Brezilyalı kölelerin yarattığı bir dövüş sanatı Kıbrıs’ta “Roda da Vida” adlı iki toplumlu projede tanıtıldı. Ritim, dans, sanat ve spor üzerine inşa edilen barış…

Osman Kalfaoğlu

 “Bu tür çalıştayların ada üzerinde yaşayan insanlar arasında sağlam bağlar kurduğunu ve bu bağları geliştirdiğini düşünüyoruz. İnsanlar, ayırımcılık ve sınırların olmadığı bir ortamı tecrübe ederek kendilerini başkalarının yerine koyabiliyor ve bu yolla nefretin, kalıplaşmış yargıların ve tabuların ötesine bakabiliyor. Buna ek olarak Capoeira özgüvenin artmasını sağlıyor ve özgüven sahibi bir insan, kültürel olarak farklı olan insanları kabullenmede daha yüksek bir yeterliliğe sahip oluyor. İşte barış, bu temeller üzerinde daha rahat kurulabiliyor.”

Güler yüzlü insanlar birbirlerinin karşısına geçmiş, ayaklarıyla havada daireler çiziyor, sıçrayarak tekmeler atıyor, dönüyor, amuda kalkıyor, taklalar atıyor ve tüm bu hareketleri bir biri ardına, karşısındakine temas etmeden senkronize bir halde yapıyor. Brezilyalı köleler tarafından icat edilen bu dövüş sanatı; dans, ritim ve sporun birleştiği aslında pek de aşina olmadığımız bir tür. Sporun temelinde eşitlik, ayırımcılık karşıtlığı…      

İşte Capoeira, henüz geride bıraktığımız 2012 yılının son aylarında Kıbrıs’taki ilk ve tek Capoeira grubu olan Capoeira group Cordão de Ouro (C.D.O.) Cyprus tarafından “Roda da Vida” adı altında oluşturulan bir projede tanıtıldı.

HİBE, GENÇLİĞİN GÜCÜ PROJESİNDEN

Proje koordinatörü Georgos Çatzimiliudis Capoeira’da ne kazananın, ne rekabetin ne de karşılaştırmanın olmadığını söylüyor. “Amaç, karşılaşanların birbirlerinin refleksleri, kontrol ve vücut ifadesini geliştirmeyi amaçlar. Capoeira, eşitlik, dahil edilme ve olumlu davranışı ön plana çıkarır, bu nedenle barış ortamı oluşturulmasında, sosyal ve eğitim projelerinde dünya çapında kullanılan en önemli araçlardan biri olmuştur” diyen Çatzimiliudis, C.D.O Cyprus Capoeira grubunun uzun zamandan beridir etkinlikleri için finansman aradığını, bu finansmanı da Birleşmiş Milletler Kalkınma Fonu İşbirliği ve Güven için Hareket (UNDP-ACT) tarafından desteklenen Gençliğin Gücü (Youth Power)’nün sağladığı küçük hibe programında bulunduğunu anlattı.

2012’nin ekim ayından Aralık ayına kadar devam eden çalıştaylara 25 Kıbrıslı Rum, 10 Kıbrıslı Türk ve 25 de deniz aşırı ülkelerden toplamda 60 kişi katıldı.

Bu süre içinde gerçekleşen dört çalıştayın da tanıtımını yapmak için dört de performans düzenlendi. Ara bölgedeki Dayanışma Evi’nde gerçekleşen çalıştaylara katılanların capoeira aracılığıyla çok toplumlu birliktelik ve ifade özgürlüğünü tecrübe etme fırsatı bulduğunu söyleyen Çatzimiliudis, “Herkesin eşit olduğu, dolayısıyla birinin sağladığı katkı ile diğerlerinin sağladığı arasında herhangi bir farkın olmadığı yaratıcı, olumlu, enerjik ve ilham verici bir ortamda bulundular” dedi.

