Fehime ALASYA

Türk Lirası’nın döviz karşısında olağanüstü değer kaybının etkisi araç sigortalarına da yansıdı… Kasko ücretleri araç bedelleriyle birlikte katlanarak arttı, sigortacılar buna rağmen full sigortaya talebin düşmediğini belirtirken, bunu “Eskinin yerine koyamama korkusu”na bağladı.

Araç bedelleri dövizle birlikte artarken, sigorta ücretleri de 2019 yılından bu yana zam yapılmamasına rağmen benzer ölçüde yükseldi. YENİDÜZEN, bazı araçlardaki kasko ücretlerinin araç bedelleriyle birlikte geçirdiği bir yıllık değişimini ortaya koydu.

Ortalama 7 bin Sterlin’lik bir Suzuki Swift aracını sigortalatacak olan bir kişi ‘Hasarsızlık Tüzüğü’ kapsamında yakın geçmişte kaza yapmadığı için yüzde 20 indirim indirimli bir fiyat ile ortalama 700 TL civarında sadece karşı şahsı karşılayan ‘trafik’ sigortası yaparken, bu rakam ‘kasko’ türü sigortada benzer şartlarda 3 bin 900 TL civarına çıkabiliyor.

10 bin Sterlin’lik araçta full kaskoda 2 bin TL fark…

10 bin Sterlin’lik orta halli bir salon aracın geçen yılki araç bedeli 116 bin TL üzerinden hesaplanıp full kasko yapıldığında 3 bin 179 TL ödeyen bir sürücü, bu yıl 197 bin TL’ye denk gelen 10 bin Sterlin’lik araç bedeli ile 5 bin 53 TL ödedi. 

Aracın gücü ve sürücüsünün hasar geçmişine göre değişen zorunlu trafik sigortası ise geçen yıl 585 TL iken bu yıl 545 TL oldu.

Araçların rayiç bedelinde 200 bin TL’lik fark, kaskoda 3 bin TL artış

30 bin Sterlin’lik bir salon araç ise geçen yıl 350 bin TL araç bedeli üzerinden hesaplanırken 6 bin 615 TL full kasko öderken, bu yıl döviz ile birlikte araç bedeli 565 bin TL olarak hesaplanıp 9 bin 661 TL olarak full kasko ödedi.

Zorunlu trafik sigortası ise 500 TL civarında seyretti.

Aracın motor gücü, sürücünün yaşı ve hasar geçmişi gibi birçok kalemde çeşitli değişiklikler gösteren kasko ücretlerinde, zorunlu trafik sigortalarında özellikle aracın gücü ve sürücünün hasar geçmişinin etkili olduğu ifade edildi. 

Full kaskoya talep düşmedi:

“Eskisinin yerine koymak artık neredeyse imkansız, mevcut korunuyor”

Kaskoya olan talebin düşmemesini farklı etkenlere bağlayan Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği Genel Sekreteri İbrahim Kavçın, bunun ana gerekçesi olarak pahalılığı işaret etti, “Eskisinin yerine koymak artık neredeyse imkansız, mevcut korunuyor” dedi.

Full kasko uygulamalarında önemli bir değişim yaşanmadığını ifade eden Kavçın, “Alım gücünün düşmesinden dolayı zarar görecek olan en son şey sigortalardır. Kaskoya talep düşmedi” dedi. Kavçın, bunun gerekçelerine ise söyle değindi:

“En son sigorta ücretlerinde fiyat değişimi 2019 yılında yapıldı. Sadece araç bedelleri arttı diye fiyatlarda ister istemez artış yönünde bir değişim oldu. Sigortacılar, vatandaşa kendisi ekstra yük getirmedi.  Kaskoların büyük çoğunluğu kredi ile alınan araçlardan oluşurken, diğer bir çoğunluğu da pahalı araçlardan oluşuyor, bu nedenle full kaskoya talep düşmedi. Banka kredisiyle alınan arabalarda yaygın şekilde kullanılan sigorta türü kasko olduğu için de talep düşmedi.

Sigorta şirketleri de çeşitli ödeme kolaylıklarına giderek müşterisini kaybetmemeye çalışıyor. Bu nedenle kaskodan ciddi bir kaçış görmüyoruz. Eskisinin yerine koymak artık neredeyse imkansız, bu nedenle kaskodan kaçış olmadı. Şirketlerde ödeme kolaylıklarına gidildi. Mevcut ürün korunuyor.”

4 yılda 1 milyon 226 bin 761 araç sigortası

Ülkede 2018 yılından bu yana geçen 4 yılı aşkın sürede toplam 1 milyon 226 bin 761 aracın sigorta yaptırdığı Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği kayıtlarına geçti. Söz konusu sigorta sayısının 851 bin 345’i halk arasında Üçüncü Şahıs (Veya Third Party) Sigortası olarak bilinen ‘trafik sigortası’ olurken, 364 bin 410’u ise hal arasında full sigorta olarak bilinen ‘kasko’ verilere yansıdı. 

Üçüncü Şahıs ‘Zorunlu Trafik’ sigortası ile ‘kasko’ yani ‘full sigorta’ arasında 3 bin TL’lik fiyat farkı olmasına rağmen, sürücülerin full sigortayı tercih ettiği belirtildi.

