KAZILARDA SON DURUM… KAZILARDA SON DURUM…

Kayıplar Komitesi’nin Kıbrıslıtürk Üye Ofisi’nden aldığımız bilgilerin yanısıra, Kıbrıs Haber Ajansı’nda dün yayımlanan haberlerde de kazılarda son durum hakkında bilgi verildi… Buna göre bugün Girne’de stadyum yanında bir kaldırımın altına gömülü olduğu sanılan bazı “kayıplar”ın aranması için kazı başlatılacak.

Çatoz’da ise cami yakınında bir tarlada bir kuyuda son birkaç gündür devam eden kazılar var ve kuyunun dibinin bulunduğu ancak buraya gömülü olduğu söylenen “kayıplar”dan herhangi bir ize rastlanmadığı öğrenildi.

Hatırlanacağı gibi Çatoz’da cami avlusundaki tuvalet kuyusundan 22 “kayıp” Kıbrıslırum’dan geride kalanlar çıkarılmış, DNA testleri yapılarak bunlar defnedilmek üzere Kayıplar Komitesi tarafından ailelerine teslim edilmişti.

Ancak camide bulunan başka kuyulara da “kayıp” Kıbrıslırumlar’ın gömülmüş olduğu yönünde okurlarımız çok yaygın biçimde bilgi vermekteydi… Yıllar önce bu sayfalarda, bu konuda okurlarımızın anlatmış olduklarını yayınlamıştık.

Kayıplar Komitesi’nin Kıbrıs’ın güneyinde Lefkoşa’da Strovulos bölgesinde yürüttüğü sıra kuyulardaki kazılar da sürüyor. Üçüncü kuyu kazısı da tamamlandı ve dördüncü kuyunun kazılmasına başlandı…

Kayıplar Komitesi’nin Zümrütköy (Kadakopya) kazısı da tamamlandı.

Bir diğer kazı Lefkoşa’da hapishane yakınında devam ederken, bir başka kazı da Arçoz’da yürütülüyor. Mağusa’da ise başlatılmış olan kazı devam ediyor.

Önümüzdeki günlerde Omorfo’da bir dere yatağında yeni bir kazıya geçilmesi bekleniyor.

Kıbrıs Haber Ajansı’na bilgi veren Kayıplar Komitesi Kıbrıslırum Üye Ofisi’nden bir yetkili ise Girne kazılarında kaldırım altını kazacakları için buradan geçen telefon hatları olabileceğinden, buna zarar vermemek için gerekli çalışmaları yaptıklarını belirtti.

Sözkonusu yetkili, 2018 yılında Kıbrıs’ın kuzeyinde askeri bölgelerde yürütülen kazılarda en az beş “kayıp” şahsın kalıntılarının Vuno’da (Gökhan) bulunmuş olduğunu belirtti.

Dikomo’da yapılan kazılarda bulunan kalıntıların antik kalıntılar olduğu anlaşılmıştı.

Yetkili, Asomatos (Özhan) ve Kyra (Mevlevi) askeri bölgelerinde yürütülmüş olan kazılarda herhangi bir “kayıp” şahıstan herhangi bir ize rastlanmadığını da ifade etti.

Kayıplar Komitesi kazı ekiplerinde bulunan tüm arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara “Çok kolay gelsin” diyoruz…

İnsani İşler Komiseri Fotis Fotiu, Kıbrıslırum Meclisi Göçmenler ve Kayıplar Komitesi’ne bilgi verdi:

“Kayıplarla ilgili sonuçlar trajik…”

Lefkoşa, 26 Eylül 2018 (T.AK):  İnsani Konular ve Dış Rumlar Komiseri Fotis Fotiu’nun, kayıplarla ilgili sonuçların trajik olduğu yönünde Meclis Göçmenler ve Kayıplar Komitesi’ne bilgi verdiği belirtildi.

Alithia gazetesi, Fotiu’nun, Kıbrıslırum Meclisi Göçmenler ve Kayıplar Komitesi toplantısının ardından yapmış olduğu açıklamalara yer verdi.

Habere göre Fotiu, kayıplar konusunu meşgul eden tüm önemli  konularda ve kayıpların akıbetinin belirlenmesi çabalarının durumuna yönelik olarak Meclis Komitesi’ne bilgi verdiğini söyledi.

Kayıplara ait kemik kalıntılarının belirlenmesine ilişkin sonuçların trajik olduğunu belirten Fotiu, son yıllarda, özellikle endişe verici nitelikte olan  giderek zayıflayan bir sürecin bulunduğunu savundu.

Toplu mezarlara ilişkin önemli bilgilerin Türk Ordusu arşivlerinde bulunduğunu söyleyen Fotiu, kemik kalıntılarının taşınmasına ilişkin olarak ise Aşşa (Paşaköy) bölgesinin yanı sıra çok sayıda gömü alanıyla ilgili başka taşımaların da bulunduğunu belirtti.

