“Bizim tarih öğretimi anlayışımızda siyaset ve ideolojinin tarih öğretiminin amacını değiştirmesi ya da bölünmeyi pekiştirmesinin yeri yoktur…”
Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği (AHDR) adına Lahey’de 24 Ekim 2016 Pazartesi günü Barış Sarayı’nda düzenlenen törende Max van der Stoel ödülünü Hollanda Dışişleri Bakanı Koenders’in elinden alan örgütün eşbaşkanları Alev Tuğberk ve Kiriakos Pashulidis, “Bizim tarih öğretimi anlayışımızda siyaset ve ideolojinin tarih öğretiminin amacını değiştirmesi ya da bölünmeyi pekiştirmesinin yeri yoktur…” dediler.
Lahey’de Barış Sarayı’nda düzenlenen törende Hollanda Dışişleri Bakanı Koenders bir konuşma yaparak özetle şöyle dedi:
“İnsanlar büyük baskı altındayken en zor şey diyaloğu sürdürmek ve birbirine eşit biçimde konuşabilmektir… Tüm sorunların açıkça konuşulabildiği Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın tarafsız bir forum olarak değerini vurgulamak isterim… Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Yüksek Komiseri ve diğer kurumlarının çalışmalarının amacı çatışmaları önlemektir.
Bu yıl Max van der Stoel Ödülü’nü kazanan Toplumsal Diyalog ve Araştırma Derneği, 13 yıl önce Kıbrıs’ta iki taraf arasında seyahat sınırlamaları kolaylaştırılır kolaylaştırılmaz, karşılıklı saygı ve anlayış geliştirmek için sessiz sedasız çalışmalar yaptı. Tarih inkar edilemez, unutulmamalıdır da. Ancak tarihin kötü amaçlarla kullanımı, insanlar arasındaki normal ilişkilerde bir engele dönüşebilir. Tarihin çarpıtılması, çoğunluk ve azınlık toplumlarını ayrıştırabilir. Birlikte olması gereken toplumlar, tarihin manipüle edilmesiyle ayrılabilir…
Karşılıklı anlayış empoze edilemez veya deklare edilemez… Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin eğitim çalışmalarına bakınız… Bu çalışmalar, Kıbrıs tarihinin tek bir belirgin versiyonunu öğretmeye dayalı değildir – daha çok tarihsel farkındalığı arttırmak ve eleştirel düşünmeyi stimüle etmek amacı taşıyorlar. Paylaşılmış bir tarihin farklı perspektiflerini göstererek bunların bir arada bulunabileceğini, bir perspektifin öteki perspektife tercih edilmesi gerekmediğini gösteriyorlar.
Sonuçta politikacılar Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslırumlar’ın uyum içinde yaşamasını sağlayamazlar. Politikacılar insanların birbirine güvenmesini ve birlikte bir toplum kurmalarını da sağlayamaz. Bunlar, Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslırumlar’ın bizzat kendilerine bağlıdır.
Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin başarısı, toplumların kendi ilişkilerini biçimlendirme gücünü ortaya koymaktadır. İlişkileri gergin olan başka ülkelerdeki toplumlara da (bunun nasıl yapılabileceği konusunda) parlak bir örnek olmaktadırlar…
Şu an devam etmekte olan Kıbrıs müzakereleri, adanın yeniden birleştirilmesi için umut nedenidir.
Yeniden birleşme olduğunda ve ne zaman olursa, karşılıklı anlayış ihtiyacı çok daha büyük olacaktır. Daha fazla sayıda Kıbrıslırum ve Kıbrıslıtürk birbiriyle buluşurken, gerginlik ve çatışma durumları da çoğalacaktır. Bu bağlamda, en zorlu şey önümüzde durmaktadır. Bu ödül yalnızca geçmişteki başarıları tanımakla kalmıyor, gelecekteki çabaları teşvik etmeye yarıyor.
Bugün bu ödülü kazananların çalışmaları, kaçınılmaz bir yeniden yakınlaşma sürecinin ilerletilmesine yardımcı oluyor. Önümüzdeki uzun yıllar boyunca da böyle olmasını dileyelim… Şimdi de Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin eşbaşkanlarını buraya çaşırıyorum, Kiriakos Pashulidis ve Alev Tuğberk, yedinci Max van der Stoel Ödülü’nü sizlere takdim etmekten onur duyuyorum…”
Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği adına eşbaşkanlar olarak Max van der Stoel Ödülü’nü aldıktan sonra Alev Tuğberk ve Kiriakos Pashulidis, yaptıkları ortak konuşmada şöyle dediler:
“Sayın Bakan,
Sayın Jüri üyeleri,
Max van der aile üyeleri ve arkadaşları
Ekselansları
Sayın bay ve bayanlar
Bugün burada eğitimci ve aynı zamanda Kıbrıs’taki sivil toplumun bir üyesi olarak çok önemli ve değerli bir ödül olan Max van der Stoel ödülünü Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği adına almaktan gurur duyuyoruz. Max van der Stoel ödülü insan haklarının yüceltilmesi ve kültürel ve etnik çeşitliliğe duyulan saygıya önemli katkıları olan kişi ve kurumlara verilmektedir. Bu bağlamda verilen bir ödüle layık görülen bir dernek olmaktan dolayı ayrıca gururluyuz.
Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği bu ödülü büyük bir minnet ve gururla almıştır. Bu arada bu ödülün Kıbrıs’ta barışçıl sürdürülebilir birleşik bir Kıbrıs yaratmak yolunda son yıllarda toplumlararası dayanışmayı, karşılıklı saygıyı ve anlayışı yüceltme yolunda mücadele ortaya koyan diğer sivil toplum örgütleriyle paylaştığımızı vurgulamak isteriz.
Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin 2003 yılında kurulması farklı dil, etnik, din, sosyal ve eğitim katmanlarından gelen Kıbrıslı eğitimcilerin, araştırmacıların ve sivil toplum aktivistlerinin kararlı tutumlarının bir meyvesiydi. Ortak noktamız eğitimin aldığı derin yaralarla başa çıkmaya çalışan dışlanmış bir toplumdan yeniden barışmaya ve birlikte yaşamaya hazır bir toplum haline gelmesinde önemli bir rolü olduğuna ve olacağına olan inancımızdı.
Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği, son onüç yıldan beri, adada yaşayan tüm öğretmenlere, eğitimcilere, araştırmacılara, öğrencilere ve toplumun geneline öğrenme olanakları yaratarak yapıcı bir diyalog ortamı yaratmaya çalışmıştır. Bu diyalog geçmişimize nasıl yaklaşacağımıza eleştirel bir bakış açısı getirerek, tarihin okullarımızda Çocuk Hakları Bildirgesi, UNESCO ve Avrupa Konseyi gibi bölgesel ve uluslararası kurumların ortaya koyduğu ilkeler ışığında ve en son pedagojik yaklaşımlarla ve nasıl öğretileceği konusuna yoğunlaşmıştır.
Öğretmen eğitimi çalıştayları, uluslararası konferanslar, araştırma, örnek eğitim materyalleri yayınları, çocuklar ve gençler için aktiviteler, halka açık tartışma toplantıları, tarihi turlar ve film gösterileri Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin herhangi bir demokratik toplumda, özellikle de bizimki gibi çatışma içeren toplumlarda gerekli ve önemli olan eleştirel ve tarihsel düşünmeyi ilerletmek için kullandığı araçlardan sadece bazılarıdır.
Kıbrıs’ta tarih öğretimi reform önerimizde, tarihsel düşünmenin sadece uzak geçmişteki insanları anlamamızı sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda yanı başımızda ya da bizden uzakta yaşayan insanları da anlamamızı sağlayacağına vurgu yaparız. Bir başka deyişle, tarihsel düşünmeyi öğrenerek, aynı zamanda birbirimizi anlayabilir, kabul edebilir ve işbirliği yapabiliriz. Bu nedenden dolayı öğrencilerin geçmişi nasıl öğrenmeleri ve nasıl tarihsel düşünme becerileri geliştirerek dünyayı anlamalarını dönüştürücü bir eğitim öneriyoruz. Bizim tarih öğretimi anlayışımızda siyaset ve ideolojinin tarih öğretiminin amacını değiştirmesi ya da bölünmeyi pekiştirmesinin yeri yoktur.
Ekselansları
Sevgili arkadaşlar
Bizler şu anda Birleşmiş Milletler desteğiyle iki siyasi lider tarafından Kıbrıs sorununa bir çözüm bulmak için yürütülen adil, bütünlüklü ve sürdürülebilir bir çözüm sürecini izliyor ve destekliyoruz. Bu ödülü bir vesile yaparak BM gününde BM arkadaşlarımızı kutlarız. Liderlerimizin tarihin çağrısına olumlu yanıt vererek insanlarımızın ihtiyacı olan birleşik Kıbrıs’ı yaratacak kararlılığa olan inancımızı belirtiriz. Onların örneğini izleyerek, politik ve coğrafik bölünmenin yanı sıra akıllardaki bölünmenin de üstesinden gelineceğine de olan inancımız tamdır. Karşılıklı güven ve saygı oluşturulacaktır. Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği bu yönde yaptığı çalışmalardan gurur duymaktadır.
Hepimizin bildiği üzere tanınma ve ödüllendirme motivasyonu artırır. Max van der Stoel ödülünü alma şerefine layık görülen diğer örgütler ailesine katılmak Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği Yönetim Kurulu, üyelerimiz, arkadaşlarımız ve gönüllülerimiz için çok cesaretlendirici olmuştur. Bu önemli ödülü almakla nefret ve korkuyu yenerek, karşılıklı anlayış, affetme ve yeniden barışma yolunda ilerleyerek Kıbrıs halkları arasında güçlü köprüler kurmak adına kararlılığımız artarak devam edecektir.”
Biz de YENİDÜZEN olarak Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği eşbaşkanları Alev Tuğberk ve Kiriakos Pashulidis ile AHDR’nin oluşturulmasına ve yaşatılmasına katkıda bulunmuş herkesi kutluyoruz…
DEVAM EDECEK