Hasar dosya sayısı düştü, maliyetler arttı…

Artan sigortalı araç sayısına karşın, ‘hasar dosya sayısında’ kademli düşüş yaşandığı dikkat çekti. 2018 yılındaki ‘trafik sigorta’ alanında 11 bin 744 hasar dosya sayısı görülürken, bu sayı 2021’de 11 bin 330’a geriledi. ‘Kasko’ yaptıran araç sınıfında ise aynı yıllardaki hasar dosya sayısı 31 bin’den 22 bin 972’ye geriledi. “İnsanlar artık ekstra bir ödeme yapacağını bildiği için daha çok dikkat ediyor.” Diyen Kavçın, bu sayının düşmesini yakın geçmişte ‘Hasarsızlık Tüzüğünün’ devreye girmesine baladı. Kaza yapanın ekstra prim ödediği, kaza yapmayanın ise yıllık %10 ile 40 arası indirim almasıyla hasar dosya sayılarında gerileme olduğunu ifade eden Kavçın, “Bu düşüş çok sevindirici bir olay. Eskiden insanlar dikiz aynasının camını kırsa, çizse, bunu sigortadan talep edebiliyordu, şimdi hasar halinde indirim alamayacağı için sigorta şirketlerinden talep dahi etmiyor. Üstelik şartlar da bunu mecbur kıldı. Güzelyurt’tan bir vatandaşın çıkıp Lefkoşa’ya dikiz aynasındaki bir çizik veya küçük kırık için gelmemesi bir dünya benzin parası ödeyeceği anlamına geliyor, astarı yüzünden pahalıya çıkıyor. Yani bu düşüşü etkileyen farklı faktörler de var”  dedi.

Hasar dosya sayısının düşmesine karşın maliyetlerin arttığına değinen Kavçın, dövizdeki yükselişle parca ücretlerinin de yüksek rakamlara çıktığını anlattı.

Geçiş kapılarındaki sigortalarda büyük artış

Kıbrıs’ın güneyinden kuzeyine geçerken araçlara yapılan sigorta sayılarında ise gerek pandemi, gerekse dövizdeki hareketlilik ile düzensizlik olsa da son dönemlerde artış yaşandığı dikkat çekti.

Buna göre 2018 yılında 68 bin 933 aracın sigorta yaptırdığı kayıtlara yansırken, 209’da 86 bin 899’a yükseldi. 2020’de pandeminin de araya girmesiyle bu rakam bir anda 20 bin 683’e düşerken, 2021 yılında 53 bin 653’e çıktı.

Dövizin etkisi ve pandemi kurallarının da giderek esnemesiyle kuzeye geçişlerde yapılan sigortalar bir anda iki katını aştı. 2021’de toplam 53 bin 653 aracın kuzeye geçerken sigortalandığı görülürken, içinde bulunduğumuz 2022’nin ilk iki ayında neredeyse geçtiğimiz yıl rakamlarının yarısına ulaşılmak üzere olduğu görüldü. 2022’nin ilk 2 ayında geçiş noktalarında toplam 20 bin 647 araç sigortası yapıldığı verilere yansıdı.

Kapılar kapalıydı, herkesin sigortası bitti, 2021’de patladı, herkes yeniden yaptı. Sigortacılık faaliyetleri dışında kalan kriterlerden etkilenen bir durumdur. Siyasi atmosfer bile bu geçişlerdeki poliçe sayısını etkiliyor.

“Pandemi döneminde birçok sektöre destek olundu ama sigorta sektörüne hiçbir destek verilmedi”

Sigorta ve Reasürans Şirketler sektöründeki sıkıntıların, ülkedeki sıkıntılarla paralel olduğunu anlatan Kavçın, döviz, pandemi gibi konularda olumsuz etkilendiklerini anlattı.

Kavçın, “Devlet pandemi döneminde birçok sektöre destek oldu ama sigorta sektörüne hiçbir destek verilmedi, hala yasal sıkıntılarımız, güncelleme bekleyen yasalarımız var.” dedi.

“Yollar anı, sigortalanan araç sayısı giderek artıyor…”

Ülke trafiğini rahatlatacak yol yapım çalışmaları yıllardır yerinde sayarken, buna karşın sigortalanan araç sayıları ise yıl be yıl artıyor.

Ülkede 2018 yılından bu yana geçen 4 yılı aşkın sürede toplam 1 bilyon 226 bin 761 aracın sigorta yaptırdığı Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği kayıtlarına geçti. Söz konusu sigorta sayısının 851 bin 345’i sadece şahıslara verilen zararları ödeyen fakat kişinin kendisini kapsamayan trafik poliçesi türü ‘trafik sigortası’ olurken, 364 bin 410’u ise halk arasında full sigorta olarak bilinen ‘kasko’ verilere yansıdı.  11 bin 6 araca ise aracın belli yüzdeliğini karşılayan ‘kısmi kasko’ yapıldı.

2018 yılında ülkede 193 bin 238 araç sigortalanırken, 2021 yılında bu sayı 213 bin 678’e çıktı. Kasko sigortalarda ise 2018 yılında 85 bin 884 olan sigortalanmış araç sayısı 2021’e gelindiğine 88 bin 850’ye çıktı. 

Ülkede sigortalanan araç sayısının artışını YENİDZÜEN’e yorumlayan Kavçın, bu durumu “Trafik Yol yapımı yok ama araç sayımız artıyor, bu trafikteki kaosun da aslında fotoğrafıdır” diye nitelendirdi.