine yaptığı teşvikten de söz eden Sencer, bu konudaki çalışmalarla ilgili de oldukça hassas davrandıklarını kaydetti.

KKTC Balıkçılar Birliği Başkanı Kemal Atakan:

“Çoğu balıkçımız mutlu bir şekilde limana dönmüyor”

Ülkedeki balıkçılığın daha ileri gidebilmesi için gerekli adımların ilgili daire ve bakanlık tarafından derhal atılması gerektiğine değinen KKTC Balıkçılar Birliği Başkanı Kemal Atakan, YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“Yurt dışından gelen balıkçıların her şekilde bizim kıyılarımızda avlanmaları yasaktır. Hiçbir tekne ile avlanamazlar, yasa gereği yasaktır. Sınırların dışında avlandılar, kaçak avcılık yapılmışsa ve biz onları yakalayamadık, hiçbir şekilde suçlayamayız. 2 hafta önce sahil güvenlikle yaptığımız denetlemede kaçak olmadıklarını, sadece kafes taşıdıklarını gördük. Herhangi bir suç unsuru bulmadık, iftira atamayız. Geçmiş yıllarda ülke balıkçılığına zarar verdikleri doğru ama denetimler arttı, artık daha güvenli. Hayvancılık Dairesinin denetim yapacak ekibi olmalı, denetim yapmak sahil güvenliğin işi olmamalı. Bizim ülkemizde denetimleri asli görevi olmamasına rağmen sahil güvenlik yapıyor, her ihbarımızı değerlendiriyor ve denetliyor. Bu bağlamda onlardan asla yakınamayız. Bunu devletimizin ilgili birimi oluşturmalı ve yapmalı, bürokrasiler bu konuya eğilmeli, daha duyarlı olmalı. Tarım Bakanlığı’na bağlı denetim merkezi kurulması şart.”

“Balıkçıların limana mutlu dönmesi için devletin teşviki arttırması gerek”

“Ülkemizdeki balık durumu ise giderek kötüleşiyor. Küresel ısınma, balon balıkları ve yunuslar nedeniyle balık oranı düştü. Çoğu balıkçımız mutlu bir şekilde limana dönmüyor. Bu durumu da fiyatlara yansıtmıyoruz.
Balıkçıların limana mutlu dönmesi için devletin teşviki arttırması gerek, yıpranan malzemelerini yenileyebilmeli. Devlet bu konuda daha hızlı hareket etmeli, balıkçıların kaybı her geçen gün büyüyor.
Şu an verilen teşvik hala açıklanmadı, belediye seçimleri gerekçesiyle.
Hala bekliyoruz.
Teşvik; malzeme yardımları, mazot desteği gibi teşvikler artmalı.
Denetim mekanizması güçlendirilmeli. Amatör balıkçıların balık tutup satmasını engellemeliler, bu bağlamda denetimler arttırılmalı.
Seçimleri bahane gösterip işleri bu kadar ağırdan alınmasına anlam veremiyoruz. Ülkede seçimler bitmiyor, bu da üreticilere yansıyor.
Dünyanın en değerli besin kaynağını üreten kişileriz ama ülkede en son kalemde tutulan üreticileriz, bu konular iradeli olunmalı ve çözüm odaklı çalışılmalı.”

Hayvancılık Dairesi Yardımcı Su Ürünleri Uzmanı Uğur Sencer:

“Yabancı bayraklı hiçbir tekne, sularımızda avlanmaz”

Yabancı teknelerin Kıbrıs sularında avlanmasının yasak olduğuna vurgu yapan Hayvancılık Dairesi Yardımcı Su Ürünleri Uzmanı Uğur Sencer, Sahil Güvenliğin özellikle yaz sezonunda bu konudaki güvenliği arttırdığını söyledi.

Sencer, “Söz konusu haberde, Türkiye’deki balıkçıların ‘Suriye, Kıbrıs sularında avlandılar’ denmesinden kasıt, avlanmanın uluslararası sularında olması, kendi sularında olmasınıdır” dedi.

Sencer şöyle devam etti:

“Herhangi bir yabancı tekne 27 taksim 200 sayılı su ürünler yasaya göre yabancı bayraklı hiçbir tekne, sularımızda avlanmaz. Türkiye’de avcılık sezonu Nisan ayında bitiyor. 26 Mayıs ve 25 Haziran tarihlerinde sadece orkinos türü balıkların avlanmasına müsaade edilir.
Bu uygulama tüm Akdeniz ülkelerinde geçerlidir.
Her ülkenin belli bir kotası vardır ve bu kota dahilinde özel tekler ve milli gözlemciler ile avlanıyorlar.
Her yıl aynı dönemde bu olaylar sosyal medyada gündeme geliyor.
Yasa dışı herhangi bir uygulamaya karşın Sahil Güvenlik’in tedbirleri üst düzeye çıkarılıyor. Teknelerin temel ihtiyaçlarının giderilmesi için bizim kara sularımıza demirliyorlar.
Haberde ‘Suriye, Kıbrıs sularında avlandılar’ denmesinden kasıt avlanmanın uluslararası sularında olması, kendi sularında olmasınıdır.”

