'Doktor eksikliği' kaçımızı öldürecek?
-SAĞLIK DOSYASI-
Girne Akçiçek Hastanesi’ndeki olay aslında memleketin genel sağlık sisteminde yaşanan durumun küçük bir göstergesi…
Girne Akçiçek Hastanesi’nde uzun bir süredir “dahiliye doktoru” eksikliği var.
Şu anda hastanede 3 dahiliye uzmanı görev yapıyor.
“Normal” (hekimlerin gayrı resmi uyguladığı) mesai saatleri dışında ise “nöbet sistemi” ile hizmet veriyor doktorlar.
Nedir bu mesai dışı saatler?
• Hafta içi öğleden sonra 15.30’dan sabaha kadar olan süre…
• Hafta sonu ise iki gün (Cumartesi-Pazar) tam gün mesai…
İşte bu nöbet saatleri dönmüyor Girne Akçiçek Hastanesi’nde.
Ve bu sorun uzun süredir devam ediyor.
Peki nöbetler dönmeyince ne oluyor?
Dahiliye hizmeti verilmiyor, daha açık yazmak gerekirse bazı saatlerde hastanede dahiliye doktoru bulunmuyor.
Sordum soruşturdum, Girne Akçiçek Hastanesi’nde dahiliye hizmeti verilmeyen saatler nedir diye…
Ayda 6 gün bu hizmetten yoksun hastane…
Ayda 6 koca gün…
Sağlık Bakanlığı'nın bu boş kalan saatlere bir çözüm üretmesi gerekiyordu.
Öyle de oldu, kamu doktoru olmayan bir dahiliye uzmanında “hizmet satın alarak” bu boş kalan nöbetler dolduruldu, soruna geçici çözüm bulunmuş oldu.
Ya da çözüm bulunduğu sanıldı.
Ancak söz konusu hizmet satın alınan doktorun da bazı sağlık sorunları yaşaması üzerine ameliyat geçirmesi ile bu 6 gün yine boş kalmaya başladı.
Bu sorun ise Ekim ayının başında patlak verdi.
Hizmet satın alınan doktorun kapattığı açık yeniden açılmış, yine Girne Akçiçek Hastanesi’nde dahiliye doktoru sorunu baş göstermişti.
Bu kez Girne Akçiçek Hastanesi Sağlık Bakanlığı'na durumu izah etti, Lefkoşa Devlet Hastanesi'nden dahiliye alanında destek talep edildi.
Fakat Sağlık Bakanlığı'ndan soruna geçici çözüm bulunması için önerilen bu 'destek' önerisine yanıt gelmedi, gelemedi.
Hal böyle olunca da geçtiğimiz Pazar Girne Akçiçek Hastanesi dahiliye doktorundan yoksun bir haldeyken acil bir vaka ile karşı karşıya kalındı.
İlerleyen kanserinin son döneminde olduğu söylenen ve mide kanaması geçiren Ergüç Özaydın hastaneye getirildi.
Ancak hastanede dahiliye uzmanı yoktu!
Apar topar Lefkoşa Hastanesi'ne sevk edildi ve yolda hayatını kaybetti.
Belki de Girne Akçiçek Hastanesi’nde bir dahiliye uzmanı olsaydı hayatını kaybetmeyecekti, kim bilir.
Ancak bu vaka bize Girne Akçiçek Hastanesi’ndeki sorunu yeniden yüzümüze vurdu.
* * *
Lefkoşa Devlet Hastanesi'ndeki dahiliye uzmanlarının daha az nöbet tuttuğu, Girne Akçiçek Hastanesi’ndeki dahiliyecilerin çok daha fazla nöbette kaldıkları de söyleniyor.
Elbette bunun karşılaştırmasını Sağlık Bakanlığı elindeki verilere bakarak yapacak.
Ancak sorun aslında “dahiliye uzmanı” sorunundan çok doktor sorunu aslında…
Dün de yazdım, devlet artık çalıştıracak doktor bulmakta zorluk yaşıyor.
Elbette bunun çeşitli sebepleri var.
Birincisi “Göç Yasası” denen yasa…
Kamu maaşlarını düşüren bu yasa doktorları az maaşa mahkum eden bu durum yüzünden yeni mezun olan doktorlar devlette çalışmak istemiyor.
Hal böyle olunca da doktor eksikliği baş gösteriyor.
