Barışa yönelik her iki toplumdan araştırmalarıyla tanınan Profesör Haris Psaltis, Uluslararası Siyasi Psikoloji Örgütü ISPP tarafından verilen Uluslararası Ödül’e layık görüldü. Psaltis “Siyasi Psikoloji alanına profesyonel katkıları” nedeniyle bu ödüle layık görülürken, ödül töreni de 6 Temmuz 2024’te Şili’de gerçekleştirildi.  Psaltis, ödül törenine fiziksel olarak katılamadı ancak sanal olarak katılarak ödülü kabul konuşmasını yaptı. Psaltis ödülü kabul konuşmasında, siyasi psikoloji ve barışa yönelik her iki toplumdan araştırmalarında işbirliği yapmakta olduğu pek çok Kıbrıslıtürk’e de teşekkür etti.

Kıbrıs Üniversitesi’nde Psikoloji, Sosyal Bilimler Okulu ve Eğitim Bilimleri Bölümü’nde Profesör olarak görev yapmakta olan Haris Psaltis, 6 Temmuz 2024’te Şili’nin başkenti Santiago’da yer alan ISPP’nin 47nci Yıllık Bilimsel Toplantısı ve “Demokrasinin Yapısını Bozmak: Güvensizlik, duygular ve otoriter popülizm” konferansı esnasında düzenlenen ödül törenine sanal olarak katılarak ödülünü aldı.

Haris Psaltis’in Uluslararası Ödülü’nü kabul konuşmasını okurlarımız için derleyip özetle Türkçeleştirdik. Haris Psaltis şöyle dedi:

“Uluslararası Siyasi Psikoloji Toplumu ISPP’nin Nevitt Sanford Ödülü’ne layık görülmekten derin bir onur duydum... Bunu kutlamak üzere fiziksel olarak aranızda olamadığım için üzgünüm.

Bu ödülle yapılan tanınma, benim için özellikle anlamlıdır çünkü hayatım boyunca çabalarımı Kıbrıs’ta Kıbrıslırumlar ve Kıbrıslıtürkler arasında barışı ve yeniden uzlaşmayı ileri götürmeye ve anlayışa adamış bulunuyorum...”

“İLHAM KAYNAĞIM HARA MAKRİYANNİ...”

“Öncelikle bu inanılmaz onur için ödül komitesine yürekten teşekkürlerimi sunuyorum... Böylesi değerli meslektaşların yanında tanınmış olmak gerçekten insanın alçakgönüllülük hissetmesine yol açıyor. Ayrıca Warwick Üniversitesi’nde Uluslararası Çatışma Analizi Profesörü olan Neofitos Loizidis’e de beni bu ödüle aday gösterdiği için teşekkür ederim. Ayrıca aileme, işgal edilmiş Maraş’tan göçmen olan annemle babam Yakovos Psaltis ve Panayota Psaltis’e dayanıklılıkları ve destekleri için, eşim Hara Makriyanni’ye desteği için ve tarih eğitimine sosyal ve siyasi bir psikolojik gözle bakmaya ilham verdiği için teşekkür ederim. Sevgili eşim, bana olan inancın, çalışmamın ve başarılarımın temelini oluşturdu.

Nevit Sanford’un anti-faşist bir ruhla ve sosyal gelişme yaklaşımıyla uygulanan eğitimde bilgiyi ve sosyal sorunları çözme vizyonu, kariyerimde yolumu aydınlatan bir ışık oldu...

Sosyal ve gelişimsel ve sonradan siyasi psikolog olan bir kişi olarak gruplar arası çatışma gibi karmaşık konuları ele almaya, anlayış, barış ve eğitim ile tarihi sosyal gelişim psikolojisiyle birleştiren disiplinler arası bir öneri geliştirdim. (Ben buna Genetik Sosyal Psikoloji diyorum, ilham verenler ise Jean Piaget, Serge Moscovici ve Gerard Duveen’dir – bu konuya ilgi duyanlar, yıl içerisinde Cambridge University Press tarafından yayımlanacak olan Brady Wagoner’le birlikte yazdığımız kitapta daha ayrıntılı bilgiler bulabilecektir...)”

HÜSEYİN ÇAKAL VE ŞENEL HÜSNÜ RAMAN’A TEŞEKKÜR...

“Kıbrıs’ta sosyal ve siyasi psikolojiyi inşa etmeye yönelik çalışma hem çok zor, hem de bölünmüşlüklere köprü oluşturan empati ve diyaloğun dönüştürücü gücünün altı çizilmesiyle birlikte ödüllendirici olmuştur.

Bu yolculuğumda benimle ortak olan Kıbrıs’tan pek çok kişiden, meslektaştan ve örgütten de söz etmeliyim. Özellikle Neofitos ve araştırma ortaklarım Hüseyin Çakal, Şenel Hüsnü Raman ve Maria Yuannu ki kendileri de ISPP’nin üyeleridir, ayrıca doktora yapmış ve sayıları giderek artan, Kıbrıs Üniversitesi’nden yeni bir sosyal ve siyasi psikologlar kuşağından da söz etmeliyim... Sizlerin barışa ve yeniden uzlaşmaya bağlılığınız bana ilham vermiştir ve bu ödül de, kollektif çabalarımızın bir göstergesidir.

İnanıyorum ki ortak çabalarımız ve araştırma sonuçlarımız, gerek iki toplumlu bir sivil toplum örgütü olan Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği AHDR’da, gerekse Kıbrıs’ta BM şemsiyesi altında faaliyet gösteren İki Toplumlu Eğitim Teknik Komitesi’nde uygulanarak araştırma sonuçlarının Kıbrıs’ta barış ve yeniden uzlaşmaya yönelik bir politikaya dönüşmesine yol açmış ve bu da ödül komitesince takdirle karşılanmıştır.”

