Zafer Kodan

Geçtiğimiz günlerde KTGB'de izlemiştik Cesnola filmini... Kıbrıs'ın bilinen (hatta bilinmeyen demek daha doğru olur herhalde ) ezberletilmiş tarihi dışında bir konuydu birçoğumuz için ... General Luigi Palma di Cesnola'nın, Kıbrıs'a Amerikan konsolosu olarak atanmasıyla başlayan hikaye, eski eser bulmak amacıyla adanın her yanının köstebek yuvası gibi kazılmasıyla devam eder.1865 yılından itibaren 12 yıl adada görev yapan Cesnola, kazılarda ortaya çıkarılan 70 ton eski eseri gemilerle Amerika’ya gönderir. Kıbrıs'tan giden eserler New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’nin de kurulmasına kaynaklık eder. Konu her anlamda bir film için ilgi çekiciydi... Teknik olarak filmi değerlendirmek doğrusu benim boyumu aşan bir konu ancak ezberletilen tarihe alternatif yaklaşımı ve bugüne kadar çok da bilinmeyen bir dönemin görünür kılınması çabalarını önemsiyorum... Geçtiğimiz gün filmin Senaristi ve Yönetmeni Mustafa Ersenal ile kısa filmi ve geleceğe dair projeleri hakkında konuşmak için sözleştik. Mustafa, genç bir yönetmen olarak hem heyecanlı hem de umutlu geleceğe dair...

Genç ve Umutlu Bir Yönetmen

Öncelikli olarak filmin ilk kez izleyici ile buluşmasının ardından aldığı geri dönüşümleri merak ediyorum Mustafa Ersenal’ın ve bununla başlıyoruz sohbetimize...  Ersenal, “bizim gibi tecrübesiz yönetmenler için...” diyerek başlıyor mütevazı konuşmasına ve kısa metrajlı film çekmenin kendini denemek adına ve deneyim kazanma adına bir yönetmene kazandırdıklarını anlatıyor... Hem olumlu hem olumsuz tepkiler aldığını, yapıcı eleştirilere her zaman açık olduğunu ancak “kıskançlıkla” getirilen eleştirilerin yapıcı olmadığını aktarıyor.
“Konunun ağırlığı da düşünüldüğünde bütün hikayeyi 15 dakikalık bir süreye sığdırmak hayli zor olmuştur herhalde” diyorum Mustafa Ersenal’a,  “Cesnola’nın hayatı ile ilgili, dönemle ilgili araştırmalar yaptık, 15-20 gün süreyle gece gündüz çalıştık filmi çekerken, birçok pratik zorluklar yaşadık tabii ki... daha sonra çektiğimiz en etkili sahneleri kurgulayarak kısa filmi oluşturduk, bu bizim için önemli bir deneyim oldu” diyor...
Cesnola filmini yaparken nereden esinlendiğini sorduğumda ise Ersenal, babası Rauf  Ersenal'ın çalışmalarından etkilendiğini, olayı zaten bundan bildiğini aktarıyor ve  konuyu senaryolaştırmaya karar verdiğinde Milli Arşiv'de çalışmalar yaptığını, Cesnola’nın günlüğünden  yararlandığını ama o dönemin  sosyo-ekonomik yapısının da irdelenmeden geçilemeyeceğini aktarıyor... Filmi çekerken hem teknik hem de doğal birçok zorluklar yaşadıklarını anlatan Mustafa Ersenal, "bir sahneyi güneşin açısı değişmeden çekmeniz gerekiyor mesela. Geç kalmanız durumunda ışık değişiyor ve bu görsel olarak yansıyor doğal olarak. Dolayısıyla her şeyin hazır olması ve istediğiniz ışık ortamında o sahneyi çekebilmeniz gerekir. Biz bu anlamda da birçok zorluklar yaşadık."

"Cesnola Öyküsünden Filmler Çıkar"

Kısa Filmin gösterilmesinin ardından aldığı tepkilerin motivasyonunu artırdığını da aktaran Genç Yönetmen Mustafa Ersenal, Cesnola konusunun uzun metrajlı bir filme dönüşmesi için çalışmalarını araştırmalarını derinleştirdiğini, o dönemki günlük hayata dair bilgiler derlediğini, döneme ait yaşam şeklini anlamaya çalıştığını aktarıyor bize... Mustafa’nın uzun metrajlı film konusunda da hayalleri var... Bu konudan bir değil birkaç film çıkabileceğini düşünüyor...  Mustafa, Cesnola öyküsünde her kesime hitap edecek bir vizyon olduğunu, tarihin, arkeolojinin, sosyo politik yapının ve gizemin filmin veya filmlerin temel öğeleri olabileceğini aktarıyor ve “izleyiciye saygı duyarak bunu gerçekleştirmek lazım” diyor. Böyle bir film için büyük paralara ihtiyaç olduğunu da aktarıyor Mustafa ve  “biz çalışmalarımızı sürdüreceğiz, bu filmin olabileceğine inanıyorum, bunun için çalışmaya devam edeceğiz” diyor umutla... Kısa film için ne düşündüğünü sorduğumda ise  Mustafa Ersenal, her sanat eseri için son sözü onu izleyenin söyleyeceğine dikkati çekiyor...