Ankara ziyaretini “Diyalog budur, gerisi biattir” sözleri ile değerlendiriyor Fikri Toros.

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP)’nin 5 yıl aradan sonra AKP’yle görüşmesi ve CHP’yle ileriye taşınan işbirliğini Fikri Toros’la konuştum. Ankara’da ziyaretine Genel Başkan Tufan Erhürman’la birlikte katılan Girne milletvekili ve partinin Dış İlişkiler Sekreteri Fikri Toros, gelinen aşamadan umutlu.

“Türkiye’deki iktidarla Kıbrıs siyaseti arasında bir süredir ciddi diyalog eksikliği vardı. Birbirimize konuşmuyorduk. Bir taraf, diğer tarafa konuşuyordu. Bir de unutulmasın, bizim yerimize, buradaki işbirlikçiler konuşuyor ve bizleri kötülüyordu. Uzun bir zaman sonra yeniden birbirimize konuştuk.”


“Erdoğan’la neden görüşmediniz?”

“Ankara ziyareti sürpriz miydi? Nasıl gündeme geldi?” diye soruyor ve sohbete başlıyorum.

“Ankara’ya ziyareti bir süredir partimizin gündemindeydi. TC Lefkoşa Büyükelçiliği aracılığı ile Türkiye Cumhuriyeti devlet ve hükümet yetkililerinden randevu talebimiz ve beklentimiz vardı. Geçtiğimiz ekim ayında Cumhuriyet Halk Partisi’nin kurultayına katıldık, orada muhataplarımızla görüştük. Özgür Özel başkanlığa seçilmesi sonrası adaya geldi, partimizi ziyaret etti. İyi bir diyalog süreci başlattık. Meclis komitemizin Ankara ziyareti vesilesiyle yine bir araya geldik. O dönem bizi Ankara’ya davet edeceklerini söylediler. Özgür Özel’den 26 Haziran için davet geldi. Bu daveti aldığımız zaman AK Parti ve devlet yetkilerine yönelik randevu talebimizi de yineledik. TC Lefkoşa Büyükelçiliği’nden bize ‘sizinle AK Parti Başkan Vekili görüşecek’, dediler.”

- TC Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de görüşme talebiniz oldu mu?
- “Hayır, böyle bir talebimiz olmadı, biz Kıbrıs İşlerinden Sorumlu Başkan Yardımcısı sayın Cevdet Yılmaz’dan görüşme talebinde bulunduk, bize verilen izahat Cevdet beyin ilgili tarihlerde Ankara’da olmadığı, Genel Başkan Vekili Mustafa Elitaş’la görüşeceğimiz, Cevdet beyin de ilk fırsatta bizlerle görüşmekten mutlu olacağı yönündeydi.”

Erdoğan’ın “KKTC Meclisi”nde Külliye müjdesi verdiği o gerilimli güne gidiyorum. CTP o gün Meclis boykotu yapmıştı ve sonrasında AKP tarafından görmezden gelindi. Fikri Toros’a bunu anımsatıyorum.

“2019 yılının mayıs ayında sona eren dörtlü koalisyon hükümeti döneminden sonra bir temas olmamıştı” diyor Fikri Toros…

Peki, bu sürece nasıl gelinmişti?

“Kıbrıs’la ilgili alınan stratejik kararlar oldu o dönemde... En önemlisi de Crans Montana’daki başarız Kıbrıs zirvesi sonrasında Türkiye pozisyon değiştirmeye karar verdi. Cumhuriyetçi Türk Partisi ile istişare edilmedi. Diğer partilerle bir istişare olduğundan da emin değilim. Meclis’te ana muhalefet partisi konumunda, o dönem 18 milletvekiline sahip, halkın en az yüzde otuz beşinin oyunu alan bir partinin ve özellikle federal çözüm ilkesiyle kurulmuş bir partinin görüşünün alınmaması bizler açısından kabul edilemezdi. Burası bizim ülkemizdir. Cumhuriyetçi Türk Partisi’nin kuruluş amacı Kıbrıs Türk toplumunun siyasi eşitlik temelinde federal çözümün parçası olmasıdır. Bizim sahip olduğumuz yurtseverlik duygusu tartışılmazdır. Kıbrıs sorununa dair CTP’nin bilgisi dışında strateji saplamak kabul edilemezdi. O dönem Meclis boykotunun sebebi de buydu. Yok hükmünde sayılmak kabul edilemezdi.”

