“Ben çalışmak istemiyorum, ama ailem işe yolluyor beni”
Sosyal medya karnesini alan çocukların fotoğrafları ile renklendi, öğrenciler karne sevinci yaşadı, tatile çıktı. Ama öyle birileri vardı ki, ne karne sevincini yaşayabildi ne de tatil. Çalışan çocuklar…
Devrim DEMİR
İlk ve orta dereceli okullarda dün sevinç vardı. Binlerce çocuk dün karnelerini alarak yarıyıl tatiline girdi. Yüzlerce kişi çocuklarının sosyal medyada karnelerini paylaştı. İmkânsızlıklar nedeniyle eğitim görmeyen, okula gitmeyen, çalışan çocuklar bu sevinci yaşayamadı.
Lefkoşa’nın farklı bölgelerinde ailelerine katkı sağlamak için çalışan yaşları 13 ile 16 arasında değişen çocuklar yaşıtları gibi sokaklarda oynamak yerine dün yine işlerinin başındaydı.
Bazıları fotoğraf çektirmek istemedi, kimisi ise ailesi kızar diye tedirgindi, onlar ağır yaşamın izlerini küçük bedenlerinde hissederek yaşayan çocuklar.
YENİDÜZEN, Lefkoşa’nın farklı yerlerinde "çocuk işçilerle" konuştu.
Fotoğraf çektirmek istemediler…
Kimisi okula gitmek istediği halde ailesinin onayı olmadığı için gitmediğini söyledi.
15 yaşındaki H.D., “Ben çalışmak istemiyorum, ama ailem işe yolluyor beni" diyor. Oysa onun tek hayali var, okuyup makine mühendisi olmak.
13 yaşındaki ismini vermeyen kız çocuğu ise, ailesinin onun okumasına karşı gelmediğini ancak tatillerde çalıştırmak istediğini söyledi. Kuaför yanında iş öğrenmek istediğini söyleyen kız çocuğu “Çevremde kuaförde çalışan ablalar var. Babam inşaat işçisi, annem çalışmıyor. Bana haftalık verecekler, bunun yanında bahşişler de varmış.” diyor mutlu yüz ifadesiyle.
Yüzleri görünsün istemeyenlerde var…
Makinist, dülger yanında çalışan çocuklarda dün okul yerine işlerinin başındaydı. Görüntülerinin alınmasına itiraz etmeseler de yüzlerinin açık olmasını istemediler.
Makinist yanında çalışan 15 yaşındaki genç, “Yüzüm çıkarsa tanınırım, arkadaşlarım bilmesin” diyerek yine de fotoğrafının çekilmesine itiraz etmiyor.
Dülger yanına giden 16 yaşındaki F.İ. de ailesinden çekinerek fotoğrafını çektirdi. Babasının kızmasından korktuğunu ifade eden F.İ, “Ailem çalışmaya zorlamıyor ama çalışmak zorunda olduğumu hissediyorum” dedi.
Zorunlu eğitim yaşı 15
Eğitim Uzmanı Salih Sarpten: “15 yaşına kadar eğitim zorunludur”
Eğitim Uzmanı Salih Sarpten, ülkemizdeki eğitimle ilgili YENİDÜZEN’e bilgi verdi. Sarpten KKTC’de zorunlu eğitim yaşının 15 olduğunu bu yaşın altındaki çocukların sokakta olmasının mümkün olmadığını kaydetti.
Başsavcılığın görüşünü de anımsatan Sarpten, ülkede yasal ve çalışma izni bulunmayan anne ve babaların çocuklarına kayıt yaptırılmadığını ancak çocukların okula gitmesinin zorunlu olduğunu belirtti. İhbar doğrultusunda tespitlerin yapıldığını kaydeden Sarpten, ailelere önce ihbar yapıldığını uymayanlar için polisin devreye girdiğini belirtti.
Eğitim Uzmanı Salih Sarpten, ülkede kaçak olan ailelerin çocuklarının 15 yaşın altında sektörde çalışan varsa izinsiz işe girdiklerini kaydetti.
15 yaşın zorunlu eğitim olduğunu vurgulayan Sarpten, bunun Anayasada yer alan hüküm olduğuna dikkati çekti.
Çocuk işçiliği: 152 milyon mağdur çocuk
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) 2002'de, çocuk emeğine ve onu ortadan kaldırmak için gerekli çabalara dikkat çekmek amacıyla 12 Haziran'ı Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü ilan etti.
ILO verilerine göre, bugün dünya genelinde 152 milyon çocuk çalışıyor. Çocuk emeğine her sektörde rastlanmakla birlikte, çalışan çocukların yüzde 70'i tarım alanında.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), dünya üzerinde her 10 çocuktan birinin çalıştığını, Afrika ve Asya'da bu oranın daha da yüksek olduğunu ifade ediyor.
Dünya liderleri tarafından 2015'te kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, çocuk emeğinin 2025'te ortadan kaldırılmasını kapsayacak şekilde genişletildi.
73 milyon çocuk tehlikeli işlerde çalışıyor
Dünyada 73 milyon çocuğun tehlikeli çalışma koşullarıyla karşı karşıya bulunduğuna veya emek istismarına maruz kaldığına işaret ediliyor.
Çocuk işçilerin sayılarının geçen yıllara göre azalma kaydettiği, ancak istenilen düzeyde olmadığı belirtiliyor.
2000 yılında 246 milyon olan çocuk işçi sayısının 2016'da 152 milyona gerilediği, ancak son yıllarda rakamların yavaş bir düşüş eğilimi sergilediği, "Bu hızla giderse 2025 yılında 121 milyon çocuk işçi olacağı" ifade ediliyor.