Hüseyin ÖZBARIŞCI

Çöpler, moloz yığınları, atıklar… Çevremiz günden güne daha kirli bir hal alıyor. Ülkenin dört bir yanında insan kaynaklı çevre felaketi yaşanıyor. Derivasyonların içerisinde bulunan atıklar, sel felaketlerine yol açabiliyorken, sanayi bölgelerindeki çöp yığınları kimi zaman yangına sebebiyet verebiliyor.

YENİDÜZEN’e değerlendirmelerde bulunan çevre mühendisleri ve biyologlar “Çevre felaketi yaşanıyor” diyerek, Çevre Dairesi’nin sadece bir makam olarak değil, daha aktif olarak çalıştırılması gerektiğine vurgu yaptı ve bu konudaki denetim eksikliğinden bahsetti.

“Çevreyi kirleten kişiler komik rakamlar ödeyerek bu işten sıyrılıyor” diyen çevre mühendisleri, cezai işlemlerin de değiştirilmesi ve eksiksiz uygulanması gerektiğini ifade etti.

Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Cemaliye Özverel Ekinci yaptığı değerlendirmede, ülkemizde 2015 yılında kişi başına üretilen atık miktarının yılda 726 kilogram olduğunu söyleyerek, bu rakamın Avrupa Birliği ülkelerine kıyasla oldukça yüksek olduğunu kaydetti.

İlgili kesimler ne dedi?

Ekinci: “2015 yılında kişi başına üretilen atık miktarı yılda 726 kilogramdı”

Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Cemaliye Özverel Ekinci, yapılan çalışmalara göre ülkemizde 2015 yılında kişi başına üretilen atık miktarının yılda 726 kilogram olduğunu söyleyerek, bu rakamın Avrupa Birliği ülkelerinden oldukça yüksek olduğunu belirtti. 2021 yılının içerisinde olmamıza rağmen atık sorununun halen çözülemediğini de aktaran Ekinci, atık toplama konusunda bir stratejiye ihtiyaç olduğunu belirtti. Ekinci şunları söyledi: “Yıl 2021, halen ülkemizde atık sorunu çözülemedi. Bununla ilgili öncelikle atık hiyerarşisinin uygulanması gerekiyor. Özellikle atık oluşumunu önleme ve azaltılmasının sağlanması ile ilgili ülkesel olarak stratejilerin belirlenmesi gerekiyor. Kuzey Kıbrıs’ta yapılan çalışmalara baktığımızda ise 2015 yılında kişi başına üretilen atık miktarı yılda 726 kilogramdır. Bu miktar AB ülkelerinden oldukça yüksek olduğunu görüyoruz. Bununla ilgili küçük yaşlardan çevre eğitimleri verilmesi, çevre bilincini artırıcı faaliyetlerin artırılması gerekiyor. Ayrıca, “kirleten öder” prensibinin etkili bir şekilde uygulanması sağlanmalı.

Ülkemizde ne yazık ki bölgelerde atıkların düzenli olarak toplanmadığı ve vahşi depolama alanlarındaki yangınlarla ilgili şikâyetler alıyoruz. Belediyeler, bazı şirket ve şahıslar toplamış olduğu atıkları Güngör Düzenli Depolama Alanı’na taşımak yerine vahşi depolama alanlarına döküyor. Bu da toprak, su ve hava kirliliğine sebep oluyor ve çevre ve halk sağlığını olumsuz etkiliyor.”

Hasan Sarpten: “Çevre, bugüne kadar oy getirisi olmadığı için geri planda kaldı”

Biyologlar Derneği eski Başkanı Hasan Sarpten, ülkemizde çok ciddi bir çevre sorunu olduğunu söyleyerek bir denetim eksikliği olduğunu belirtti. Çevre Bakanlığı makamının sadece bir “izinlendirme bakanlığı olduğunu ile getiren Sarpten, bu bakanlığın daha aktif bir şekilde çalışması gerektiğine işaret etti. Ülkenin dört bir yanında çevre kirliliği yaşandığını aktaran Sarpten şöyle devam etti: “Çevre yasamız AB ile uyumlu nadir yasalardan biri. Ama uygulamıyoruz. Denetim mekanizmasında sıkıntı var. Denetim bacağı eksiksiz yerine getirilmeli. Ne yazık ki çevre konusu bugüne kadar oy getirisi olmadığı için hep geri planda kaldı. Bu noktada, tüm siyasi partilerin bulunduğu ortak bir oluşum kurulmalı ve bu konuda ciddi bir çalışma yapılmalı. Kısacası artık çevre sadece koalisyonların hükümeti kurmak için konuştuğu bir konu olmamalı.”

Menteş Zorba: “Yeni cezai sistem geliştirilmeli, bu sistem eksiksiz uygulanmalı”

Çevre Mühendisi Menteş Zorba, ülkemizdeki çevre kirliliğinin tek yönlü olmadığını belirterek bu konuda cezai yaptırımların tekrar gözden geçirilmesi ve uygulanırken de eksiksiz yerine getirilmesi gerektiğini söyledi. Zorba şöyle konuştu: “Ülkemizde çevre ile uygulanan cezai sistem çok yanlış. Çevreyi kirletenler komik rakamlar ödeyerek bu işten sıyrılıyor. Bu cezai sistem derhal değiştirilmeli ve geliştirilmeli. Tabi bunu değiştirmekle değişmez hiçbir şey… Bunu uygulamak da önemli... Ne yazık ki bu konuda da hep eksik kaldık. Bu noktada denetim eksikliği de gün yüzüne çıkıyor. Bu da personel eksikliğinden kaynaklanıyor. Sadece sayı anlamında değil, bilgi birikimi açısından da personel eksikliği giderilmeli. Öte yandan eğitim konusu da çok önemli. Okullarda çevre eğitimi verilmesi şart.”