Bir başka sorun ise nüfusun fazlalığı…
Sağlık Bakanı dün BRT canlı yayınında 500 bin nüfusa sağlık hizmeti verildiğini anlatıyordu.
Evet evet, aynen bakan 500 bin kişilik nüfus var bu ülkede dedi…
Bu sorun bir an önce halledilmeli ama nasıl?
Öncelikle kamu doktorlarının özlük haklarını düzenleyen ve çağa uygun hale getirmesi planlanan yasa hayata geçmeli.
Sağlık Bakanı Sucuoğlu bu yasanın 2017 yılın içinde hayata geçeceğine ilişkin bir yoğun çalışıyor.
Öyle görünüyor ki 2017 içinde bu konuda bir iyileştirme hayata geçecek.
Ancak o zamana kadar geçici çözümlerle bu sorunu ortadan kaldırmak gerekecek.
Geçici çözüm bulmak mümkün mü peki?
Elbette mümkün!
Kamu doktoru olmayan doktorlardan hizmet alımı yapılması…
Bir de emekli olan kamu doktorlarından hizmet satın alınması.
Yapılacak dönemsel sözleşmelerle hem emekli doktorlardan hem de kamu doktoru olmayan hekimlerden hizmet almak mümkün.
Parça parça uygulanan da bu aslında, ama yeterli değil, ihtiyacı karşılayacak sayıda değil.
Tabii bu da devlet bütçesine ekstra yük demek.
İki ucu kirli değnekten bahsediyoruz açıkçası…
Doktor gelmiyor, gelen parayı az buluyor, yasa değişmek içinse bütçeye ihtiyaç duyuluyor.
Yukarıda da dediğim gibi Girne Akçiçek Hastanesi’nde yaşanan sorun aslında toplum sağlığı açısından genel bir durum.
Doktor yok!
Maaşlar düşük, artık kimse kamuda hekim olmak istemiyor!
Sorun bütçedir, özlük haklarını yeniden ele almaktır.
Ve bu sorun da ciddi girişimlerle çözülmek zorundadır…
Daha fazla can kaybetmeden…
Daha fazla sorun büyümeden…
Bir an önce…
-------------------------------------------------
Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu ile dobra dobra sağlığı konuştuk:
'Bu ölümün özrü yok, doktor yok'
Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu ile Girne Akçiçek Hastanesi'ndeki ölüm olayını, sağlık alanındaki “doktor eksikliği” sorununu ve buna bağlı olarak gelişen ve tartışılan doktorların özlük hakları meselesini konuştum.
İşte bakanın sözlerinden öne çıkanlar:
• Girne Akçiçek Hastanesi'ndeki ölüm vakası için otopsi raporunu beklemek lazım.
• Bize gelen bilgi terminal (son safhada) safhasında mide kanseriymiş hasta… Doktor arkadaşlarla konuştum, müdahale etmek mümkün değildi. Bu bir özür değil. Otopsi sonrası çok daha net bir bilgi vereceğiz. Çok büyük ihtimalle yapılacak bir şey yoktu. Ama tabii ki psikolojik olarak orada bir dahiliye uzmanının olması gerekirdi. Bunun özrü yok, ama doktor da yok. Bana biri bulsun getirsin dahiliye uzmanı hemen bugün istihdam edeceğim. Ama yok.
• Özetle; Girne Akçiçek Hastanesi'nde olan olayın özrü yok, doktor yok.
• Başka hastanelerden doktor aktarması yaparak Girne Akçiçek Hastanesi'ndeki eksikliği kapatacağız.
• 2017 bütçesinde doktorların özlük haklarıyla ilgili düzenleme içeren kaynak yer almayacaksa benim bu makamda durmamım bir anlamı yok.
• Ben 5 aydır bunun kavgasını veriyorum. Girne Akçiçek Hastanesi'ndeki olay da bunun (doktorların özlük haklarının düzeltilmesinin) ne kadar gerekli olduğunu ortaya koydu.
• Doktor gelmiyor, kamuda doktor çalışmıyor. 1 hafta gazeteye ilan verdim, doktor ihtiyacımız var diye, kimse başvurmadı, yok.
• 60 yaşını dolduran ve emekli olan doktorları 'hizmet alımı' şeklinde çalıştırıyoruz. Tabii bu da yanlış ya, en azından doktorlar için 65-67 olması lazım emeklilik yaşı.
