Ayşe GÜLER

Sınırüstü Yaşlı Bakımevi’nde yaşanan insanlık dramı bir yanda yürek sızlatırken, diğer yandan da yasal mevzuat sıkıntısını gözler önüne serdi.

Ülkede faaliyet gösteren yaşlı bakımevlerine ilişkin herhangi bir yasa olmadığı, yalnızca belediyelerden işyeri açma izni alarak, faaliyete geçebildiği ortaya çıktı.

Bu konuda yalnızca Ceza Yasası’nın 221’inci maddesinde düzenleme olduğu görüldü.

 “Başka Birinin Bakım ve Gözetimini Üstlenen Kişinin Sorumluluğu” altında düzenlenen maddede “bir kişinin, bakım ve gözetimini üstlenen herhangi bir kişi, bu görevi yerine getirmede gösterdiği herhangi bir ihmal nedeniyle öteki kişinin hayat veya sağlığı ile ilgili olarak doğacak herhangi bir sonuçtan sorumlu olur” deniliyor.

Yasal mevzuata ilişkin tartışmalar yeniden gündeme gelirken, Sağlık Bakanı Dr. Ali Pilli, bu konuda sorumluluk ve yetkinin bakanlıkta olmadığını söyledi, “Burası özel bir yer. Devlet özellikle bu tip yerlerle ilgili yasa hayata geçirmeli” dedi.

Pilli, denetim konusunun devletin ayıbı olduğunu da ifade ederek, “Yaşlılara sahip çıkmıyoruz” şeklinde konuştu.

Öte yandan Meclis’te görev alan ya da yeni dönemde hizmet verecek sağlıkçı vekiller ise yasal boşluk konusunda görüş birliğine vardı, özeleştiri yapılması gerektiğini ifade etti.

Görevde olduğu 2018 yılında devlete bağlı yaşlı bakımevleriyle ilgili tüzük çalışmasını tamamlayıp, Savcılıktan görüş aldıklarını hatırlatan CTP Milletvekili Dr. Filiz Besim, söz konusu çalışmanın yürürlüğe girmediğine dikkat çekti.

UBP Milletvekili Dr. Özdemir Berova, pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da özeleştiri yapılması gerektiğini söyledi,  “Devletteki yaşlı bakımevlerinin denetimi devlete aittir” diyerek, özellikle özelde hizmet veren yaşlı bakımevlerinin denetimine yönelik sıkıntı yaşandığını ifade etti.

HP Milletvekili Jale Refik Rogers ise yaşananların insanlık ayıbı olduğunu söyledi, “Yaşlı bakım evleri ile ilgili eksiklikler ve ihmal özellikle pandemi döneminde daha görünür hale gelmiştir” dedi.

Öte yandan CTP Milletvekili Ceyhun Birinci, yaşlı bakımevleriyle ilgili ayrı bir yasa olmamasına rağmen, Sosyal Hizmetler Dairesi’nin denetimi ve kontrolünde olması gerektiğini vurguladı.

SAĞLIKÇI VEKİLLER NE DEDİ?

Sağlık Bakanı Dr. Ali Pilli:

“Sorumluluk ve yetki bakanlıkta değil”

Sağlık Bakanı Dr. Ali Pilli, Sınırüstü’ndeki Yaşlı Bakımevi ile ilgili sorumluluk ve yetkinin bakanlıkta olmadığını söyledi, “Burası özel bir yer. Devlet özellikle bu tip yerlerle ilgili yasa hayata geçirmeli” dedi.

Pilli, denetim konusunun devletin ayıbı olduğunu ifade etti, “Yaşlılara sahip çıkmıyoruz” şeklinde konuştu.

Yaşlı bakımevlerine yönelik şu anda yürüklükte olan herhangi bir yasa olmadığını da dile getiren Pilli, “Denetimlerin yapılması, yaşlıların korunması açısından çok önemlidir. Yaşanılanlar, ülkenin utancıdır” şeklinde konuştu.

“Sağlık bir bütün olarak masaya yatırılmalı. Bu ülkede artık sağlığın gerçekten düzeltilmesi gerekiyor.