“Mutlak suretle bir birim oluşturulmalı”

Denizdeki denetim ve kontrollerde birinci öncelik Sahil Güvenlik’tedir… Buna yerli ve yabancı balıkçı tekneleri de dâhildir.
Biz bu konuyu birçok raporumuzda müstakil bir denetim biriminin oluşturulmasını defalarca bildirdik. Personel sayımız yedi, kara sularımız 8bin 833 kilometre kare… Bir birim oluşturulmadan bu denetimler imkânsız, mutlak suretle bir birim oluşturulmalı…
Yurt dışından gelen balıkçı teklerini ülkemizdeki balıkçılığa darbe vurduğuna inanmıyorum. Yapılan kontrollerde, avlanan balık türlerinin adamızdaki balıkçılar tarafından avlanmamasına bakılırsa bu pek doğru sayılmaz.”

“Uygulamanın devamı için de bakanlık düğmeye bastı”

“Mevcut uygulanan teşviklerde doğrudan gelir destekleri altında iki kalemde ödeme yapıyoruz. Bunlardan biri balon balığı âdeti başına 4 TL’lik desteğimiz, ikicisi de sosyal sigorta desteğimizdir. Sigortalarda kayıtlıysa ve yatırımları bu düzenli ödemelerin yüzde 50 sini ödüyoruz.
Geçen yıl kasım ayında alınan malzemenin yarısının en fazla üç bin TL’sinin ödenmesiydi. Birinci liste ödendi, ikinci liste de en kısa sürede ödenecek. Bu uygulamanın devamı için de bakanlık düğmeye bastı, kaynak yaratıldığı anda 2018 yılında da uygulayabilinecek.”

Karadenizli balıkçılar durumdan memnun

Anadolu Ajansı’nda 29 Haziran tarihinde yayınlanan “Karadenizli balıkçılar orkinos avından mutlu döndü” başlıklı haberde Türkiye karasularında başlayan av yasağıyla Karadenizli balıkçıların bir ay süreyle Akdeniz'e gelerek, Kıbrıs ve Suriye açıklarında avlandığı bilgisi verilirken, bu avlanmadan oldukça umutlu ve bereketli döndükleri bilgisine yer verildi.

Haberde ayrıca Türkiye'den 22 balıkçı teknesinin Akdeniz'de avlandığı ve iyi bir sezon geçirdikleri de ifade edildi.

Haberde şu görüşlere yer verildi:

“Av yasağının başladığı 15 Nisan'dan sonra Akdeniz'e orkinos avcılığına giden Karadenizli balıkçılar, bereketli geçen sezonun ardından dönüş yaptı.
Türkiye karasularında 15 Nisan'da başlayan ve 1 Eylül'de sona erecek av yasağı nedeniyle orkinos avlamak için Akdeniz'e giden Karadenizli balıkçılar, bereketli geçen sezonunun mutluluğunu yaşıyor.
Bir ay süreyle Kıbrıs ve Suriye açıklarında avlanan balıkçılardan Hüseyin Baş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'den 22 balıkçı teknesinin, Akdeniz'de bu yıl orkinos avcılığı yaptığını ve iyi bir sezon geçirdiklerini dile getirdi.
Baş, geçen sezon Türkiye karasularında istedikleri avcılığı yapamadıklarına işaret ederek, şöyle konuştu:
"Orkinos avına gidecek tekneler, kura ile belirlendi. Kurada çıkan balıkçı tekneleri olarak bir süre orada avcılık yaptık. Çok şükür sezon bereketli geçti. Tüm arkadaşlarımız kendilerine ayrılan kotayı doldurdu. Kötü geçen sezonun ardından açıkçası bize ilaç gibi geldi. Çünkü her teknede 30'a yakın insan çalışıyor. Herkes ekmek parası peşinde… O nedenle orkinos avının verimli geçmesi çok önemliydi."
Baş, balıkçılar olarak kısa bir süre dinlendikten sonra yeni sezon hazırlıklarına başlayacaklarını belirterek, "Orkinos avcılığı sonra erdi. Yeni sezon, yeni umutlar demek. Kısa süre dinleneceğiz, ardından yeni sezon hazırlıklarına başlayacağız." dedi.