“BU SPOR, KIBRIS’TA POPÜLER OLAN REKABETE DAYALI SPORLARIN TERSİNE YARATICILIĞA DAYANIYOR”

Kıbrıs’taki ilk capoeira grubu Cordão de Ouro Cyprus ise 2010 yılında, Brezilyalı usta Mestre Casquinha (Rodrigo Gonçalves)’nın önderliğinde oluşturuldu. Grubun şu anda Kıbrıs’ın dört bir yanından, değişik ülke vatandaşı olan yaşları 7 ile 35 arasında değişen 60 öğrencisi var ve Lefkoşa, Girne, Larnaka ve Limasol’da günlük dersleri yer alıyor. Ancak Çatzimiliudis, Kıbrıs’ta bu sanata ilgi duyacak insan bulmanın zor olduğunu söylüyor ve durumu şöyle açıklıyor: “Capoeira

Kıbrıs kültürü için biraz ekzotik kalıyor. Bu spor, Kıbrıs’ta popüler olan rekabete dayalı sporların tersine yaratıcılığa dayanıyor. Bu sporu icra edenler arasında temas olmadığı için insanlar bir dövüş sanatı olduğunu kavrayamıyorlar, daha çok bir dans gözüyle bakılıyor.” 

Çatzimiliudis, 2013’ün sonbaharında, 2012’dekine benzer bir çok kültürlü proje organize etmeyi düşündüklerini, hocaları Mestre Casquinha’nın ise ayda iki kez başlayanlar için samba, Afrika dansı ve Capoeira çalıştayları düzenlediğini anlattı. 

MESTRE CASQUİNHA: “CAPOEİRA BENİM İÇİN BİR AŞK”

C.D.O Cyprus Capoeira grubunun kurucusu ve öğretmeni Mestre Casquinha, Capoeira’nın kendisi için hayatın acı taraflarını bir tarafa bıraktığı, hayatındaki en büyük mutluluğu bulduğu ve iç huzur ile neşesini her zaman hissettiği yer olduğunu söyledi. “Capoeira barış ve arkadaşlığın aracıdır ve her zaman yeni arkadaşlar edinmek için kullandığım bir aygıttır” diyen Mestre Casquinha,  bu sanatın insana sağlık, mutluluk ve zindelik kazandırdığını anlattı.

“Capoeira sırasında, daha önce hiç kullanmadığınız kaslarınız dahil tüm vücut çalışır, kalbi güçlendirir” diyen deneyimli usta, Capoira’nın aynı zamanda insanlar arasında sosyal entegrasyonun bir parçası olarak işlev gördüğünü söyledi.

Mestre Casquinha, bu sanata nasıl başladığını şöyle anlatıyor:

“Brezilya’nın São Paulo eyaletine bağlı Guaratinguetá kasabasında yaşıyorduk. Kasabada muhtaç çocuklara Capoeira öğreten bir grup vardı. Daha önce de Capoeira yapılırken izlemiş ve çok etkilenmiştim. Bir gün annem kasabamızın samba okulunda Capoeira kursları için kayıt yapıldığını söyledi. Büyük bir heyecanla hemen gidip kayıt oldum ve birkaç hafta sonra ilk Capoeira dersimi aldım. O günden bu güne tam 25 yıl geçti ve şimdi Capoeira için duyduğum aşk daha da büyümüş oldu. 2000 yılında bu sporun öğretmeni olmaya hak kazandım ve “Usta” unvanını 2011 yılında aldım.”

Kıbrıs’taki iki toplumlu projeyi Gençliğin Gücü projesi sayesinde öğrendiğini ve bu sanatı öğretmek ve capoeira sevgisini her iki topluma aşılamak için projeye başvurduğunu kaydeden Mestre Casquinha,  insanların Capoeira’yı öğrenmelerinin büyük bir başarı olduğunun altını çizdi.

“Kıbrıs’taki tecrübem muhteşemdi. Güzel bir enerji ve insanların bu sanatı öğrenmek için oldukça meraklı olduklarını gördüm. En güzel anımsa insanların yüzlerindeki gülümseme ve Capoeira sanatına duydukları ilgiydi” diyen Mestre Casquinha, adanın kuzeyini de görme fırsatı bulduğunu, insanları çok sevdiğini çok dost canlısı olduklarını ve kendi kültürü hakkında bir şeyler öğrenmek istediklerini belirtti.

“Capoeira’nın tüm Kıbrıslılara kazandıracağı bir çok şey var. Bence herkes bu sanatı denemeli. Benim için Capoeira bir aşk” diyen Mestre Casquinha, aşkın tarif edilemeyeceğini, ancak hissedilebileceğini, Capoeira’nın da hissedildiği zaman anlaşılacağını söyledi.

Capoeira, Samba ve Afrika dansına merak duyanlar

+357 96759161 veya [email protected]’dan Mestre Casquinha’ya veya +357 99465987 veya [email protected]’dan Eleni’ye ulaşabilirler.

FACEBOOK GRUBU

www.facebook.com/groups/capoeiracdocyprus

WEB SİTESİ

www.cypruscapoeira.com