BBC World Service’ten Kıbrıs, Bosna-Hersek, İsrail gibi ülkelerden “Yaşam ve ölümle ilgili gerçekler” başlığı altında altı bölümlük bir dizi hazırlayan BBC ekibine Kıbrıs’ta “kayıplar” konusunu ve YENİDÜZEN gazetesinde ve güneyde POLİTİS’te yürütmekte olduğumuz “kayıplar”la ilgili çalışmalarımızı anlattık.

Kıbrıs’a gelen BBC muhabirleri Claudia Hammond ve Fiona Hill’e Kıbrıs’ta “kayıplar”la ilgili araştırmalarımızı, hem Kıbrıslıtürk, hem de Kıbrıslırum okurlarımızın, “kayıplar”ın olası gömü yerlerinin bulunmasına nasıl yardımcı olduklarını aktararak sorularını yanıtladık.

BBC’de 30 Temmuz tarihinde yayımlanacak olan “Yaşam ve ölümle ilgili gerçekler” başlıklı dizinin “kayıplar”la ilgili altıncı bölümünde “kayıp” yakınları Maria Yeorgiadu ve Veli-Şifa ve Müge Beidoğlu da “kayıpları”nı anlattılar.

1974’te Değirmenlik’ten “kayıp” edilen Maria Yeorgiadu’nun annesi, babası, kızkardeşi ve erkek kardeşinin öyküsü ve Maria’nın tüm “kayıplar”ın bulunması için yürüttüğü çabaların yanı sıra 1964’te Mağusa’da çalışmakta olduğu Barclays Bank’tan alınarak “kayıp” edilen Ertuğrul Veli’nin öyküsü de programda yer alacak. 45 yıl aradan sonra “kayıp” Ertuğrul Veli’den geride kalanların ailesine defnedilmek üzere iadesi ve evlatlarının duygularının anlatıldığı programda ayrıca Bosna’da da “kayıplar”la ilgili yaşanmakta olanlar anlatılacak.

Programın “kayıplar”la ilgili 30 Temmuz’da yayımlanacak altıncı bölümünün tanıtımını BBC World Service’in web sitesinde yayımlandı. Programın tanıtımında şöyle denildi:

“Sevdiğiniz birisinin ölümü yıkımdır. En yakınlarınızı savaşta veya bir çatışmada kaybedip de onların nerede olduğunu ya da nasıl öldüğünü bilememek büyük acılar verir ve yas sürecini karmaşık hale getirir. Aileler tam olarak yas tutamazlar çünkü sevdiklerini defnetmemişlerdir. Programın son bölümünde BBC muhabiri Claudia binlerce “kayıp” insanın bulunduğu Bosna ve Kıbrıs’tan sesleniyor ve yüzlerce Kıbrıslırum ve Kıbrıslıtürk ailenin “kayıp” sevdiklerinin bulunmasını nasıl beklediklerini anlatıyor…

Lefkoşa-Kıbrıs’ta Maria’yla buluşuyor Claudia – Maria 1974’te öldürülüp hala “kayıp” olan annesi, babası, kızkardeşi ve erkek kardeşinden haber bekliyor.  Claudia aynı zamanda bir bankada çalışırken alınarak öldürülen ve “kayıp” edilen ve bir kör kuyuya gömülen bir “kayıp” şahsın mezarını ziyaret ediyor – ondan geride kalanlar defnedilmek üzere acı içerisindeki ailesine ancak 45 yıllık bir bekleyişten sonra iade edilmişti…

Acılar içerisindeki “kayıp” yakınlarının mezar yerleri bazen iki, hatta üç veya dört defa değiştirilince bu çok büyük komplikasyonlar yaratıyor, mezar yerlerinin değiştirilmesinin nedeni, katillerin suçlarını gizleme girişimidir. Bosna Hersek’te eski Müftü, Müslüman lider Claudia’ya sevdiklerinden ancak birkaç parça kemik bulunduğunda ailelerin cenaze ve gömülerde ne tür acı verici seçimler yapmak zorunda kaldığını anlatıyor.

Claudia, Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslırumlar’dan “kayıplar”ın gömü yerlerini bulmak üzere ne tür yeni girişimler yapıldığını öğreniyor. Kıbrıs’ta zaman ilerliyor ve gizlenip saklanmış gömü yerlerinin bulunmasında dramatik bir ilerleme olmazsa, acılar içerisinde pek çok “kayıp” yakınının bizzat kendilerinin vefat ederek gerçeği hiçbir zaman öğrenemeyebilecekleri korkuları da bulunuyor.

Tüm bu süreçte çok önemli rol oynayan bir kadın Sevgül Uludağ’dır, tek kişilik bir insancıl misyon yürütüyor – son 12 yılını “kayıplar”ın bulunmasına adamıştır. İki cep telefonu taşıyor – böylece hem Kıbrıslıtürk, hem de Kıbrıslırum toplumundan insanlar onu arayıp gizlilik içerisinde “kayıplar”ın nereye gömülmüş olduğunu söyleyebiliyorlar…”
http://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2014/truth-about-life-and-death