Ayşe GÜLER

KKTC Merkez Bankası, bankaların maliyetlerini düşürmeye yönelik bir dizi karar üretti. Yönetim Kurulu tarafından alınan kararlar, resmi internet sitesinden yayınlanarak, duyuruldu.

Türkiye’de mevduat faizlerinde yaşanan hızlı yükseliş ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faiz oranında yapmış olduğu 625 baz puanlık artış göz önünde bulundurularak alınan karara göre; bankaların KKTC Merkez Bankası’na yatırmak zorunda olduğu mevduatların yıllık faiz oranları yukarıya çekildi.

Öte yandan eğitim, turizm, sanayi, ihracat ve tarım sektörleri için bankalar üzerinden yapılan başvuru ile KKTC Merkez Bankası’ndan alınan kredilerle ilgili faiz oranı yükseldi.

Bankaların topladığı tüm mevduatlarla ilgili yapılan sigorta prim oranı da düşürüldü.

Kıbrıs İlim Üniversitesinden Ekonomist Doç. Dr Erdal Güryay:

“Kredi maliyetlerinin aşağıya çekilmesi için Merkez Bankası’ndan önlemler”

KKTC Merkez Bankası’nın kararını YENİDÜZEN’e değerlendiren Ekonomist Doç. Dr. Erdal Güryay, alınan kararların bankalar ile KKTC Merkez Bankası arasındaki işlemlere yönelik olduğunu söyledi, kredi maliyetlerinin aşağıya çekilmesinin hedeflendiğini aktardı.

Yasal prosedüre göre; bankaların vatandaşlardan topladığı mevduatların bir kısmını KKTC Merkez Bankası’nda zorunlulu karşılık olarak tutmak zorunda olduğunu dile getiren Güryay, şöyle devam etti: “Merkez Bankası, bu karşılıklara bir faiz ödemektedir. Yükseltilen faiz MB’nin bu karşılıklara ödediği faizdir. Bu oran TL’de % 9’dan % 13’e, Yabancı döviz cinsinden olanlarda ise % 0,40’tan % 0,65’e yükseltildi. Ayrıca bankalar Merkez Bankası’nda likidite için mevduat bulunduruyorlar ve buna karşılık ta MB’den faiz alıyorlar. Yükseltilen diğer bir faiz oranı da budur. Bu oranlar da TL’de %11’den % 17,5’e ,yabancı parada ise %0,75’ten %1’e yükseltildi.”

Öte yandan eğitim, turizm, sanayi, ihracat ve tarım sektörleri ve küçük esnaf için bankalar aracılığıyla KKTC Merkez Bankası’ndan piyasanın altında faiz oranı ile kredi alınabildiğini ifade eden Güryay, bu konudaki ‘iskonto faiz/reeskont faiz’ oranlarının da yukarıya çekildiğini söyledi.  

Güryay, karar ile birlikte bankaların topladığı tüm mevduatlardan yapılan bankacılık sigorta prim oranının da düşürüldüğünü dile getirdi.

KKTC Merkez Bankası’nın kararı ne?

Türkiye’de mevduat faizlerinde yaşanan hızlı yükseliş ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faiz oranında yapmış olduğu 625 baz puanlık artış göz önüne alınarak, 24 Eylül 2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, vadelerinden bağımsız olmak kaydıyla Merkez Bankası nezdindeki faize tabi, Türk Lirası mevduat hesaplarına uygulanan faiz oranı yıllık yüzde 11’den yüzde 17,25’e, Türk Lirası yasal karşılıklara uygulanan faiz oranı yıllık yüzde 9’dan yüzde 13’e yükseldi.

Bununla birlikte ABD doları mevduat hesaplarına uygulanan faiz oranı yıllık yüzde 0,75’den yüzde 1’e ve ABD doları yasal karşılıklara uygulanan faiz oranı yıllık yüzde 0,40’dan yüzde 0,65’e yükseltildi.

Kararlar, KKTC Merkez Bankası’nın resmi internet sitesinden duyuruldu.

‘İskonto faiz oranları’ da yükseldi…

Kararda, “Mevduat ve yasal karşılık faiz oranlarındaki artışlara bağlı olarak, 24 Eylül 2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Türk Parası olarak tanzim edilen ticari senetler karşılığında Merkez Bankası tarafından yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 17,50’den yüzde 23,75’e, Türk Parası olarak tanzim edilen sanayi, ihracat, turizm, eğitim ve tarım sektörleri senetleri karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranları yıllık yüzde 14,50’den yüzde 20,75’e ve küçük esnaf senetlerinin iskonto faiz oranı yıllık yüzde 13,50’den yüzde 19,75’e, döviz mukabili avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı da yüzde 13,50’den yüzde 19,75’e yükseltildi” denildi.

“Bankalar için tasarruf mevduatı sigorta prim oranı düşürüldü”

Bankaların aracılık maliyetlerinin azaltılması amacıyla, Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu Yönetim Kurulu’nun görüşü de alınarak, makroekonomik göstergelerin ekonomideki normalleşme sürecine dönüldüğünü işaret edeceği döneme kadar, tasarruf mevduatı sigorta prim oranı tüm bankalar için üçer aylık dönemler itibarıyla asgari oran olan yüzde 0,125 (yüzbinde yüz yirmi beş)’e düşürüldüğü duyuruldu.

Öte yandan bankacılık sektöründeki kredi arzında yaşanabilecek daralmanın önüne geçilmesi amacıyla, “Üstlenilen Risklere İlişkin Tebliğ”de de değişiklik yapıldı.

Alınan kararlar bankaların maliyetlerini düşürülerek, reel sektöre katkı yapılması olarak yorumlandı.