Ersin Kaşif

İrlanda’da gerçekleşen bir konserle başlayan haberimizin,  aslında çok daha önemli bir boyutu olduğunu biraz araştırınca öğreniyoruz. 166 yıl önce yaşanan, bir çoğumuzun bilmediği ama İrlandalıların hiç unutmayıp her yıl andıkları gerçek bir olay bu yaşanan. İnsani olayların yüzyıllar öncesinde de önemsendiğinin hikayesi.

DROGHEDA KENTİNDE, SALMAN-KORAD BANDONEON-GİTAR İKİLİSİ

Tolga Salman ve Kaan Korad, Bandaneon-Gitar ikilisi İrlanda’nın Drogheda liman kentiyle özel ilişki çerçevesinde, şehirde düzenlenen “The Fleadh” festivalinde Türkiye’yi temsilen iki konser verdiler. 1845-1852 yıllarında meydana gelen “Büyük Kıtlık” döneminde Sultan Abdülmecit tarafından İrlanda’ya gönderilen yardım malzemelerinin ulaştırıldığı liman şehri olan Drogheda’nın resmi arması ise ay yıldız. Kentin yeni seçilen belediye başkanı Frank Godfrey, Türk müzik ikilisine çok büyük ilgi gösterdi. Türkiye’de yetişen önemli uluslararası müzisyenlerden Devlet Çok Sesli Korosu üyesi ve Bandoneon sanatçısı Tolga Salman ve Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi gitarist Kağan Korad’ın oluşturduğu ikili, İrlanda’nın Drogheda şehrinde çok özel iki de konser verdiler. Osmanlı devletinin irlanda’ya yapmış olduğu tarihi yardım dolayısıyla iki ülke arasındaki özel  ilişkinin vurgulanması  ve  Türkiye’nin tanıtımı için davet edilen Salman ve Korad konserlerinde Arjantin ve Türkiye’den eserler seslendirildi. İkilinin ilk konseri St Peter’s Kilisesinde, ikincisi ise festivalin ana performans mekanı açık hava sahnesi “Gig Rid” de yer aldı. Ayrıca,  festival programı 4 milyon nüfuslu ülkede, reytingi 600 bin olan Tg 4 kanalında canlı yayınlandı. Sıradan bir uluslararası konser görüntüsünün ardında aşağıda okuyacağınız hikâye ise,  bir konseri inanılmaz önemli kılıyor. Tolga Salman ve Kaan Korad geçtiğimiz aylarda Kıbrıs’ta Bellapais Manastırı’nda KKTC Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde konser vermişlerdi.

TARİHİ OSMANLI YARDIMININ ÖYKÜSÜ

İrlanda’yı kasıp kavuran kıtlık döneminde, Osmanlı Devleti’nin yaptığı nakdi ve aynı yardımın hatırasına 2006 yılının Mayıs ayında da Dublin’e yetmiş mil uzaklıktaki Drogheda şehrinde tören yapılarak, o döneme ait tarihi Belediye Binası’na “Şükran Plaketi” asılmıştı. Bu arada şehrin futbol takımının logosunda da ay yıldız var.

Yaklaşık iki miyon İrlandalı’nın göç etmesine ve ölümüne sebep olan açlık ve kıtlık felaketi sırasında Sultan Abdülmecit, zor durumdaki İrlanda halkına 10.000 Sterlin yardımda bulunmak istedi. Fakat İngiltere Kraliçesi Victoria’nın isteğiyle yardım 1000 sterline indirilmişti. Sultan Abdülmecit bunun üzerine İrlanda’ya tahıl yüklü 5 gemi gönderdi. Fakat İngilizler’in Dublin Limanı’na sokmadıkları erzak dolu yardım gemileri, yüklerini Drogheda Limanına boşalttılar (1847). İşte, bu olayın anısına 800. Kurtuluş yıldönümünü kutlayan Drogheda Belediyesi’nce yaptırılan “Şükran Plaketi” 150 yıl önce Türk Gemicilerin misafir edildiği eski belediye sarayının duvarına (şimdiki Westcourt Oteli’ne) törenle çakıldı. İrlanda Asilzadeleri’nin Osmanlı Padişahı’na gönderdikleri ve halen  Topkapı Sarayı Müzesi arşivinde muhafaza edilen yardım sonrası gönderilmiş teşekkür mektubu’nda ise şöyle deniliyor;

“Aşağıda imzaları bulunan biz İrlanda Asilzadeleri, Beyefendileri ve Sakinleri, Majesteleri tarafından acı çeken kederli İrlanda Halkı’na gösterilen cömert hayırseverlik ve alakaya en derin minnetlerimizi saygıyla takdim eder ve onlar adına Majesteleri tarafından İrlanda Halkı’nın ihtiyaçlarını karşılamak ve acısını dindirmek üzere cömertce yapılan 1.000 Sterlinlik bağış için teşekkürlerimizi arz ederiz”