Bir fotoğrafın yarattığı travmalar…
1974’te çekilen bu fotoğraf, fotoğraftaki çocuğu çok kötü biçimde etkilemiş…
1974 yılında çekilen bu fotoğraf, çok kısa sürede Kıbrıslırum toplumunda “kayıplar”ın simgesi olmuş…
Fotoğrafta küçük bir çocuk, annesiyle babasının evlilik fotoğrafını tutuyor…
Bu fotoğraf okullara dağıtılmış, ders kitaplarına konmuş, gazetelerde 1974’ten bu yana ve şimdilerde de internet ortamında sürekli kullanılan, binlerce kez kullanılmış olan bir fotoğraf…
Geçtiğimiz günlerde, “Kipriakos Hronografos” (“Kıbrıs Günlükleri”) başlıklı haber sitesinde yer alan röportajda bu fotoğraftaki çocuğun annesi, sözkonusu fotoğrafın oğlunda travmalar yaratmış olduğunu anlatıyor… Röportaj, KATHIMERINI KIBRIS’tan Apostolos Tomaras tarafından yapılmış. Bu fotoğraftaki çocuğun adı Theodoros Demetriu, ona kısaca Doros diyorlar. “Kayıp” Savvas Diaku’nun oğlu… Doros’un annesi Marulla Diakos, bu fotoğrafın yarattığı travmaları anlatıyor…
Haberi okurlarımız için derleyip Türkçeleştirdik. Haber şöyle:
*** Bu fotoğraf herhalde Türk işgaliyle ilgili en bilinen fotoğraftır çünkü fotoğraf kayıpların tüm dramını anlatıyor: Küçük bir çocuk, yeni evlenmiş annesiyle babasının fotoğrafını taşıyor ve fotoğrafçıya doğru bakıyor…
*** Annesi geri dönmüş ancak babası hala kayıp… Pek çok soru var ve çok büyük bir acı… Bu küçük çocuğun fotoğrafı okullarımızın duvarlarına asılmıştı, sınıflarımızda duvara asılmıştı ve bu fotoğrafa bakıp da hiçbir yanıt bulamayışımızı öğrendik…
*** Bu çocuk hiçbir zaman annesine yaşamış olduğu dramı anlatmadı ancak annesi Marulla Diakos, işgalin geride bıraktığı açık yaraları, Apostolos Tomaras’la yaptığı bir röportajda anlattı…
*** Marulla Diakos, “O gün oğlum önümde yürüyordu, önümde durdu ve babasının fotoğrafını taşıyordu. Sonra RIK’ten (Kıbrıslırum Radyo Televizyon Kurumu) birisi geldi ve ona “Dur seni bir fotoğraf çekelim de baban bunu görsün” dedi… RİK muhabiri o zaman henüz ikibuçuk yaşında olan bebeğimin bu fotoğrafını çekti ve bu fotoğraf tüm dünyada ünlü oldu…” diyor
*** Çocuğun anlamlı bakışını taşıyan bu siyah beyaz fotoğraf, kayıp yakınlarının mücadelesinde bir simge ve bir bayrak oldu… Fotoğraftaki çocuk “kayıp” Savva Diakos’un oğluydu – adı Theodore Demetriu. Bu fotoğrafta gerek bu küçük çocuğun annesinin, gerekse diğer “kayıp” yakınlarının yaşadığı dram çok net biçimde görülebiliyordu…
*** Enformasyon Dairesi arşivlerine göre bu fotoğrafı çeken Takis Yuannidis adlı gazeteciydi – çocuğun bu fotoğrafı bir yandan tüm dünyadaki Kıbrıslı “kayıp” yakınlarının mücadele sembolü olurken, kendisinde de çok derin yaralar açtı… Bu fotoğraftaki çocuk, bu konuda konuşmayı reddediyor… Ancak annesi Marulla Diakos ruhunu aşarak bu fotoğrafın çocuğunda yarattığı acıyı anlattı.
*** Marulla Diakos, “Bu fotoğraf bize hiç yardımcı olmadı, çocuğumu çok yaraladı… Bu fotoğraf hakkında konuşmak istemiyor” diyor.
*** Fotoğraf tanınır ve görünür hale geldikçe, bu, çocuğu ilkokul günlerinden itibaren çok olumsuz biçimde etkilemeye başlamıştı.
*** Marulla Hanım, çocuğunun bu fotoğrafa tuhaf tepkiler verdiğini hatırlıyor ve şöyle anlatıyor: “Ta küçük yaşlardan okula gider gitmez, bu fotoğrafı gördüğü zaman penayla gözlerini karalıyordu, böylece sınıf arkadaşlarının fotoğraftakinin kendisi olduğunu tanımalarını önlemek istiyordu… Bir keresinde bir doğum günü partisi hazırlamak istiyordum ona… Oğlum Doros bana, “Yani arkadaşlarımı davet mi edeyim?” diye sormuştu. “Evet, onları davet et” demiştim. Okulda onları doğum günü partisine davet ettiği zaman sınıf arkadaşlarından birisi “Senin baban kayıptır ve sen bir de doğum günü partisi mi yapacan?” demiş… Eve geldi ve ağlayarak bana sarıldı… “Anne” dedi, “babam öldü mü benim?” Ona, “Hayır baban ölmedi, kayıptır” dedim, “bir kez onu bulunca geri gelecek” dedim, her zaman dediğim gibi… Ama oğlum çok büyük acılar çekti… Her gün benim ağlayarak babasını aradığıma tanık olmaktaydı… Küçük bir çocuk ve elinde hemen hiç para olmaksızın genç bir kadının yeni bir hayat kurması hiç de kolay değildi…”
*** Marulla Hanım’ın kocasını gördüğü son gün Ciberunda’daydılar, tarih 20 Temmuz idi… Sonuçta bu fotoğraf hiç kimseye yardımcı olmadı… Bu fotoğrafı görüp heyecanlanan müzisyen Marios Tokas ile şair Kiriakos Haralambidis bir şarkı yazdılar… Bu yazıyı Doros’un babasına ithaf ettiler…
https://www.xronografos.com/%CE%B8%CE%B1-%CE%BC%CE%B5-%CE%B2%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B5-%CE%B4%CE%B5%CE%B9/
(KATHIMERINI KIBRIS’tan aktaran Xronografos.com – Apostolos TOMARAS – 29.10.2018 – Derleyip Türkçeleştiren: Sevgül Uludağ – YENİDÜZEN.)