SAYIŞTAY RAPORUNDAN:

• Girne İncesu mevkiinde yaklaşık 6 dönümlük arazi 580 bin TL’ye yabancı uyruklu bir şahsa devredildi,
• Sayıştay Başkanlığı’na Ocak 2017’de ihbar yapıldı, taşınmaz mallar üzerine inşa edilmiş villaların olduğu iddia edildi, araştırma başlatıldı
• Yapılan incelemede tarla nitelikli taşınmaz mal üzerindeki binalarla ilgili herhangi bir beyan yapılmadığı, binalara takdir edilmesi gereken değerin 1 milyon 567 bin TL olduğu belirlendi
• Devir takrirnamesinde yetkili olan yabancı uyruklu şahsın Yasa’ya aykırı hareket ettiği, söz konusu binaların devredilmeye tabi tutulmadığı ortaya çıktı,
• Devir işleminden devlet 235 bin TL gelir kaybetti,
• Mali kayba sebebiyet verenler hakkında yasal işlem veya kovuşturma başlatılması için konu Hukuk Dairesi’ne havale edilmeli…

Ayşe GÜLER

Sayıştay Başkanlığı, Tapu ve Kadastro Dairesi Girne Kaza Tapu Amirliği’nin düzenlediği Taşınmaz Mal Devir Takrirnamesi’nde hileli işlemler ya da yanıltma işlemlerinin yapıldığı yönündeki iddiaları araştırdı.

2016 yılının Haziran ayında devri gerçekleşen ve 580 bin TL’ye satılan Girne İncesu mevkiindeki yaklaşık 6 dönümlük arazi üzerindeki binalarla ilgili beyanda bulunulmadığı, devletin 235 bin 66 TL gelir kaybına uğradığı ortaya çıktı.

Toplamda 580 bin TL’ye satılan tarla nitelikli taşınmaz malın devir takrirnamesinde yabancı uyruklu bir şahsın eksik bilgi vererek, gizleyerek ya da yalan beyan vermek suretiyle Taşınmaz Mal (Devir ve İpotek) Yasası’nın 18. maddesine aykırı davrandığı da tespit edildi.  

Sayıştay Başkanlığı Kıdemli Denetçisi Ece Çelikdal Alas’ın yürüttüğü araştırma sonucunda mali kayıp ve bu duruma neden olan kişiler hakkında yasal işlem ile kovuşturma başlatılması için konu Hukuk Dairesi’ne (Başsavcılık) havale edildi.

14 sayfalık, ‘KKTC Tapu ve Kadastro Dairesi Girne Kaza Tapu Amirliği’nde 2016 Yılında Düzenlenen Taşınmaz Mal Devir Takrirnamesine İlişkin Denetim Raporu’,  Sayıştay Başkanlığı’nın resmi internet sitesinde yayımlandı.

----------

Yerinde inceleme yapıldı, taşınmaz mal içerisinde 9 dubleks hane ve 5 adet havuzlu bina tespit edildi:

1 milyon 56 bin TL değerindeki binalar beyan edilmedi!

Girne İncesu mevkiindeki 5 dönüm 3 evlek tarla nitelikli taşınmaz malın 444 bin 500 TL, yine aynı mevkide ancak farklı parseldeki 1 dönüm 3 evlek 300 ayakkare tarla nitelikli taşınmaz malın 135 bin 500 TL olmak üzere toplam 580 bin TL’ye satıldığı beyan edildi.

Ancak Lefkoşa Kaza Tapu Amirliği’nin yerinde yaptığı araştırmada hazırlanan Yerel Araştırma ve Değerlendirme Raporlarına göre; 5 dönüm 3 evlek parsel içerisinde 9 adet dubleks hane ile 5 adet havuz olan binaların mevcut olduğu tespit edildi.

Planlama ve İnşaat Dairesi değerlendirmesi sonucunda bu binalara takdir edilen değerin 1 milyon 56 bin TL olduğu ortaya çıktı.

