Didem MENTEŞ

Bakanlar Kurulu tarafından belediyelerin borçlarının yapılandırılmasına yönelik alınan kararlar, bazı belediyeler tarafından olumlu karşılanırken, bazı belediyeler ise karara sıcak bakmadı.  Yapılandırmanın 2020 yılı itibariyle devreye girmesini kimi belediye zaman kazandırıcı olarak değerlendirirken, kimi de faizlerin daha fazla artacağını savundu.

Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı’nın onaylanarak bu yıldan itibaren yürürlüğe girmesinin ise sevindirici bir karar olduğu noktasında birleşen belediyeler, Belediyeler Yasası’nın da güncellenmesi gerektiğine işaret etti. 

Belediyelerde iki ayrı görüş

YENİDÜZEN’e konuşan bazı belediye başkanları, borçların yapılandırılmasının 2020 yılı itibariyle devreye girmesine yönelik alınana kararın planlama yapılması açısından önemli olduğunu ve kendilerine zaman kazandıracağını ifade etti.

Başkanlar, bu konuda ciddi bir ön hazırlık yapılması gerektiğini, bu hazırlıkta yapılırken belediyelerin kendi mali kaynaklarını düzenleyecek ve artırabilecekleri düzenlemeler de sağlanması gerektiğine işaret etti. Başkanlar, çağdaş bir belediyecilik için yasaların ve yetkilerin Avrupa Yerel Yönetim Şartnamesi’ne göre düzenlenmesinin zorunluluğuna dikkat çekerek, bütünlüklü çözüm için yerel yönetimler reformun gerçekleşmesi gerektiğini vurguladı.

Bakanlar Kurulu’nun almış olduğu kararı doğru bulmayan bazı belediye başkanları ise borçların 2020 yılına kadar erteleneceğini böylelikle faizlerin artarak kendilerine daha fazla yük olacağını aktararak, daha farklı çözümlerin olduğunu söyledi.

Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Mehmet Harmancı
“Bütünlüklü çözüm için kapsamlı yerel yönetimler reformu şart”

Bakanlar Kurulunca alınan kararın duyarlılık açısından önemli olduğuna ve belediyelere rahatlama getireceğine işaret eden Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Mehmet Harmancı, ancak bütünlüklü çözüm için kapsamlı bir yerel yönetimler reformuna ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi. 

Harmancı, şunları söyledi: “Bakanlar Kurulu’nun belediyelerle ilgili konuya duyarlı olması önemlidir. Bu karar uzun soluklu şekilde bir yaraya çare olmuyor ama bugüne ilişkin 17- 18 belediyeye bir rahatlama getiriyor. Bu sorunun bütünlüklü çözüm için kapsamlı bir yerel yönetimler reformunun, Belediyeler Birliği’nin de daha önce salık verdiği şekilde gerçekleşmesidir. Belediyelerin öz kaynak gelirlerinin artırılabilmesi olanak sağlayacak reformların yapılması ve elbette belediyelerin bu reformla beraber personel yapısına ilişkin radikal tedbirlerin alınabilecek bir ortam yaratılmasıdır. Belediyeler Yasası 1995’te çıkmış bir yasadır ve bugünün koşullarına cevap vermiyor. Çağdaş bir belediyecilik yapmak istiyorsak, yasalarımızı ve buna paralel olarak yetkilerimizi de Avrupa Yerel Yönetim Şartnamesi’ne göre düzenlemek zorundayız”

Mehmetçik Belediye Başkanı Cemil Sarıçizmeli
“Yerinde bir karar… Esas sorunu çözecek olan yasa değişikliğidir”

Mehmetçik Belediye Başkanı Cemil Sarıçizmeli, Bakanlar Kurulu’nun çok yerinde bir karar aldığını belirterek, esas sorunu Belediyeler Yasası’nın güncel koşuşlara göre değiştirilmesiyle çözülebileceğini dile getirdi. Sarıçizmeli, şunları söyledi:  “Bakanlar Kurulu’nun almış olduğu karar çok yerinde alınmış kararlardır. Çünkü belediyeler özellikle birikmiş borçları artı mevcut belediyeler bu yasa kapsamında ödemesi gereken borçları ödeyemeyecek durumdaydı. Şunu da söylemek gerekir o birikimler çalışanın kazanılmış haklarıdır ve yapılması gerekiyor, bu şarttır. Ama bunu da yaparken ciddi bir ön hazırlık yapılması gerekiyor. Bu hazırlıkta yapılırken belediyelerin kendi mali kaynaklarını düzenleyecekleri, artırabilecekleri düzenlemeler getirmek gerekiyor. Aynı zamanda devlet katkısının güncellenmesi ve artırılması da gerekiyor. Çünkü şuanda belediyelere verilen devlet katkısı dünya standartlarının altındadır. Belediyeler de vatandaşlara direk hizmet veren kurumlar olduğu için de yapılarının ciddi anlamda güçlendirilmesi gerekiyor. Personel yapısının değerlendirilmesi gerekiyor. Bunun içinde fazla istihdam yapan belediyeler var, istihdamı koz olarak kullanan belediyeler de var bunun da düzenlenmesi gerekiyor. Ancak bundan daha da önemlisi Belediyeler Yasası’nın kendisinin güncellenmesi gerekiyor. Bu yasa 1995 yılında çıktı ve hiç revize edilmeyen bir yasadır. 2014 yılı öncesinde bu yasayla ilgili çalışma başlatmıştık. Yasa bir yere getirildi ama yasallaşmadı. Mevcut hükümetin de bunu biran önce güncel koşullara göre güncellenmesi ve yasallaştırılması gerekiyor. Belediyelerin esas sorunu çözecek olan yasanın değişikliğidir. Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı da geçici bir çözüm olarak ya da ertelenen çözüm olarak duruyor. Ama bununda 2020 yılında kadar göz ardı edinilmeden belediyelerin mevcut borçlarının ödeyebilecek duruma getirilecek bir yapılandırma ve çalışması yapılması gerekiyor”