Kabul edilebilir bir durum değil” diyen Pilli, “Özel ve devleti birleştirip, tek çatı altında bu işi götürmek gerekiyor” dedi.

CTP Milletvekili Dr. Filiz Besim:

“2018’de çalışma tamamlandı, yürürlüğe girmedi”

CTP Milletvekili Dr. Filiz Besim, yalnızca özel yaşlı bakımevleriyle değil, huzurevleriyle ilgili de ciddi yasal boşluk olduğunu belirterek, hem Sağlık hem de Çalışma Bakanlığı’nın ortak hareket etmesi gerektiğine dikkat çekti.

Besim, bu konunun ivedi olduğuna değinerek, “Halı altına süpürülmemeli” dedi.

“Yaşlı bakımı ya da bağlılıkla ilgili birçok konuda toplumsal anlamda yönetim eksikliği zaafiyetlikten kaynaklı halı altına süpürülüyor. Konu gündeme geldiğinde veryansın edip, sonra gündeme alıyoruz” diyen Besim, ciddi mevzuat eksikliğine değindi.

Besim, denetim yapmak istemesi halinde Sağlık Bakanlığı’nın şu andaki yasalarla bunu yapabileceğini de sözlerine ekledi.

Görevde olduğu 2018 yılında devlete bağlı yaşlı bakımevleriyle ilgili tüzük çalışmasını tamamlayıp, Savcılık’tan görüş aldıklarını hatırlatan Besim, söz konusu çalışmanın yürürlüğe girmediğini belirtti.

Özel huzurevlerine ilişkin de yasa olduğunu ifade eden Besim, “Yaşlı bakımevi ile huzurevleri farklı. Birbiri ile birleşen iki konudur. Özel huzurevi ile ilgili de yasa yapılmalı” dedi.

UBP Milletvekili Dr. Özdemir Berova:

“Özeleştiri yapılmalı, yasal düzenleme şart”

UBP Milletvekili Dr. Özdemir Berova, pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da özeleştiri yapılması gerektiğini söyledi, Sınırüstü’deki yaşlı bakımevinde yaşananların ‘hançer’ gibi yüreğine saplandığını belirtti.

Berova, “Devletteki yaşlı bakımevlerinin denetimi devlete aittir” diyerek, özellikle özelde hizmet veren yaşlı bakımevlerinin denetimine yönelik sıkıntı yaşandığını ifade etti.

Yaşlı bakımevlerinin kronik bir sorun olduğunu da dile getiren Berova, yeni dönemde bu konunun toplum duyarlılığını da göz önüne alarak sosyal alandaki iyileştirme çerçevesinde gündeme alınacak en baştaki konulardan biri olacağını kaydetti.

Berova, “Yaşlılarımız önemli. Kültür anlamında da önemli… Sınırüstü’ndeki olay derinden üzdü, dram söz konusu” diyerek, Başbakan Sucuoğlu’nun gereken talimatları verdiğini söyledi.

Devletin şu anda mevcut yaşlı bakım evlerine aşırı derece talep olduğunu da ifade eden Berova,

“Zaman zaman kapasite sağlayamıyor. Bu konuda yasal düzenleme şart. Bu sorunu aşmak elbette finansal anlamda bir takım yeni değerlendirme yapmak anlamına gelir. Bu konuyla ilgileneceğiz” şeklinde konuştu.

HP Milletvekili Jale Refik Rogers:

“Daha kapsamlı yaşlı bakım evi yasası yapılmalı”

HP Milletvekili Jale Refik Rogers, Sınırüstü yaşlı bakımevinde yaşananların insanlık ayıbı olduğunu söyledi, “Yaşlı bakım evleri ile ilgili eksiklikler ve ihmal özellikle pandemi döneminde daha görünür hale gelmiştir” dedi.

Rogers, “Pandemi döneminde açılan bir bakım evinde yaşanan bulaş ile aşısız yaşlıların art arda hayatını kaybetmesi ve geçen gün hepimizin sosyal medyadan şahit olduğu insanlık dramı bunların sadece iki örneğidir” şeklinde konuştu.

