Nezire GÜRKAN

https://neziregurkan.com/

Uzun  yıllardan sonra yeniden aktif hale getirilen Arabahmet Kültür Evi’nde şu sıralar torundan nene-dedeye, herkese, her yaş grubuna hitap eden sergiler var. İki ayrı bölümde iki farklı sergi. Biri; Oyuncak sergisi, asırlık orijinal oyuncaklar. Diğeri; Kıbrıs Türk Fotoğrafı’nın Kökeni.

Gazeteci Nazar Erişkin ile Akademisyen, Koleksiyoncu Halil Duranay çiftinin yılların birikimiyle oluşturdukları oyuncak koleksiyonu, orijinal parçalardan oluşuyor. Öyle bilindik, tanıdık oyuncaklar değil. Birkaç neslin yabancı olduklarından. Çünkü 1850 ile 1950 arasındaki bir asırlık eserler.  150 parçadan oluşan eserlerin çoğu, oyuncağın ötesi, döneminin simgesi. Oyuncak tanklar var örneğin, birinci dünya savaşı yıllarına ait. Oyuncağın bile politik propaganda aracı olduğunun kanıtı çoğu. Veya konserve kutularından üretilen teneke oyuncaklar. Onlar da ikinci dünya savaşı sonrası ekonomik çöküntünün eserleri.

Restorasyondan geçmeden otantik halleriyle bugüne kadar titizlikle korunan bu eserlerin bir kısmı bu sergide. Çoğu oyuncakla tanışmayan eski kuşaklar kadar, günümüzde oyuncaktan boğulan gençler, çocuklar için de ufuk açıcı.

“Yoksunluk özgürlük oldu…”

Arabahmet Kültür Evi’nde diğer bir odada ise, Fotoğraf Sanatçısı Kadir Kaba imzalı Kıbrıs Türk Fotoğrafı’nın Kökeni var. Onlarca ilginç örnek. 1920 doğumlu Mehmet Muhyi Said, 1903 doğumlu Süleyman Hasan (Polili), 1906 doğumlu Fevzi Akarsu, 1903 doğumlu Hatice Ali Şan sergide yer alan fotoğrafçılardan bazıları.

Kadir Kaba’nın ifadesiyle “… Kıbrıs Türk fotoğrafı, yön veren herhangi bir sanatsal gelenek ve sosyal beklentiden yoksun koşullarda doğdu. Ve bu yoksunluk, onun özgürlüğü oldu…”

Lefkoşa’nın kültürel ve tarihi zenginliğini en iyi ifade eden bir sokakta bulunan asırlık bina Arabahmet Kültür Evi, bölgeyle/kentle ilgili kültürel bellek oluşturma amacıyla yakın geçmişte kurulan ARKHE’nin (başlangıç/ilk/ilk neden) de merkezi artık.  Lefkoşa Belediyesi himayesinde kurulan limited şirket niteliğindeki Arkhe’nin direktörü Halil Duranay. Her iki sergi de ARKHE’nin ilk iki organizasyonu. Ve yeni organizasyonların ilk sinyalleri…