“DAHA ADİL BİR DÜNYA İÇİN ADIM ATMAYA DEVAM...”

“Eğitim ve psikolojik ilkeler, toplumları biçimlendirmekte önemli bir role sahiptir. Araştırmalarımızla ve yaptığımız müdahalelerle, yalnızca çatışmadan yoksun olmayı değil, aynı zamanda adaletin varlığını, anlayışı ve işbirliğini ileri götürebiliriz. Bu ödül de siyasi psikolojinin pratikte uygulamalarının dünyada elle tutulur bir fark yaratabileceğinin önemine olan inancımı pekiştirmektedir.

Kıbrıs’taki çatışmadan etkilenmiş olan çok sayıda bireyle sayısız karşılaşmamı düşünüyorum... Onların direnç, umut ve daha iyi bir geleceğe yönelik istençleriyle ilgili öyküleri, beni her gün motive ediyor. Bu akşam kutladığım şey, onların cesareti ve barışa olan bağlılıklarıdır.

Bu ödülü almak, yalnızca geçmişteki çabalarımın tanınması değildir, aynı zamanda Nevitt Sanford’un değerlerini savumaya devam etmeye yönelik bir çağrıdır...

Son olarak bir kez daha bu onur için en derin biçimde müteşekkir olduğumu ifade etmek istiyorum. Barış ve yeniden uzlaşma yoluna katkıda bulumuş olan herkes adına bu ödülü kabul ediyorum. Birlikte daha adil ve daha uyumlu bir dünyaya yönelik adımlar atmaya devam edebiliriz. Teşekkür ederim...”

Kayıplar Komitesi’nden Ledra Palace’ta panel...

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı UNDP ile Avrupa Birliği’nin işbirliğinin 20nci yıldönümü çerçevesinde yapılmakta olan etkinlikler çerçevesinde, Kayıplar Komitesi de Ledra Palace Oteli’nde bir panel düzenliyor.

Panel, bugün (10 Temmuz 2024, Çarşamba) saat 18.00’de Lefkoşa’da ara bölgede bulunan Ledra Palace Oteli’ndeki iki toplumlu etkinliklere ayrılmış odada yapılacak.

Panele Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade, Kıbrıslırum Üyesi Leonidas Pandelidis ve  Birleşmiş Milletler adına, Üçüncü Üye’ye vekalet etmekte olan komitenin Daimi Sekreteri Bruce Koeopke katılacak.

Panelin açılış konuşmalarını Avrupa Komisyonu’nda Kıbrıs’ta Çözüme Destek Ünitesi Bölüm Başkanı Jutta Pomoel-Sergurola ile UNDP’den Alexandre Prieto yapacak. Panel 20.30’a kadar devam edecek.

***  GEÇMİŞLE YÜZLEŞMEYE DAİR DÜNYADA NELER YAPILIYOR?

Peru'da “insanlığa karşı suçlara” zamanaşımı getirildi...

Peru’da Kongre’de kabul edilen yasa, 1 Temmuz 2002'den önce işlenen savaş suçları ya da insanlığa karşı suçlar nedeniyle hiç kimsenin yargılanamayacağını düzenliyor. Peru Kongresi, 2002 öncesinde işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar için zamanaşımını öngören yasayı onayladı.

Kongre'de yapılan oylamada kabul edilen yasa, ülkede 1980-2000 arasında binlerce kişinin hayatını kaybettiği iç çatışmalarda işlenen suçları kapsıyor.

600 dava üzerinde etkisi olacak

Yasa, "1 Temmuz 2002'den önce işlenen savaş suçları ya da insanlığa karşı suçlar nedeniyle hiç kimsenin yargılanamayacağını ve cezalandırılamayacağını" belirtiyor.

Peru savcılığına göre, bu yasanın 550 kişi ve 600 dava üzerinde doğrudan etkisi olacak. Yasanın yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanı Dina Boluarte'nin onayı gerekiyor.

Bu karar, aralarında eski Devlet Başkanı Alberto Fujimori ve emekli askeri personelin de bulunduğu, 1980-2000 döneminde binlerce kişinin hayatını kaybettiği iç çatışma nedeniyle suçlanan ya da bu suçlardan hüküm giyen kişileri ilgilendiriyor.

10 yılda 70 bini aşkın kişi öldürüldü

Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu'nun (CVR) tahminlerine göre, Peru'da 1980 ila 1990 arasındaki 10 yıllık zaman diliminde 70 bini aşkın kişi, operasyonlar ve saldırılarda hayatını kaybetti.

Aydınlık Yol örgütü, 1970’lerden itibaren bölgede gücünü artırarak 1980'lerde Abimael Guzman liderliğinde silahlı mücadeleye başladı.

Devletin 1990'lı yıllardan itibaren başlattığı operasyonlarında örgütün liderleri yakalandı, geri kalan üyeleri, ülkenin güneyindeki Apurimac Vadisi'nin kokain üretimi yapılan küçük bölgelerine dağıldı. Örgütün kurucularından Guzman ile 10 önemli üyesi Nisan 2002'de yakalanarak hapsedildi.

Peru'da örgütle ilgili son olarak 14 Ekim 2010'da üst düzey komutanlardan Edgar Mejia ve Şubat 2012'de ise Florindo Flores yakalandı.

(BİANET.ORG – 9.7.2024)