Kıbrıslı Türklerin “iki toplumlu iki bölgeli federal Kıbrıs’a” katılmak hedefi ile kurdukları Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin ardından geriye “Bir zamanlar takımlarımız Türkiye’deki takımlarla maç yapıyor, dünyayla kendi toplumsal kimliğimizle temas kuruyor, ürünlerimizi doğrudan Avrupa’ya ihraç edebiliyorduk” anıları kaldı.

‘KKTC’nin ilan edildiği 1983’e kadar!

Kıbrıslı Türk toplumunun “federe devlet” deneyimi olarak dünya sahnesine çıkan Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD), 13 Şubat 1975'te ilan edildi.

Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki çatlak, 1974 savaşı ve 1 Ekim 1974'te oluşan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi'nin ardından Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD) oybirliği ile kuruldu.

Kıbrıs Türk Federe Devleti “Kendi bölgelerinde gelecekteki bağımsız Federal Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açacak düzenin hukuki esasını yaratmak gereği” doğdu.

KTFD'nin kuruluş bildirisi, Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi'nde Yönetim Başkanı ve KTFD'nin ilk Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş tarafından okundu. KTFD Anayasası, 8 Haziran 1975'de halk oylamasına sunuldu ve kabul edildi.

Kıbrıs Türk Federal Devleti Anayasası’nda “Kıbrıs Federal Cumhuriyeti’nin Anayasası yürürlüğe girince, Kıbrıs Türk Federe Devleti Anayasasında gerekli değişiklikler yapılır” maddesi dikkat çekti.

KTFD'de ilk genel seçim 1976'da, ikincisi ise 1981'de yapıldı. Denktaş, KTFD'nin ilanından sonra devlet ve meclis başkanı görevlerini de yürütürken anayasa uyarınca 1976'da yapılan ilk genel seçimlerde Devlet Başkanlığına seçildi. Nejat Konuk ise 1976'da KTFD'nin ilk başbakanı oldu.

Kıbrıs Türk Federe Devleti Kuruluş Bildirgesinde şu başlıklar dikkat çekti:

“Nihai amacın iki bölgeli bir federasyon çerçevesinde Kıbrıs Rum Toplumuyla birleşmek olduğunu teyit ederek…

Temel maddeleri milletlerarası hukuka uygun olarak milletlerarası anlaşmalarla saptanmış olan cumhuriyetin 1960 Anayasasının aynı usulle Kıbrıs Federal Cumhuriyeti'nin anayasası olarak değiştirilmesine ve Federal Cumhuriyetin kurulmasına kadar muhtar Kıbrıs Türk Yönetiminin yeniden düzenlenmesi ve teşkilatlanmasının gerekli Olduğunu kararlaştırmıştır.

Bu amaçla muhtar Kıbrıs Türk Yönetimi Başkanının başkanlığı ile bir Kurucu Meclis kurulmasına karar verilmiştir."

15 Kasım 1983'te KTFD meclisinde alınan kararla ‘Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ kuruldu ve böylece KTFD son buldu.