Sosyal Hizmetler Dairesi’ni ülkedeki yaşlı bakımevleri ve huzur evlerini denetlemekten sorumlu merci olduğunu hatırlatan Rogers, daire tarafından yazılan raporlara rağmen bu konuda adım atılmadığına dikkat çekti.

Rogers, daha kapsamlı bir yaşlı bakım evi yasası yapılmasına gerektiğini de aktararak, sadece otelcilik hizmeti verecek huzur evleri ile tedaviye ihtiyacı olan kişilerin barındırıldığı merkezlerin ayırımının yapılması gerektiğini ifade etti.

Yasalardaki eksiklikler de fırsat bilinerek idarenin bu konuda birbirini suçladığını söyleyen Rogers,

bu merkezlerin düzgün bir yönetime kavuşmasının elzem olduğunu belirtti.

Rogers, hızla yasal mevzuatın güncellenerek, merkezlerde gerekli personel bulundurulması ve denetimi öncelik haline gelmediği sürece bu sorunların son bulmayacağını kaydetti.

“Mevcut yasaya göre ihmalin nerede olduğunun araştırılıp adım atılması ve suçluların cezalandırılması da devlet olmanın gereğidir” diyen Rogers,  “Geçen dönem mecliste Ruh Sağlığı yasası üzerinde, benim de İdari komitenin başkanı olduğum dönemde, bir yılı aşkın süre emek harcadık ama maalesef komiteden geçmesini sağlayamadık.  Hasta Hakları yasası da benim önemsediğim bir yasaydı ancak komitede görüşülmesini sağlayacak mutabakat sağlanamadı” şeklinde konuştu.

Rogers, yeni dönemde söz konusu yasalarla ilgili hızlı adım atılmasına yönelik talebini de paylaştı.

CTP Milletvekili Ceyhun Birinci:

“Hükümetler sıkça bozuluyor, önemli çalışmalar hayata geçmiyor”

CTP Milletvekili Ceyhun Birinci, yaşlı bakımevleriyle ilgili ayrı bir yasa olmamasına rağmen, Sosyal Hizmetler Dairesi’nin denetimi ve kontrolünde olması gerektiğini vurguladı.

Birinci, “Başıboş değil. Çalışma Bakanlığı gerekeni yapmalı” şeklinde konuştu. 

Birinci, sağlıkla ilgili önemli çalışmaların yasallaşma beklediğine değinerek, “Önceliğimiz sağlık ve vatandaşları ilgilendiren diğer konularla ilgili yasal süreçleri tamamlamak” dedi.

Hükümetlerin sıkça bozulması nedeniyle önemli çalışmaların hayata geçemediğini de dile getiren Birinci, “Mutlaka sağlıkla ilgili yasalar eksikler giderilmeli. Meclisten geçirilmeli” şeklinde konuştu.

CEZA YASASI NE DENİYOR?

Ceza Yasası’nın 221’inci maddesinde Başka Birinin Bakım ve Gözetimini Üstlenen Kişinin Sorumluluğu düzenleniyor.

Yasa şöyle diyor: Bakım ve gözetimin bir sözleşme uyarınca üstlenilmesi veya yasa ile gerekli kılınması veya bakım ve gözetimi üstlenen herkes, yasal olan veya olmayan herhangi bir fiilden ileri gelmesine bakılmaksızın, yaş, hastalık, akıl hastalığı, alı konma veya başka herhangi bir sebepten ötürü bu gibi bakım ve gözetimden kendisini kurtaramayan bir kişinin, bakım ve gözetimini üstlenen herhangi bir kişi, o kişiye hayatın gereksinmelerini sağlamakla  görevlidir ve bu görevi  yerine getirmede gösterdiği herhangi bir ihmal nedeniyle öteki kişinin hayat veya sağlığı ile ilgili olarak doğacak herhangi bir sonuçtan sorumlu olur.

Sınırüstü Halk Vakfı Yaşam Sitesi tahliye edildi

Esendağlı: Jenkins şikayet için ifade veriyor

Sınırüstü’ndeki trajedi: "Eylül ayından beri sizlere yazıyorum, uyarıyorum, yalvarıyorum!"