• 2017 başında hedefimiz özlük hakları ile ilgili sorunu çözmek. Maliye ile anlaştık, yasada ufak bir tadilat gerekiyor. Bu bütçe çalışmasında gündeme gelecek ve önümüzdeki bütçe ile birlikte doktorların özlük hakları düzelecek.
• Tam kesin olmamakla birlikte doktor arkadaşları tatmin edecek bir rakam olacak maaşlar… Başlangıç maaşı 5500-6000 TL olacak.
• 3500-4000 TL ile çalıştırırsan doktoru gelmez, gelen kaçar, çalışmaz, işte yaşıyoruz görüyoruz.
Esas 2011'den sonra giren doktorlar mağdur… 72 kişi bu durumda…
• Özlük haklarıyla ilgili düzenlemeyi Bakanlar Kurulu'na sözlü olarak götürdüm, sözlü olarak buna onay çıktı. Ocak-Şubat aylarıyla birlikte bu sorunu aşıp doktor eksikliği sorununun çözülmeye başlayacağını düşünüyorum.
• TC'den beni arayan doktor arkadaşlar var, burada özelde çalışan ve bu hakların düzenlenmesini bekleyen arkadaşlar var; eğer maaşlarda düzelme olursa biz gelmeye hazırız diyorlar… Benim hesabıma göre 60-70 doktorla bu işi çözeceğiz, doktor eksikliğini gidereceğiz ama önce özlük haklarını halletmemiz gerekecek.
------------------------------------------------------------
Tabipler Birliği Başkanı Filiz Besim ile de sağlığı konuştum:
'Emekli doktorların çalıştırılması yanlış'
Tabipler Birliği Başkanı Filiz Besim ile de sağlığı konuştum.
Besim çözüm önerilerini ve tespitlerini şöyle sıraladı:
• Sağlıkta ciddi anlamda doktor eksikliği var. Bunun sebebi maaşların düşüklüğüdür. Eğer maaşları birazcık yukarıya çekersek yağmur gibi doktor yağacak. Yurt dışında ciddi sayıda doktorumuz var.Maaşlarda düzelme olması durumunda ciddi anlamda hekim sayısında ve hekim kalitesinde artış olacak, Sağlık Bakanlığı bunu çok iyi biliyor.
• Emekli olan doktorlar hizmet alımı şeklinde çalıştırılıyor doktor eksikliği yüzünden, biz bunu yanlış buluyoruz. Bu doktorların yaşları 70'in üzerindedir.Elbette hekimdirler ama her şeyin de bir yaşı var, yaş ilerledikçe hata yapma oranı artar. Bunun bir de mali boyutu var. Bu bahsettiğimiz doktorların hepsi emeklidir, emekli maaşı alıyorlar, maaşın üzerine bir de hizmet alımı şeklinde ücret ödeniyorlar. Bu doğru değildir. Devlet yapması gerekeni yapmayarak çok daha fazla vererek bütçeyi fazla şekilde zarara sokuyor ve kaliteli sağlık hizmetini düşürüyor, yaşları ilerlemiş doktorları çalıştırarak.
• Sağlık ciddi bir çöküntü yaşıyor. Sağlıkta hekim kalitesi çok önemlidir. Bunları sorgulamak gerekir diye düşünüyorum.
• Tabipleri Birliği olarak genç hekim grubunun ivedi olarak özlük haklarının düzeltilmesini talep ediyoruz. 3200 TL'ye kimse çalışmaz. Son 1 yılda 24 istifa var ki bu bile sorun olduğu konusunda bir göstergedir.
• Diğer hekimlerin de maaşlarında iyi bir düzenleme yapılırsa hekim sayısında artış olacak.
Devlet aslında yasa dışılığa göz yumuyor. Yasa '15.30'e kadar devlette çalışın, sonra da klinikte çalışmayın' der. Ama öyle mi? Hayır. Devlet bu klinik konusunu kullanıyor. Maaşları artırmıyor, diğer taraftan da klinikler konusuna göz yumuyor. Durum budur. Devlet görevini yapsa, maaşları düzeltse, yasaları uygulasa böyle olmayacak. İki taraflı bir suiistimal var. Bu özlük hakları ile bu sistem düzelmez. Şimdi uygulanan siyaset ülkedeki sağlığın kalitesini düşürüyor ve bunda ısrar etmek da anlamsızdır. Hekim olmadığı için birçok hasta sevk ediliyor, bu da ciddi büyük bir kaynak gerektiriyor, bu para hekim maaşlarının kat kat üzerindedir.