Meclis Başkanlığı, Meclis Genel Sekreterliği ve hukukçuların ita amirleri tarafından kendilerinden görüş istenen Meclis’te görevli üç hukukçunun verdiği görüşleri yayınlıyoruz!

"Meclis Başkanlığı seçiminin gizli oylama yöntemiyle yapılacağı Anayasanın 83. maddesi ile iç tüzüğünün 10. maddesinde açıkça belirtilmiş olup, yine içtüzüğün gizli oylama yöntemi yan başlıklı 154. maddesinde mührün oy pusulası üzerindeki karelerden birine vurulmak suretiyle kullanılacağı belirtilmektedir"

"Gizli oylamanın amacı seçmenin herhangi bir baskı veya etki altında kalmadan oyunu serbestçe kullanmasıdır. Bu sebeple hangi seçmen tarafından kullanıldığı belli olacak şekilde işaret taşıyan oy pusulaları geçersiz olduğu gibi birden fazla evet mührü basılmış oy pusulaları da geçersizdir. Bu durum seçimlerde uygulanacak genel kuralları belirleyen Seçim ve Halk Oylaması Yasası'nda, özellikle ilgili yasanın 126. maddesinin 8. fıkrasında da açıkça belirtilmiştir"

"İç Tüzüğün 154. maddesi gizli oylamanın nasıl yapılacağını belirtmiş olmakla birlikte bu madde dışında İç Tüzük'te oy pusulasının geçersiz sayılacağı haller açıkça belirtilmemiştir.”

"Bu üç adet oy pusulası incelendiğinde çifte mühür taşıdığı açıkça görülmekte olup seçim ve halk oylaması yasasının 126. maddesi kuralları ve ayrıca seçimlere ilişkin ilke ve esaslar dikkate alındığında bu üç oy pusulasının geçersiz olduğu kanaatindeyim"

"Yenisi seçilene kadar meclis başkanı ve divan da görevine devam etmeli ve anayasanın 83’üncü maddesi 2’nci fıkrası ve iç tüzüğün 14’üncü maddesi 2.ci fıkrasına uygun olarak bir kurul şeklinde toplanıp meclis çalışmalarındaki tıkanıklığı aşacak hukuki formülleri üretmelidirler. Meclis başkanlığı seçimlerinin gizli oyla yapılacak iç tüzük madde 10‘da yer alan ama daha önemlisi anayasal bir kuraldır.”

"…ancak yasa koyucunun muradının X işaretli mührün 2-3 kez veya defalarca değil, bir kez vurulması olduğu anlaşılmalıdır. Anayasal bir kural olan oyun gizliliğinin kullanılması da bunu gerektirmektedir"

"Mecliste çeşitli seçimlerde gizli oy kullanma tecrübesi bulunan daha önce de Meclis Başkanlığı seçimlerinde oy kullanmış olan hatta son 2 hafta içerisinde defaatla gizli oylamaya katılan milletvekillerinin gizli oylama ve veya oy kullanma ve veya mühür vurma konusunda bilgisiz veya dikkatsiz olacağını düşünmek ise mantıki değildir"

 “Seçim ve halk oylaması yasasının 126. 8 maddesi, birden fazla mühür basılmış oy pusulalarının geçersiz olduğunu açık ve sarih olarak belirttirmektedir. Buradan da hareketle, 18 Ekim 2024 tarihli başkanlık seçiminin 5. turunda birden fazla mühür vurulmuş olan 3 oy pusulasının geçersiz olduğu kabul edilmelidir. Keza seçim ve halk oylaması yasası uyarınca seçilerek gelen milletvekillerinin adı geçen yasa hakkında bilgi sahibi olduğunu ve iradelerini buna göre açığa çıkardıklarını varsaymak da doğru olacaktır.”

“Seçim henüz tamamlanmadı”

“Hülasa meclis başkanlığı seçiminin anayasaya, içtüzüğe, hukuka ve gizli oy prensibine uygun olup olmadığı ihtilaf bir durumdadır. Hukuk devleti ilkesi gereği seçimin henüz tamamlanmadığı bu hallerde kabul edilmeli ve süreç bu şekilde yürütülmelidir. Bu hususta yapılan itiraz dilekçesinin de başkanlık divanında değerlendirebilmesi için, meclis başkanlığı seçiminin tamamlanmadığı ve veya divan kurulunda bir değişiklik olmadığı kabulüyle hareket edilmesi, yasama organının tıkanmaması ve çalışmalarına devam edilebilmesi bakımından kanaatimce en sağlıklısı olacaktır.”