Bu artış niye?
Geçtiğimiz gün gazetemizdeki haberde ‘genel kamu hizmetleri’ giderinin %193 arttığı söyleniyordu. Ayşe Güler, tahmin edeceğiniz gibi TC Büyükelçiliği KEİ Ofisi tarafından hazırlanan ‘ekonomik göstergeler’ raporunu inceledi ve haberini yazdı. ‘Tahmin edeceğiniz’ gibi dedim çünkü KKTC Hükümeti’nin herhangi bir ilgili dairesi tarafından hazırlanan böyle bir rapor bulamazsınız. Ya yapmıyorlar, ya yapamıyorlar, ya da yapabilecek olsalar bile gerekli bilgiler, rakamlar ellerinde yoktur. Gerekli bilgileri elinde bulunduran kurum yapıyor bu çalışmayı ve biz de öğreniyoruz.
Habere göre ve tabii ki rapora göre; UBP-DP Azınlık Hükümeti’nin göreve gelmesinin ardından 2016’daki bütçe giderlerinde 3 kalem hariç, diğer tüm kalemler tırmanışa geçti.
Özellikle 2015’te 364 milyon TL olan Genel Kamu Hizmetleri gideri, 2016’da 1 milyar 67 milyon TL’ye ulaştı. Yani %193 artış.
Merak ettim, bu genel kamu hizmetlerinin neleri kapsadığını öğrenmek için birkaç sayfa karıştırdım internette…
Bu başlık altında birinci madde; Yasama ve Yürütme Organları, Finansal ve Mali İşler, Dışişleri Hizmetleri var. Bakıyorum, düşünüyorum yasama ve yürütme ile ilgili 2016 yılı içinde gider artırıcı neler oldu diye… Yasama yeni bir binaya mı taşındı, maddiyatı yüksek projeler mi yaptı, vekiller mecliste çalışırken bazı starlar gibi odalarına lüks şeyler mi sipariş etti!.. Yürütme peki! Bu yüzde yüzdoksanüç artan kalem nerelere gitti… Bir yerlere gittiyse (yani halk için) biz neden fark etmedik? Ya Dışişleri… KKTC tanındı da Dışişlerinde büyükelçilikler mi açıldı, dünyayla bütünleşme programlarına paralar mı akıtıldı!... Bunlar da olmadı. Peki bu kalemdeki bu kadar artış niye!
İkinci maddeye baktım; Dış Ekonomik Yardım Hizmetleri imiş. Yani gelişmekte olan ülkelere yapılan ekonomik yardımlar, uluslararası kuruluşlar aracılığıyla yapılan ekonomik yardımlar falan… E bu da mümkün değil. Biz avucumuzu açmış yardım bekliyorken başka yerlere ekonomik yardım yapmak gibi bir şey na-mümkün!..
Diğer başlıklar genel personel hizmetleri, temel araştırma hizmetleri falan diye devam ediyor. Genel personel hizmetlerinde herhalde hizmetiçi eğitimler, hizmetin artırılması için yapılan çalışmalar falan kastediliyordur ama bu gibi çalışmalar, en azından bütçeyi bu kadar artıracak çalışmalar yapıldığını söylemek de mümkün değil.
Araştırma hizmetlerinde ise hangi araştırmadan söz edilebilir ki! Bir tahlil sonucu için bile Türkiye’den rapor beklerken, devlet laboratuarını ve çalışanlarını bile yangından koruyamazken hangi araştırmadan söz edebiliriz ki!
Yani giderler bütçesi artarken ve gelir-gider dengesi de 2016’da 663 milyon tl açık verirken insan düşünüyor… Eğer vatandaşın hizmetine sunulan bir şey varsa ve bu paralar harcanmışsa, o bütçenin dengelenmesi için de elinden geleni yapar ama ortada bir şey görülmeyince kafalardaki soru işaretleri artıyor.