Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın: Tuzlu su yüzünden ağaçlarımız kurudu

Kıbrıs Türk Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Ali Alioğlu: Denetimli yasalarla tarımcılık sağlanmazsa üretim daha da azalacak

Dila ŞİMŞEK

Narenciyede ‘hasat’ dönemi başladı, üretimde yaşanan düşüş emekçileri memnun etmedi.

Geçtiğimiz yıllara kıyasla “binlerce ton kayıp” yaşandığını söyleyen Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın, “Üreticiler üretime devam etmek istiyor. Fakat imkanlarımız kısıtlı. Bizim talebimiz, barajdan su gelmesi ve kontrollü yasa ile desteklenip planlı bir şekilde bu mesleğe devam etmemiz” dedi.

Sektördeki sıkıntıları aktaran Kıbrıs Türk Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Ali Alioğlu ise her yıl hasat döneminde yaşanılan sorunların bir kez daha baş gösterdiğini dile getirdi.

Alioğlu, yüksek maliyetlerin ve tuzlu suyun üreticinin belini büktüğünü belirtti.  

YENİDÜZEN, narenciye sektörü temsilcileriyle görüştü, hasat döneminde sorunları yerinde inceledi.

Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın:

En büyük sorun, tuzlu su

Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın, üretimdeki en büyük sorunun ‘tuzlu su’ olduğunu dile getirdi.

Akçın, “Üreticiler üretime devam etmek istiyor. Fakat imkanlarımız kısıtlı. Bizim talebimiz, barajdan su gelmesi ve kontrollü yasa ile desteklenip planlı bir şekilde bu mesleğe devam etmemizdir” dedi.

“Denetim olmazsa aynı sorunlar maalesef ki yeniden baş gösterir. Bu sorunlar Güzelyurt halkını göçe mecbur bırakıyor” diyen Akçın, genç yatırımcıların söz konusu sıkıntılar yüzünden mesleğe adım atmak istemediğini de belirtti.

“Çok büyük kısmı, Rusya’ya ihraç ediliyor”

Akçın, üretime yönelik de bilgi verdi, bu ay yaklaşık 30-35 bin ton arası halk arasında ‘king’ olarak bilinen mandalina üretimi yaptıklarını bildirdi.

Ürünlerin çok büyük bir kısmını Rusya’ya ihraç ettiklerini dile getiren Akçın, fakat Avrupa’da bu ürünün çok talep edilmediğini söyledi.

Akçın, limon üretiminin ise yaklaşık 4-5 bin ton olduğunu ve genellikle Arap ülkelerine ihraç edildiğini kaydetti, greyfurtun ise şu anda hepsinin satıldığını söyledi.

Ülkede, geçmiş yıllarda 40 bin ton greyfurt üretirken, bu oranın şu anda 4 bin tona gerilediğini aktaran Akçıl, üretimi 10 ila 20 bin ton arası olacak şekilde yükseltmeyi istediklerini söyledi.

Güzelyurt-Lefke anayoluna tuzlu su girdiğini ve bunun ağaçlarını etkilediklerini anlatan Akçın, birçok ağacın kuruduğunu kaydetti.

“Valencia ağaçları 70-75 bin dönümden, 30 bine düştü”

Akçın, valencia ağaçlarının 70-75 bin dönümden, 30 bine düştüğünü, şu anda ise 40-45 bin ton valencia üretildiğini belirtti.

Üretilen valenciaların %80’inin ihracata gittiğini dile getiren Akçın, geriye kalanının ise Cypfruvex tarafından konsantre yapıldığını ekledi.

 “Valencia ile ilgili bir diğer sorun ise, bu meyvenin dalında beklememesi. Yani bu meyve olgunlaştıktan sonra 1 ay içinde toplanmazsa dalından düşüyor ve kullanılmaz hale geliyor” diye konuşan Akçın, bu sebeple bu ağaçların bir kısmının kesilip yerine mandora (king) ekildiğini ifade etti.

Akçın, mandalina ürününe talebin az olması nedeniyle güneydeki ürünlerin sökülmeye başlandığını ifade etti.

Kıbrıs Türk Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Ali Alioğlu:

Üretici para kazanamıyor

Kıbrıs Türk Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Ali Alioğlu, narenciye sektörünün ülke ekonomisine çok ciddi katkı sağladığını söyledi.

“Ne yazık ki her yıl hasat döneminde yaşadığımız sorunları yine yaşıyoruz” diyen Alioğlu, çok sayıda üretim yapıldığı halde hasadın üreticiye büyük fayda sağlamadığını aktardı.

Alioğlu, 1974’te 74 bin dönüm olan narenciye bahçelerinin bugün 30 bin dönüme düştüğünü belirterek, bu durumu tarım politikasının gelişmemesine bağladı.

“Narenciye üretimi ve satışı çok yüksek olduğu halde, üreticinin para kazanmadığı gözlemleniyor” şeklinde konuşan Alioğlu, yüksek maliyetlerin ve tuzlu suyun söz konusu duruma sebep olduğuna vurgu yaptı.

Alioğlu, hasat zamanı olmasına rağmen üretimin düşük olduğunu da kaydetti.

“Üretici sayısı 2 bin 263’e düştü”

Alioğlu, üreticilerin işinden vazgeçmemeleri için Cypfruvex’in kendilerine destek olması ve piyasaya hakim olmaları gerektiğini söyledi.

“Doğancı’da kitle toplantısı düzenleyeceğiz. Amacımız üreticiyi bilgilendirmek” diyen Alioğlu, denetimli yasalarla üretim yapılmasının desteklenmemesi durumunda üreticinin ya işinden vazgeçeceğini ya da eyleme gideceğini kaydetti.

“Özellikle hasada gireceğimiz bu dönem içerisinde, Cypfruvex’in Pazar arayışı yapması gerektiğini düşünüyorum. Rekabeti dengeleyici unsur olmaları gerekir” diyen Alioğlu, “Üretici sayısı 2017’de 2 bin 620 kişiyken, 2018’de bu sayı maalesef 2 bin 263’e düşmüştür” şeklinde konuştu.