Sinan Evcan
[email protected]

Farklı kaynaklardan gelen rakamlar Katar’ın 2022 Dünya Kupası için 200-300 milyar dolar arasında bir harcama yaptığını gösteriyor.

Bu para öyle bir rakam ki tek başına Afrika kıtasındaki açlığı bitirmekle kalmaz, Afrika’yı gelişmiş bir kıta hâline bile dönüştürebilir.

Bu para şu ana kadar Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle başlayan savaştaki tüm maddi kayıpları kapatıp manevi kayıplara da tazminat olabilir. Şöyle söyleyelim Forbes’a göre Rusya’nın toplam bütçesi geçen sene için 340 milyar dolar civarında ve bunun 90 milyar dolarını Putin’in emperyal emelleri için ayırmış. Savaşta her iki taraftan da 100.000’in üzerinde can kaybı var. Savaşta maddi kayıpların tamamının 250 milyar dolar civarında olduğu belirtiliyor ve bu maddi kayıpların yerine konulması için yaklaşık 300 milyar dolara ihtiyaç var.

Bu para şu ana kadar tüm Avrupa’nın mülteciler için harcamış olduğu paraların katbekat üstünde. Şöyle bir bakarsak en fazla harcayan Almanya 2020 de mülteci entegrasyonu için 23 milyar avro harcamış. AB’nin 2021-2027 arası mülteciler için bütçesinden ayırdığı para 9,9 milyar avro.

Messi, Neymar ve Mbappé Katar 2022’nin reklam kliplerinde ekranın karşısına geçip kendi dillerinde “Futbol Birleştirir” diyorlar. Hakikaten de futbol birleştiriyor. Kasım ayında savaş unutuldu, mülteci acıları unutuldu herkes top peşinde koştu. Herkes aynı topa geldi, topun etrafında birleşildi.

Rakamlara geri dönersek sadece Mercedes-Benz firması 2019 yılına kadar toplam 3,5 milyon araç satmış ve net geliri 172 milyar doları bulmuş. Buna BMW, Audi, Porsche, Bugatti, Lamborghini, Tesla gibi dünyanın lüks tüketim araçlarını eklersek geleceğimiz rakamı siz tahmin edin. Rahatlıkla 1 trilyon doları bulacaktır.

Statista.com a göre 2018 yılında dünyada toplam kozmetik ürünleri harcaması 507.8 milyar dolar olmuş. Buna en çarpıcı istatistiği de ekleyelim UNEP’in verilerine göre her yıl 1.3 ton gıda tüketilmeden çöpe gidiyor ve bunun parasal karşılığı yılda 940 millyar dolar.

Bir yandan savaşta insanlar ölürken, bir yanda mülteciler fakirlikten yollarda ölmeyi göze almışken, bir yanda Afrka’nın birçok yerinde çocuklar halen yetersiz beslenme yüzünden ölürken. 3 trilyon dolardan fazla bir rakam kozmetiğe, pahalı arabalara, dünya kupasına, Putin’in ve ABD’nin savaş bütçesine ve çöpe giden yemeklere gidiyorsa oturup düşünmenin hatta harekete geçmenin zamanı gelmedi mi?

Kâr ve gösterişi merkeze oturtan bu sistemde duyarlı birileri çıkıp bu zaruri olmayan harcama kalemlerinin gelirlerinin sadece bir sene için dondurulup ihtiyaçlı ve mağdur bölgelere ve insanlara bir plan ve program dâhilinde aktarılmasını sağlayacak adımları atabilse. Kendisini dünya lideri olarak gören Biden ve diğerleri bir yuvarlak masa etrafında buna karar verseler. Bu 3 trilyon doların sadece 1 trilyonu bile dünyadaki gelir dengesizliğini önemli ölçüde dengeye oturtmaz mı?

Şu an için dünyanın yüzde 50’si, dünya sermayesinin sadece yüzde 2’sine sahipken en zengin yüzde 10, dünya sermayesinin yüzde 76’sına sahip. Bu yüzde 76’nın büyük çoğunluğunun Kuzey Amerika ve Avrupa’da kümelendiğini düşünürsek böyle bir ortamda göçleri ve sığınmacıları nasıl engelleyebilirsiniz? Ya onları entegre edecek kaynağı bulursunuz ki bunu bulmak için tek bir Dünya Kupası’ndan vazgeçmeniz yeter, ya da onların ülkelerinde umutlu ve karınları doyarak yaşamalarını sağlarsınız ki bunun için de bir senelik kozmetik harcamalarından feragat etmek yetecektir.

Savaş bütçelerini ve emperyalist arzuları yok etmenin tek çaresi ise devletlerin kaderini tek liderin eline bırakan sistemler kadar demokratik parlementer temsili sistemlerin de savaş makineleri doğurabildiğini ve bunların hepsinde kalıtsal arızalar olduğunu tespit edip farklı arayışlar başlatmak.