Maldaki değişiklik beyan edilmedi, gizlendi!

Devir Takrirnamesinde yetkili vekil olan yabancı uyruklu şahsın Girne Kaza Tapu Amirliğine ibraz

ettiği takrirnamede söz konusu koçana kayıtlı parsel üzerine inşa edilen taşınmaz malları beyan etmediği, gizlediği ya da yalan beyan vererek Taşınmaz Mal(Devir ve İpotek) Yasası’nın 18. maddesine aykırı hareket ettiği tespit edildi.

Dolayısıyla söz konusu koçan üzerindeki taşınmaz malların (binaların) Girne Kaza Tapu Amirliğine ibraz edilen takrirnamede beyan edilmediği, Girne Kaza Tapu Dairesi tarafından yapılan değerlendirmenin beyan üzerinden gerçekleştirilmesi sonucunda, bu binaların değerlendirilmeye tabi tutulmadığı belirlendi.  

----------

Eksik bilgi, yalan beyan…

Böylelikle, binalara takdir edilmesi gereken 1 milyon 567 bin TL’lik değer üzerinden alınması gereken 94 bin TL tapu harcı, 62 bin TL stopaj ve 78 bin TL KDV miktarlarının da tahsil edilmediği saptandı.

Yapılan araştırmada Girne Kaza Tapu Amirliğine eksik bilgi içeren beyan vermek, inşa edilmiş taşınmaz malları (binaları) beyan etmeyerek, gizleyerek ya da yalan beyan vermek suretiyle gerçekleştirilen beyana dayalı devir işleminde devletin toplamda 235 bin 66 TL gelir kaybına uğratıldığı sonucuna varıldı.

Konu, Hukuk Dairesi’ne havale…

Bu bağlamda Tapu ve Kadastro Müdürü’nün, devir işlemindeki değere dahil edilmeyen 1 milyon 567 bin TL rayiç bedel üzerinden de ödenmesi gereken harçların yerine getirilmesi gerektiğ ifade edildi, ödeme süresinde ödenmeyen harçlar ve ücretlerin Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Yasa uyarınca gecikme zammı ile birlikte tahsil edileceği yönünde ilgili devir işlemindeki kişilere ihbarda bulunulduğu belirtildi.

Ayrıca konu taşınmaz mallara Fasıl 219 Tapu ve Kadastro Dairesi (Harç ve Ücretler) Yasası’nın 5. maddesine istinaden engel konulması gerekliliğinin yerine getirildiğinin anlaşıldığı, Girne Kaza Tapu Amirliğini yanıltan ve devletin 235 bin TL mali kayba uğramasına neden olanlarla ilgili yasal işlem başlatılması için konunun Hukuk Dairesi’ne sevk edilmesi kararlaştırıldı.

3 maddelik öneri…

Yapılan denetimde Tapu ve Kadasto Dairesi’nin görevlerini yerine getirmesi için 3 maddelik öneriye de yer verildi.  

Özellikle  ‘kıymet takdirinde’ yararlanmak için istatistiki bilgi toplanmasına, taşınmaz malların vergi ve harç amaçları için değerlendirmenin doğru ve verimli şekilde yapılmasına katkı sağlaması günün koşullarına uygun bilgisayar sisteminin oluşturulması gerektiğine vurgu yapıldı.

Bununla birlikte yerel araştırmanın yerinde yapılamadığı durumlarda güvenli teknolojik sistemler ve/veya internet aracılığında ilgili taşınmaz malların kontrolünün yapılması yönünde sistemin geliştirilmesinin önemine değinildi.

Ayrıca devir ve ipotek konusu olan taşınmaz malların yerinde araştırma yapılarak değerlendirmesi yönünde zorlayıcı herhangi bir hükmün ilgili mevzuatta olmaması, teknik sistemin hata, usulsüz ve yolsuzluk barındıran işlemlerin yapılmasını önlemede yetersiz kalmasıyla ilgili mevzuatta düzenleme yapılmasına da vurgu yapıldı.