Koop Bank Genel Müdürü Kemal Ataman: “Borcu döviz, geliri TL olan ve ödemekte zorlandığı için borcunu TL’ye çevirmek isteyen çok fazla talep var”

Nova Bank Genel Müdürü Bülent Berkay:  “Şu anda ortalık toz toprak, toz duman, beklemek en iyisi”

Capital Bank Genel Müdür Yardımcısı Ercan Ayfer: “Döviz borcu olmasa da tüm sektörlerde ithalatla büyüyen ve ayakta duran bir ekonomimiz olduğu için herkesi etkiliyor”

ALBANK Genel Müdürü Dr. Ahmet M. Karavelioğlu: “Önceden döviz borcu olanlarla çeşitli kolaylıklar sağlanacak”

Limasol Bankası Genel Müdür Yardımcılarından  Müzeyyen Öztürker: “Şu anda döviz kredisini TL’ye çevirmek çok büyük bir risk”

Fehime ALASYA

Sürekli değer kaybeden Türk Lirası, başta döviz borcu olan vatandaşlar olmak üzere ülke genelinde derin bir kaygıyı da beraberinde getirdi, bankacılar bu dönemde borçlara ilişkin karar almak için erken olduğunu söyledi.

Banka yöneticileri TL'deki değer kaybı ile ilgili olarak ‘kasırga’ benzetmesinde bulundu, seyrin ne olacağının kestirilemez olduğunu belirtti, döviz borcu olanlara ‘beklemede kalın’ uyasında bulundu.

Türk Lirası’nın yabancı para bizimler karşısındaki ciddi değer kaybıyla ilgili Merkez Bankası, Bankalar Birliği ve Hükümet’in toplantılar yaptığı ve döviz borçlarına ilişkin yapılandırma planlarının ortaya konacağı öğrenildi. Resmi kaynaklar tarafından henüz bu yönde bir açıklama gelmezken bankacılık sektöründe bu yöne görüşmelerin yapıldığı belirtildi.  

BANKA YÖNETİCİLERİ NELER SÖYLEDİ?

Koop Bank Genel Müdürü Kemal Ataman: “Borcu döviz, geliri TL olan ve ödemekte zorlandığı için borcunu TL’ye çevirmek isteyen çok fazla talep var”

“Tüm bireysel döviz borçlarının yapılandırması konusunda çalışmalarımız var. Tüm müşterilerimize yapılandırma yapacağız. Borcu döviz, geliri TL olan ve ödemekte zorlandığı için borcunu TL’ye çevirmek isteyen çok fazla talep var, insanlara yardımcı olmaya çalışıyoruz. Bu kurlar ile zaten TL’ye geçmek çok doğru değil, kişilere taksit miktarı ve ödemeleriyle ilgili, ödeme gücünde yardımcı olacağımızı söylüyoruz, bu sürede sakin kalmak, panikle hareket etmemek lazım.

Kişilerin gelir gider dengesini sağlayıp rahatlatmamız gerek. Bu fırtınalı günleri atlatacak bir formül elbet bulunacak. Taksitler ödenebilecek düzeye getirilecek.”

Nova Bank Genel Müdürü Bülent Berkay:  “Şu anda ortalık toz toprak, toz duman, beklemek en iyisi”

“Doğru bir yorum yapmak çok mümkün değil. Şu anda ortalık toz toprak. Bekleyip nereye yerleşecekse izleyip tedbir almak lazım. En azından bir yerde dengelenirse bunun üzerine bir yöntem bulunup kriz atlatılmalı. Geçmişte söylenecekler söylendi.

Şu anda başvurular henüz yok, henüz ortam çok sıcak, bu güne dek bir çeşit idare edildi de artık toplu bir çözüm şart. Bu konu hükümetle masaya yatırılmalı ama hangi hükümetle neyi konuşacağız bilemiyoruz. Çok uzun yıllardır bu sektördeyim, çok kriz gördük ama bu kadar başıboş kriz göremedik. Artık eldeki kaynaklar da tükendi. İyiye gidiş söz konusu olur mu gerçekten bilemiyoruz.” 

Capital Bank Genel Müdür Yardımcısı Ercan Ayfer: “Döviz borcu olmasa da tüm sektörlerde ithalatla büyüyen ve ayakta duran bir ekonomimiz olduğu için herkesi etkiliyor”

“Döviz borcu olunmasa dahi, tüm sektörlerde ithalatla büyüyen ve ayakta duran bir ekonomimiz olduğu için herkesi etkiliyor. Temel ihtiyaçlarımızın tamamı TL gibi gözükse de yabancı para birimlerine bağlı. Sanırım sektörlerde fiyatlandırma yapan kişiler bir sabah bir akşam fiyat değişmek zorunda kalıyor. Çok korkunç bir noktadayız. Bu durum bize panik halini gösteriyor. TC’de ekonomi politikaları artık kura değil de faize endeksli olacak gibi görülüyor. Örneğin yeni model cep telefonları 20 bin TL seviyesindeyken 40 bin TL seviyelerine çıkarsa talep görmeyecektir.

Arz talep dengesi de çok fazla değişecek. Zaten pandemi döneminde bozulan bu denge, daha az üretime neden olmuştu, ardından artınca yine denge bozuldu.

