Tüp gaz fiyatlarının % 35 zam oranıyla 59 TL’den 80 TL'ye çıkması tartışma yarattı, hükümet yapılan zammı incelemeye aldı ancak gazın fiyatını oluşturan birçok kalemdeki artış Ekonomi Bakanlığı tarafından açıklanan tablo ile ortaya çıktı.  

GAZIN FİYATINI OLUŞTURAN BİLEŞENLERDE NE VAR?

59 TL'lik fiyatı oluşturan dönemde (24 Temmuz 2018) dolar kuru 4.76 iken 10 Ekim 2018'de ise dolar 6.13'e yükseldi.  Dolardaki fark % 28.65 olarak kayda geçti. Yani o günden bu güne gazın fiyatına etki eden dolar % 28 yükseldi.

GAZIN MAL BEDELİ ARTTI: % 47

Diğer yandan gazın "mal bedeli" ise 24 Temmuz'da 1 kilo gazda 3.04 TL iken, günümüzde % 47.93'lük artışla 4.50 TL'ye çıktı. Yani gazın maliyesi % 47 yükseldi.

FİRMALARIN GİDERLERİ

Yine gazın fiyatını oluşturan bileşenlerde görüldüğü üzere; gaz firmalarının giderlerinde de değişiklik oldu. Firmaların kar ve işletme giderlerindeki artış ise % 46.08 olarak tabloya yansıdı. Yine nakliye bedeli, dolum şirketinin aldığı pay da artarken fiyatın da tüm bunların toplamı ile % 35.57 arttığı tabloda yer aldı.

BAŞBAKAN: MÜDAHALE ETMEYE ÇALIŞTIK

“Tüp gaz; elektrik, akaryakıta benzemiyor. Serbest piyasada fiyatı oluşan bir şeydir. Bu süreç, Hükümet olarak çok duyarsız kalacağımız fiyat belirleme süreci değil” diyen Başbakan Erhürman,  “Dün (önceki) gece uzun bir süre, Maliye Bakanımız aracılığıyla bu sürece müdahale etmeye çalıştık” şeklinde konuştu.

Bu arada ev tipi tüp gazın fiyatı güney Kıbrıs'ta 12- 13 Euro (91 TL) iken, Türkiye'de ise 12 kiloluk ev tipi gazın fiyatı ise 97 TL ile 102 TL civarında satılıyor. 

Tüpgaz fiyatlarının % 40'a yakın bir zam oranıyla 59 TL’den 80 TL'ye çıkması tartışma yarattı, hükümet yapılan zammı incelemeye aldı ancak gazın fiyatını oluşturan birçok kalemdeki artış Ekonomi Bakanlığı tarafından açıklanan tablo ile ortaya çıktı.

Tüpgaz satışı yapan şirketler önce 10 kiloluk gazın fiyatını 82.5 TL'ye çıkarmış, hükümet yetkililerin müdahalesi ile fiyatlar 80 TL'ye inmişti.

Kış mevsimi öncesinde gaza yapılan bu zammı hükümet incelemeye aldı.  Başbakan Tufan Erhürman kar marjı ile ilgili inceleme yapacaklarını belirtirken, kar marjında fazlalık tespit edilmesi halinde ise narh uygulamasını devreye koyacaklarını ifade etti.

Bu arada ev tipi tüp gazın fiyatı güney Kıbrıs'ta 12- 13 Euro (91 TL) iken, Türkiye'de ise 12 kiloluk ev tipi gazın fiyatı ise 97 TL ile 102 TL civarında satılıyor. 

Ekonomi Bakanlığı “bileşenleri” açıkladı

Başbakan'ın "inceleme başlattık"  açıklamasının üzerinden ekonomi ve Enerji Bakanlığı ise "tüpgaz zammını oluşturan bileşenleri" açıkladı.

1 Şubat 2008 tarihinde yapılan bir protokolle 10 kiloluk tüp gazın, Denetime Tabi Mal Kapsamından çıkarıldığını ve fiyat belirlemesi Devlet tarafından değil ithalatçı firmalar tarafından yapılmakta olduğuna işaret edilen Ekonomi Bakanlığı açıklamasında  “Bahse konu protokolde, fiyat oluşumunu sağlayan bileşenlerde yapılacak değişikliklerin ilgili bakanlığa bildirim zorunluluğu getirilmiştir” denildi.