Çatalköy Belediye Başkanı Mehmet Hulusioğlu
“Sorunu ertelemiş olduk”

Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı’nın onaylanmasının sevindirici olduğuna işaret eden Çatalköy Belediye Başkanı Mehmet Hulusioğlu, borçların yapılandırılmasına sıcak bakmadığını, özel sektöre uygulanan faiz affının belediyelere de uygulanması gerektiğini aktardı. Hulusioğlu, şöyle konuştu: “İlk Bakanlar Kurulu’nda belediyeler ilgili hem 5195 sayılı yasanın tadili ile ilgili Bakanlar Kurulu’ndan geçip Meclis komitesine sevk edilmesi bizim adımıza sevindirici bir haber. Çünkü yıllardır biz bunu bekliyoruz. Sosyal sigorta, ihtiyat sandığı ve vergilerin yapılandırılmasının 2020 yılına ertelenmesine sıcak bakmıyorum. Çünkü sorunu ertelenmiş bulunmaktayız. Halbuki benim şahsen beklentim, özel sektöre ve şahsılara yapılan vergi faiz affının belediyelere de uygulanmasıydı. O uygulamadan sonra da taksitlendirilmesiydi. Çünkü ne kadar gecikirse bu yapılandırma faizler o kadar daha belediyelerin sırtına yük olacaktır. Çok acilen muafiyetlerin sosyal sigorta, ihtiyat sandığı ve vergilerin kaynaklanan gecikme zamlarının düzenlenmesi ve belediyelerin çok hızlı bir şekilde borçlarını yapılandırması gerektiğine inanlardanım. Çünkü hem çalışanlarımız huzursuz hem de belediyeyi yönetenler de huzursuz. Bu belediyelerimizin sırtında bir kamburdur ve bu kambur gecikme faizleriyle gitgide büyüyor”

Serdarlı Belediye Başkanı Salih Bayraktar
“Olumlu bir adım, zaman kazandıracak”

Serdarlı Belediye Başkanı Salih Bayraktar ise borçların yapılandırılmasının 2020’ye alınmasının olumlu bir adım olduğunu belirterek, bunun belediyelere zaman kazandıracağına dikkat çekti.

Bayraktar, şunları söyledi: “Borçların yapılandırılmasının 2020’ye ötelenmesi, geciktirilmesini olumlu bir adım olarak değerlendiriyorum. Bazı şeylerin, planların yapılması ve hesaplanmasında zaman kazandıracağına inanıyorum. Aslında bu konudaki beklentim; borçların gecikme faizlerinin kaldırılması, borcun ana paraya dönüştürülmesidir… Borçların ödenmesi uzun vadeye bölünmelidir. Alınan kararla birlikte belediyeler zaman kazanacak, sorunları daha iyi analiz ederek, plan-program yapabilecek”

Vadili Belediye Başkanı Mehmet Adahan
“Faizler aratacak”

Vadili Belediye Başkanı Mehmet Adahan, borçlarla ilgili alınan kararın doğru olmadığını belirterek, 2020 yılın kadar faizlerin artacağını dile getirdi.

Adahan, şunları söyledi:   “Bakanlar Kurulu çok yanlış bir karar aldı. Bugüne kadar faizleriyle birlikte belediyeler bunu ödeyemez. 2020 yılına kadar faizler üzerine binecek, bunlar nasıl ödenecek? 5 lirayı ödeyemeyen yarın 10 lirayı nasıl ödeyecek. İkincisi de bize bir şey sorulmadı. Biz borçlarımızdan kurtulmak istiyoruz. Benim vergim borcum yok. Sadece sosyal sigorta ve ihtiyat sandığı borcum var. Bana bugüne dek faizlendirsinler 60 ay vade yapsınlar, ben borcumu ödeyeyim. Çünkü artık borçlu yaşamak, faiz borcu altında ezilmek istemiyoruz. Devlet ne yaptı? Topu ofsayda attı, dışarı vurdu gitsin. 2020 yılında gelen bunun gailesini çeksin. Bu bizim beklediğimiz olay değil bizim beklentimiz borçların yapılanmasıydı. Alacaklılar alacağını alsın, borçlu borcunu ödesin devlet de mevcut borcun 5 yılının faizini üzerine alsındı. Bize yapsalardı 60 ay bunu taksitle ödeyeceğimizden, 30 aylık bir faiz olayıydı. Çok zor bir şey değildi devletin de çok büyük kaybı olmazdı. Bizde borçlarımızdan kurtulurduk. Ben beklediğimi bulmadım, bana da biri bir şey sormadı. Bizim de fikrimizi almaları gerekir”

Paşaköy Belediye Başkanı Habil Tülücü
“Şu an bu sorun ortadan kalktı”

Paşaköy Belediye Başkanı Habil Tülücü ise borçların yapılandırılması kararıyla ilgili şuanda sorunun ortadan kalktığını ancak 2020’de yeniden gündeme geleceğini, bu nedenle köklü bir çözüm bulunması gerektiğini söyledi. Tülücü, “Biz zaten borcumuzu yapılandırmıştık, taksitlendirmiştik, bizim için bir sıkıntı yok, borcumuzu ödemeye devam edeceğiz. Belediyeler yasasıyla ilgili değişiklikler yapılmış… Şu an bu sorun ortadan kalktı 2020’de yeniden gündeme gelecek. Köklü bir çözüm bulunmalı ve belediyeler zorda kalmadan bunun üstesinden gelmeli, devlet de buna destek olmalı” şeklinde konuştu.