Ertelenmiş iki yıllık talep var ve bu dengeleri bozuyor.

Ülke ekonomisinde mal ve hizmet alımlarının çoğu yabancı para cinsinden, tüketici de buna yöneldi, kurun sert hareketlerini de sürekli gördü ama pandemiyle birlikte haftalık krizlerle karşı karşıya kalmaya başladı. TL geliri de eriyince borçlar halı altına atılmaya devam ediyor. Ötelenmeye çalışılan krediler artacak, bankalar bu konuda yardımcı olacak. Hiçbir banka müşterisini kaybetmek istemez. Kriz döneminde müşterilerin yanında olmalıyız. Kasırga devam ediyor, panikle hareket etmemek lazım.

Öncelikle bu telaş ve panik havası geçmeli ve soğukkanlı ve bilirkişilerle davranmalıyız. Kısa ve uzun vadeli tedbirler şart, bu seçeneklerin tümü konuşulmaya başlandı. Toz duman dağılmadı, biraz sakin olmak gerek, korunaklı bir yerde fırtınanın dinmesini bekleyelim, sonra durumu tespit edip harekete geçmeliyiz.”

ALBANK Genel Müdürü Dr. Ahmet M. Karavelioğlu: “Önceden döviz borcu olanlarla ise çeşitli kolaylıklar sağlanacak”

“Döviz geliri olmayanlara döviz borcu verilmediği için sorun şu aşamada çok büyümüyor. Önceden döviz borcu olanlarla ise çeşitli kolaylıklar sağlanacak. Bankalar birliği ile de çeşitli görüşmeler ve toplantılar yapıldı, yapılandırma ve taksit ödemede zorluk çekenler için bankalarıyla konuşmalarında fayda var. Kurun nerede duracağını da kestiremiyoruz.”

Limasol Bankası Genel Müdür Yardımcılarından  Müzeyyen Öztürker: “Şu anda döviz kredisini TL’ye çevirmek çok büyük bir risk”

“Hiç kimse şu an neler olacağını kestiremiyor.  Ekonominin belirsizliği fiyatlara olumsuz etki ediyor.

Serbest piyasa olduğu için dövizin bu denli yükseldiği bir ortam  çok riskli ve herhangi bir karar alınması çok zor . Dövizle borçlanmak için döviz gelirinizin olması gerekiyor .  Döviz varlığı ve/veya geliri olanlar dövizdeki artıştan kredileri de olsa direk etkilenmezler. Eğer döviz geliriniz varsa , gelir gider uyumu olduğu için dövizle borçlananların durumunda sıkıntı olmamaktadır. Ancak  TL kazanıyor ve buna karşın borcunuz döviz ise ciddi bir sorun teşkil ediyor.  Döviz borcu olan vatandaşların bugün TL’ye dönmeleri durumunda yine yüksek risklerle karşı karşıya kalacaklardır. Çünkü şu an çok büyük bir bilinmezlik ortamı mevcut. Kurların  çok yüksek olması borç yükünü daha da artırmakla  birlikte TL faizleri  de döviz faizlerine göre yüksek olduğundan doğal olarak borç yükü artıyor .  Herkes aynı gemide, doğru kuralların gelmesini beklemek gerekiyor.  Panik ile TL’ye dönenlerin zararı büyüyebilmektedir.

Döviz kredisinden TL faiz oranındaki aşağa yönlü hareketle TL’ye dönmek için henüz  uygun bir ortam bulunmamaktadır. Bekleyişe geçip herkesin ortak bir çözüm için piyasayı izlemesi gerekmektedir.

Şu anda döviz kredisini TL’ye çevirmek çok büyük bir risk. Bu taleple gelenlere beklemede kalmalarını tavsiye ediyoruz. Devletin buna  el atması bekleniyor. Şu an beklemekten başka bir çaremiz yok.  Panikle hareket etmemek lazım. Kira borçları, okul borçları ise bizim gibi ada ülkelerinde  kısa vadeli hızlı çözümler  konuşularak da  bulunabiliyor, ki bulunmalıdır da. ”

Asbank Genel Müdürü Çağatay Karip: “Doğru hamle tüketicilerin kazandıkları para cinsinden borçlanmaya gitmeleri olmalıdır”

“İçinde bulunduğumuz durum itibari ile tüketicilerin yabancı para nezdinden olan kredi borçlarını yüksek kurdan TL krediye dönerek yapılanmaya gitmesi borç yükünü TL nezdinden arttıracaktır.

Bu dönem için kişisel tavsiyem piyasaların kısmen normalleşmesini beklemeleri olacaktır.

Hızla alınan kararların bugünlerde rasyonel olmama ihtimali çok yüksek gibi duruyor. Piyasalarda özellikle borçlu kişiler ve kurumlar için yüksek kur, yüksek faiz en fazla maddi zararların yaşanabileceği dönemdir.

Uzun vade için bir şeyler Kuzey Kıbrıs için söylemek çok mümkün olmayacaktır.

Para politikası ve piyasa dinamikleri Türkiye tarafından belirlendiği için iç piyasada yapılması gereken doğru hamle tüketicilerin döviz açık pozisyonlarını süreç içinde azaltması ve kazandıkları para cinsinden borçlanmaya gitmeleri olmalıdır.”

Türk Lirası buharlaşıyor