Bir de 29 Ekim Türkiye’nin 100’üncü Yıl Resepsiyonu var.
TC Lefkoşa Büyükelçiliği’ne CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman ve Meclis Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe dışında hiçbir CTP milletvekili davet edilmedi. Diğer tüm milletvekilleri çağrılmasına rağmen…

“Doğrudur, o dönem yalnızca sayın Erhürman ile sayın Özdenefe’nin makamlarına davet yapıldı. Elbette daveti yapan kişi ya da kurum, kimi davet edeceğinin iradesine sahiptir. Herkesin de buna saygı duyması gerekir. Ama bir Kıbrıslı Türk siyasetçi olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü Yıl resepsiyonuna davet almamış olmayı derin bir üzüntü ile karşıladım. Kıbrıs’ta pek çok ülkenin Büyükelçiliği vardır. Çoğu, bizi milli gün kutlamalarına davet eder. Bu böyleyken Türkiye’den davet almamak hepimiz için üzücüydü.”

“Şimdiki siyasetin hiçbir amaca
hizmet etmediğini detaylı anlattık”

Ankara’daki CTP-AKP görüşmesine dair farklı yorumlar yapıldı.
Kimileri “küslük bitti” dedi. Kimileri, adanın kuzeyinde yürütülen siyasetin tutmadığını, bu nedenle Ankara’daki iktidarın yeni değerlendirmeler yaptığını söyledi. Erhürman’ın yeni Cumhurbaşkanı olarak öne çıktığı konuşuldu.

“Küslük bitti mi” diyorum, Fikri Toros’a.
“Bu yorumların doğal karşılıyorum. Esasen gerek AKP, gerek CHP ile yaptığımız toplantıların 4 ana başlık altında belirlenen bir gündemi vardı ve bu gündemi biz belirledik. AKP ya da CHP tarafından getirilen bir gündem yoktu. CTP’nin kendi pozisyonu, görüşleri ve talepleri anlatıldı.”

Neler konuşuldu?
Fikri Toros anlatıyor:

“Birincisi Kıbrıs sorunu elbette…
Kıbrıs Türk tarafının sözde siyasetinin hiçbir amaca hizmet etmediğini detaylı anlattık. Kapalı Maraş açılımından Pile olaylarına… Doğu Akdeniz’de hidrokarbon paylaşımına kadar… Elektrik enterkonnekte bağlantısından Türkiye’nin Avrupa Birliği ilişkilerine kadar yürütülen siyasetin herkese kaybettirdiğini söyledik. Bu durumun sürdürülebilir olmadığını özetledik. Halkımız ödediği bedelleri gündeme taşıdık. Hep bunları anlattık ve muhataplarımız, bu çıkmazın nasıl aşılabileceğine dair CTP’nin görüşlerinin ne olduğunu sordular. Detaylarıyla izah ettik, dinlediler, not ettiler. Bunu önemli buluyorum.”

“İkinci başlığımız Türkiye’ye alınmayan Kıbrıslı Türklerdi.
Bu dosyayla ilgili detaylı bir sunum yaptık.
Türkiye’nin güvenliğini tehdit eden iddialarla bu girişler engellenmektedir.
Ortada bir liste varsa bunu talep ettiğimizi ve bunun bize sunulmadığını da söyledik.

Elbette birisi Türkiye’de güvenlik tehdidi yaratıyorsa, anlayabiliriz.
Bu yönde kişilere bilgi verilmesi ve uygulamanın demokratik, şeffaf olması gerekiyor.

Söz konusu uygulamanın, Türkiye ile Kıbrıslı Türkler arasında talihsiz bir ortama yol açtığını, bundan duyduğumuz derin hayal kırıklığını dile getirdik, bu uygulamanın gözden geçirilerek, kaldırılmasını istedik.

“AKP’nin tepkisi ne oldu” diyerek araya giriyorum.
“Not ettiler, anlıyoruz dediler ancak bir yanıt vermediler. AKP Başkan Vekili’nin bu meseleye yönelik çok bilgisi olmadığını da hissettim. Kıbrıs sorunuyla ilgili çok bilgiliydi, soruları çok kıymetliydi, önemli bir istişare yaptık; ancak Türkiye’yle alınmayan Kıbrıslı Türkler hakkında kapsamlı bilgi sahibi değildi.”

(Fotoğraflar: Burçin Aybars)

YARIN

* MÜLKİYET dosyasında neler konuşuldu?
* MÜZAKERELERE yeniden dönüş için neler söylendi?
* Kıbrıs sorununda çözüm formülleri için ne konululdu?
* İÇ siyaset ve 20 TEMMUZ’a doğru...