Kıbrıs Cumhuriyeti ile Millî ve Kapodistrias Atina Üniversitesi arasında, DNA yöntemiyle tanımlanan kayıpların ve savaşta hayatını kaybedenlerin kalıntıları ya da kalıntılarının bir bölümü üzerinde adli antropolojik ve adli tıp araştırmaları-muayenesi  yapılması konusunda imzalanan anlaşmadan da söz eden Fotiu, Athalassa’daki kayıplarla ilgili olarak ise bugüne kadar aralarında 1 Kıbrıslı Türk’ün de bulunduğu 7 kişinin kimlik tespitinin yapıldığını ifade etti.

Fotiu, kimlik belirleme çalışmalarının kısa bir süre sonra biteceği başka bir grup kayıptan da bahsederken, Atalassa Akıl Hastanesi’nde aranan bazı kayıpların, Konstantinu ve Eleni Mezarlığı’nda gömülü olduğuna dair bilgilerin de bulunduğunu söyledi.

Fotiu, çok sayıda kişinin gömülü olduğundan söz edilen Dillirga bölgesindeki Paşiammo Hastnanesi’ne ilişkin bilgi toplama çabalarının başladığını, hazır oldukları zaman, Bakanlar Kurulu’na sunacakları öneriyle, ilerleme kaydedeceklerini ifade etti.

Cenaze töreni yapmak isteyen ancak adli tabibin ölüm belgesi vermediği için cenaze töreni yapamayan  iki  aileden de söz eden Fotiu, bir tanesinde sadece bir dişin, diğerinde ise iki küçük kemik kalıntısının tanımlandığını, yasa gereği ölüm raporunun verilemediği durumlarda tahkikat yapılması gerektiğini, aksi takdirde cenaze töreninin yapılamadığını belirtti.

Kıbrıslırum Meclisi Göçmenler ve Kayıplar Komitesi Başkanı Skevi Kukuma ise, toplantı sonrasında yaptığı açıklamada, Komite’nin, Atalassa’daki araştırmaların sürecinden ayrıca Paşiammo, Polem ve Baf  bölgesinde 1963-64 kayıplarına ilişkin kazıların yapılması kararından sorumlu olan  Fotiu tarafından bilgilendirildiğini ifade etti.

Kukama, Komite olarak gelecek hafta Lefkoşa’nın Rum kesimindeki Engomi semtinde bulunan Antropoloji Atölyesi’ni ziyaret edip çalışmaları yerinde inceleyeceklerini söyledi.

DİSİ Milletvekili Mariella Aristidu da açıklamasında, 2017 yılında 47 kayıp belirlenirken bu yıl sayının sadece  9  olduğuna dikkati çekti.

Aristidu, Noratlas uçağına ilişkin olarak ise 32 kişiden 30’nun kemik kalıntılarının bulunduğunu, bunlardan 15’inin kimlik tespitinin yapıldığını ve gömüldüğünü, geriye kalan 2 kişiye ait kalıntıların ise muhtemelen ilaçlanan kemik kalıntılarının arasında olduğunu söyledi.  

KAYIP YAKINLARINDAN ŞİKAYET

Fileleftheros gazetesi, Kıbrıslırum kayıp yakınlarının, sadece yakınlarının belirlenmesinde yaşanan gecikmelerden değil, Genetik ve Nöroloji Enstitüsü’nün yakınlarının kimliklerinin belirlenmesine yardımcı olacak materyalleri-verileri teslim etmemesinden de şikayet ettiğini yazdı.

Gazete konunun, dün gerçekleştirilen Meclis Göçmenler ve Kayıplar Komitesi toplantısının  gündemine getirildiğini belirtti.

Habere göre kayıp yakınları, Genetik ve Nöroloji Enstitüsü’nün, materyalleri, kemik kalıntılarına yönelik kimlik belirlemede başka yanlışlar tespit etmek korkusuyla vermediğini  dile getirdi.

Gazete, yurt dışındaki merkeze, inceleme yapılması için  334 örneğin gönderildiğini bunlardan 246’sının teyit edildiğini ancak 78 kişiye ait kalıntıların incelemesinin ise askıda bulunduğunu yazdı.

Gazete, elde ettiği bilgilere dayanarak Yunan Kayıp Yakınları Komitesi Başkanı Maria Kalburci’nin, toplantı sırasında Antropoliji Atölyesi’nde hakim olan karartmadan dolayı duyduğu hoşnutsuzluğu, ayrıca kimliği belirlenmeyen kemik kalıntılarının çoğunun Yunan kayıplara ait olduğunu dile getirdiğini de belirtti.

Gazete haberinde ayrıca kayıp yakınlarının, 80 kadar Aşşa (Paşaköy) kökenli Kıbrıslırum’a ait kemik kalıntılarının taşındığı yer olarak bahsedilen Dikmen çöplüğüne park yapılmasına izin verilmesinden dolayı Rum Yönetimi’nin tutumunu eleştirdiğini yazdı.

(TAK Ajansı Rumca Haber Bülteni’nden – 26.9.2018)