Dışişleri Bakanlığı, BM Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin, Garanti Antlaşması ve Türkiye'nin müdahale hakkının hemen kaldırılması gerektiği yönündeki açıklamasını esefle kınadığını açıkladı.

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Eide’nin açıklamasıyla hem iyi niyet misyonunun gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ettiği, hem de adadaki tarihi gerçekleri tamamen yok sayarak, özlü konulara müdahalede bulunmamasını gerektiren görev yetkisini aştığı belirtildi.

Eide, söz konusu açıklamada, "Başından beri benim inancım ‘çağdaş egemen bir devlette’ Garanti Antlaşması ve müdahale hakkına yer olmadığı ve bunların hemen kaldırılması gerektiği” ifadesini kullanmıştı.

Açıklama, şöyle devam etti:

“Misyonuyla yakından uzaktan bağdaşmayan bu söylemler, Kıbrıslı Rumların 1960 Ortaklık Cumhuriyeti’ni gasp etmeleriyle 1963’ten beri Kıbrıslı Türkleri maruz bıraktıkları acıları, devamında Kıbrıs Türk halkını yok etmek için uyguladıkları süregelen çağdışı izolasyonu ve son olarak Rum liderliğinin de sahip çıktığı 1950 Enosis plebisitinin Rum okullarında anılması kararını tamamen göz ardı etmiştir.

Eide’nin ayrıca, Garanti sisteminin ortadan kalkmasını “çağdaşlıkla” bağdaştırmasına anlam vermek mümkün değildir. Bu çerçevede, gerçek çağdışı olanın Kıbrıs Rum tarafının Ada’da sürdürmekte olduğu tek yanlı hükümranlık ve egemenlik iddiaları ve bununla birlikte uluslararası alanda yürüttüğü tek yanlı faaliyetleri olduğu aşikardır.

Ada’daki silahlı şiddete son veren ve Kıbrıs Rum tarafının asli hedefi olan Ada’yı Yunanistan’a bağlayarak bir Elen adasına dönüştürme çabalarını engelleyen tek unsurun Anavatan Türkiye’nin Garanti Antlaşması uyarınca kendisine verilen hak ve sorumluluklarını yerine getirmesi olduğunu tamamen göz ardı eden Eide’nin söylemleri, Kıbrıs Türk halkının olası bir çözüm halinde tarihin tekerrüründen halen endişe etmelerinin gereksiz olduğunu ima etmek suretiyle yaşanan travmaları küçümsemiştir”

Eide’nin, Rum-Yunan tarafının Crans-Montana’da 28 Haziran – 7 Temmuz tarihlerinde gerçekleştirilen Kıbrıs Konferansı dahil, müzakereler boyunca sergiledikleri uzlaşmaz tutuma ve buna rağmen müzakere süreci boyunca bu ve diğer konularda büyük adımlar atan Kıbrıs Türk tarafı ve anavatan Türkiye’nin iyi niyetini göz ardı ederek, Kıbrıs Türk halkı için büyük hassasiyet içeren bir konuda yaptığı açıklamaların kabul edilemez olduğu vurgulandı.

Açıklamada, “Eide’yi, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı korumaya ve ihtilaflı söylemlerden imtina etmeye davet eder, bu konudaki hassasiyetlerimize saygı duyulması yönündeki çağrılarımızı bu vesileyle yineleriz” denildi.