“Bu çerçevede bakanlığımıza iletilen ve 10 kiloluk TÜPGAZ’ın fiyat oluşumunu gösteren bileşenler ekteki tabloda belirtildiği gibidir” diyerek bir de tablo paylaşan bakanlık açıklamasında,  “24 Temmuz 2018’deki fiyatlar ile 10 Ekim 2018’deki fiyatlar arasında nominal farkları ile yüzde olarak değişen rakamlar da detay olarak paylaşılmıştır”  denildi.

Ekonomi ve Enerji Bakanlığı tarafından açıklanan tabloda 24 Temmuz 2018'den düne kadar sürede gazın fiyatını belirleyen bileşenlerin farkları ortaya konuldu.

Gazın fiyatını oluşturan bileşenlerde ne var?

59 TL'lik fiyatı oluşturan dönemde (24 Temmuz 2018) dolar kuru 4.76 iken 10 Ekim 2018'de ise dolar 6.13'e yükseldi.  Dolardaki fark % 28.65 olarak kayda geçti. Yani o günden bu güne gazın fiyatına etki eden dolar % 28 yükseldi.

Diğer yandan gazın "mal bedeli" ise 24 Temmuz'da 1 kilo gazda 3.04 TL iken, günümüzde % 47.93'lük artışla 4.50 TL'ye çıktı. Yani gazın maliyesi % 47 yükseldi.

Yine gazın fiyatını oluşturan bileşenlerde görüldüğü üzere; gaz firmalarının giderlerinde de değişiklik oldu. Firmaların kar ve işletme giderlerindeki artış ise % 46.08 olarak tabloya yansıdı. Yine nakliye bedeli, dolum şirketinin aldığı pay da artarken fiyatın da tüm bunların toplamı ile % 35.57 arttığı tabloda yer aldı.

Başbakan: İncelemeye aldık

“Tüp gaz; elektrik, akaryakıta benzemiyor. Serbest piyasada fiyatı oluşan bir şeydir. Bu süreç, Hükümet olarak çok duyarsız kalacağımız fiyat belirleme süreci değil” diyen Erhürman,  “Tüp gaz, son derece önemli bir tüketim maddesidir. Dün (önceki) gece uzun bir süre, Maliye Bakanımız aracılığıyla bu sürece müdahale etmeye çalıştık” şeklinde konuştu.

“Ekonomi Bakanlığı’ndan fiyatın belirlenmesine ilişkin tüm rakamlar, itibariyle elimize ulaşacak.  Tüp gazın hammaddesi dışarıdan gelen bir şey. Bu fiyattaki değişim ne kadar oldu, bunun üzerine ne kadar kar marjı konuldu bunu görmek istiyoruz” diyen Başbakan  hükümet olarak yapacakları incelemeyi halkla da paylaşacaklarını kaydetti.

Erhürman “Yaptığımız araştırmalar; çok dar kar marjı olduğu bilgisini aktardı. Rakamları gördüğümüz zaman fiyatı yeniden belirleyecek değiliz,  çünkü fiyatı belirleyen biz değiliz. Ama eğer rakamlar ile elde edilen kar marjı genişliyorsa narh koyma yetkisini kullanmamız gündeme gelebilir.  Kar marjı genişliyorsa bu yetkiyi kullanabiliriz” diyerek  “Rakamları kamuoyu ile de paylaşacağız… Dün gece yarısı yaptığım görüşmelerde; tüp gazın 76.41 TL’ye mal olduğunu söylediler. Bu gerçekten böyle mi, Ekonomi Bakanlığı’nın elde edeceği rakamlardan öğreneceğiz” yorumunda bulundu.

Başbakan tüp gaz ve elektrikle ilgili soysam medya hesabından da şu açıklamayı yapmıştı: “Kimileri bilmezden gelse de, tüp gaz fiyatlarında yapılan artış aslında herkesin bildiği gibi hükümetin yaptığı değil, serbest piyasada yapılan bir artış. Dün akşam geç saatlere kadar yapılan görüşmelerde bu artışın ham madde ve girdi fiyatlarında yaşanan artışın bir yansıması olduğu, fahiş kar uygulaması yapılmadığı bilgisini aldık. Ekonomi Bakanlığımız bugün, bu bilginin doğruluğunu test etmek amacıyla rakamlar üzerinden bir çalışma yapıp bunu halkımızla paylaşacak. Dün akşam aktarılan bilgi doğru değilse gereği yapılacak...”