Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği AHDR, 2016 Max van der Stoel Ödülü’nü kazandı. Derneğin eş başkanları Alev Tuğberk ve Kiriakos Paskulidis, ödülü Hollanda Dışişleri Bakanı Bert Koenders’in elinden Lahey’de Pazartesi günü düzenlenecek törende alacaklar…

AHDR’a bu ödül özellikle Kıbrıs’ta yeniden yakınlaşmada tarih eğitimini bir araç olarak kullandıkları çalışmaları nedeniyle verildi.

Ödülle ilgili olarak Hollanda Dışişleri Bakanı Koenders tarafından dün yapılan açıklamada “Düzgün bir tarih anlayışı, toplumlararası ilişkilerin yeniden değerlendirilmesine gerçekten katkıda bulunabilir… Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği Kıbrıslı bir sivil toplum örgütü olarak adadaki iki toplumun kendilerini içinde buldukları durumu anlamaları ve daha büyük bir tarihsel farkındalık yaratmak için kayda değer toplumlararası bir yaklaşım göstermektedir. AHDR’in aktiviteleri eğitim ve tarihe farklı perspektifler sunmaktadır. Günümüzde olası bir yeniden birleşik Kıbrıs umuduyla birlikte, bu yaklaşım daha da bir önem kazanmaktadır” dendi.
Max van der Stoel Ödülü Uluslar arası Jürisi de yaptıkları açıklamada, “Son 13 yıldan beridir AHDR, karşılıklı saygı ve anlayışı ileri götüren, çok kültürlülüğü kutlayan, çok dilli ve çok inançlı bir toplum yaratmaya sürekli bağlılık göstermiştir” dedi.

Jüri Başkanı ve Ulusal Azınlıklar Yüksek Komiserliği yapmış olan Astrid Thors ise “Çok kültürlülüğü entegre etmenin temelinde eğitim olduğunu bu kadar net bir vizyon ve inançla savunan bu örgütü ödüllendirmek, ayrıcalıktır…” dedi.

“Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin kurulma insiyatifi, tarihsel bir değişiklik döneminde yer aldı: 23 Nisan 2003 tarihinde Kıbrıs’taki Yeşil Hat’ta iki taraf arasındaki seyahat sınırlamaları rahatlatılmış ve 1974 sonrası binlerce Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum ilk kez öteki tarafa geçme şansı elde etmişti. Böylesi bir çerçeve, AHDR’a geçmişi anlamanın yeni yöntemlerini geliştirme ve çok perspektifliliği vurgulayarak bunu yapmak için yeni bir ivme katmıştır. AHDR’ye göre tartışmalı konulardan kaçınmak yerine bunlara eleştirel ve emapti yaratacak biçimde yaklaşmak gerekir. Bunu yapabilmek için de AHDR farklı etnik, dinsel, kültürel ve sosyal kökenlerden insanlara öğrenme olanakları sağlıyor  - buna öğretmenlere yönelik eğitim, kültürel geziler, seminerler ve konferanslar da dahildir. AHDR, şiddet yüklü bir geçmişi ele almak üzere başka şeyler yanında yardımcı eğitim materyalları da geliştirmiştir. 2003 yılındaki kuruluşundan bu yana AHDR’ın amacı, Kıbrıs’ta gerek kamuoyu, gerekse eğitimciler arasında – etnik, dinsel, kültürel veya sosyal kökenlerine bakmaksızın – tarihsel bir anlayış geliştirmektir – bunu da farklılıklara saygı ve düşünceler diyaloğuna dayalı öğrenme olanakları sağlayarak gerçekleştirmektedir.”

Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği AHDR 2003 yılında bir grup tarih öğretmeni ve araştırmacı tarafından oluşturularak, tarihsel anlayışın ve eleştirel düşüncenin kamuoyunda geliştirilmesi, özellikle öğrenciler, öğretmenler ve sivil toplum arasında bu konuların ilerletilmesi için kurulmuştu.

50 bin Euro’luk Max van der Stoel Ödülü, her iki yılda bir Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’na dahil olan devletlerde toplumlararası ilişkilerin ve ulusal azınlıkların durumunun iyileştirilmesi için olağanüstü başarılar ortaya koymuş  bir kişiye veya bir kuruma veya bir gruba veriliyor.

Bu ödül, AGİT’in ilk Ulusal Azınlıklar Yüksek Komiseri olan ünlü Hollandalı devlet adamı Max van der Stoel onuruna 2001 yılında Hollanda Dışişleri Bakanlığı tarafından oluşturulmuş bulunuyor.

AGİT’in internet sitesinde Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin aldığı bu ödülle ilgili haberlere geniş yer verilirken, AHDR eş başkanlarıyla yapılan röportajlar da yer aldı. “Geçmişe yönelik çoklu görüşler, geleceğe yönelik daha aydınlık olanaklar sunuyor – AHDR Kıbrıs’ta toplumlar arasındaki bölünmüşlüğü tarih eğitimiyle nasıl aşıyor” başlıklı yazıda AHDR’nin çalışmalarına yer veriliyor.

AGİT internet sitesine konuşan AHDR Eşbaşkanı Alev Tuğberk, “Okullar, Kıbrıs’taki öteki toplumları, başka bir gezegenden gelen uzaylılar gibi takdim ediyordu… Çocukların bu şekilde eğitim alması bana çok yanlış geliyordu. Bir öğretmen olarak ben kendimi bundan kişi olarak da sorumlu tutuyordum ve Kıbrıslırum toplumunda da benim gibi hisseden insanlar olacağını düşünüyordum” diyor. Yazıda devamla özetle şöyle deniyor:

“Tuğberk haklıydı, adayı bölen BM tampon bölgesinin öteki tarafında, gerçekten de tek bir perspektiften tarih öğretildiğini hisseden Kıbrıslırum öğretmenler de vardı…

AHDR’nin diğer eşbaşkanı, Kıbrıslırum öğretmen Kiriakos Paskulidis de bunlardan birisiydi. “Birlikte eğitim almış olan bir grup Kıbrıslırum öğretmenle birlikte eğitime alternatif bir yaklaşım ortaya koyma ihtiyacımız olduğuna karar verdik” diyor. “Barikatlar açılır açılmaz, Kıbrıslıtürk meslektaşlarımızı aradık çünkü bunun ortak bir girişim olmasını istiyorduk. O günlerde bu, toplumlarımızda çok da iyi karşılanmadı ve bizlere hain dendi” diyor.

Ancak o günlerden bu yana bu iki toplumlu, hevesli öncüler çok perspektifliliğin yararlarına pek çok meslektaşlarını ikna etmeyi başardılar – bu yalnızca diğer toplumları anlamaya yardımcı olmuyor, kendi toplumunuz içinde farkı peserpektiflere de alan açıyor…

Farklı mekanlardaki zorlu toplantılar dönemi ardından AHDR “Dayanışma Evi’ni kurmayı kararlaştırdı. AHDR kurucu başkanı Hara Makriyanni, “Bebek doğmuştu” diyor. (PAZARTESİ DEVAM EDECEK)