Downer, “Kıbrıs sorununda federal çözüme doğru, bu size ne anlam ifade ediyor” konulu toplantıda konuştu:

“Taraflar federasyonda hemfikir”

·        “İki taraf; İki bölgeli iki toplumlu federasyon konusunda hemfikirdir. Öngörülen de, yetkileri sınırlı bir yapının oluşturulmasıdır”

·         “Yetkiler anayasada belirlenecek ve bu yapının altında Kıbrıs Türk ve Rum kurucu devletleri yer alacak”

·         “Bence Kıbrıs’ta çözüme ulaşılabilir; Kehanette bulunmak istemiyorum evet olacak diye, ama benim görüşüm bu”

·         “Anlaşma için temel var, taraflar arasında bir anlaşmanın yapısı belirlenmiş, iki toplumlu iki bölgeli federasyonu kabul gören yaklaşım var ve siyasi liderlik yetki paylaşımını geniş anlamda kabul ediyor”

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer, “ENGAGE Barışa Sen De Katıl Projesi” çerçevesinde önceki akşam KKTC’de düzenlenen bir toplantıya katılarak, Kıbrıs konusundaki gelişmeleri değerlendirdi, soruları yanıtladı.“Kıbrıs Sorununda Federal Çözüme Doğru, Bu Size Ne Anlam İfade Ediyor” başlıklı toplantı, Çatalköy Dedeman Olive Tree Otel’de gerçekleşti.BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer toplantıda, Kıbrıs’ta federalizm konusu ve süregelen müzakerelere yönelik açıklamalar yanında, olası bir federal çözümün Kıbrıslıların günlük yaşamına ilişkin olası etkilerini ele alan bir konuşma yaptı.
Girne Belediye Başkanı Sümer Aygın, Çatalköy Belediye Başkanı Mehmet Hulusi ve Management Centre Direktörü Bülent Kanol’un da katkı koyduğu toplantıya katılan siyasi parti temsilcileri, yerel yönetim ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, emekli parlamenter ve bürokratlarla vatandaşlar; Downer’a Kıbrıs sorununun mevcut şartlarda nasıl çözümlenebileceği, Kıbrıs Rum liderliğinin çözüm konusunda yaklaşım ve samimiyeti, nasıl bir çözüm istediği, doğal kaynakların paylaşımı ve olası yeni bir anlaşmanın içeriği konularında sorular yöneltti.
Downer, ilkini 10 Ekim’de Larnaka’da Kıbrıslı Rumlara yönelik gerçekleştirdikleri toplantının ikincisini; “Kıbrıs Sorununda Federal Çözüme Doğru, Bu Size Ne Anlam İfade Ediyor” başlığı altında Kıbrıslı Türklere yönelik düzenlemekten duyduğu memnuniyeti belirtti.
Federalizm konusunda gerçekleştirmekte oldukları toplantıları Kıbrıs’ta olası bir çözümde oluşturulması öngörülen federal devlet yapısı ile bu çatı altında bulunacak kurucu devletlerin görev, yetki ve sorumluluk alanlarını Kıbrıslı Türk ve Rumlarca iyi anlaşılmadığı düşüncesinden hareket ederek düzenlediklerini ifade eden Downer, toplantıda federalizm yanında süregelen müzakereler hakkında bilgi verdi.

“SİSTEMİ KENDİNİZ OLUŞTURACAKSINIZ”

Downer, federasyonun sistemler arasında en ucuz yönetim sistemi olmayabileceğine ancak ülkelerin mevcut sorunları çözmek için sıklıkla seçtikleri bir yöntem olduğuna işaret etti.
Kurucu devletlerin çok spesifik yetki ve sorumluluk alanları bulunduğunu ve federal hükümetlerin kurucu devletlerin yetkisinin önüne geçemeyeceğini, her şeyden sorumlu olamayacaklarını kaydetti.
“ABD, Kanada, Avustralya, Almanya, İsviçre veya Belçika gibi federal yapıya sahip ülkeler, sizin için modeldir demiyorum, ama sizin tecrübeniz, size özel bir tecrübe olacak ve kendi düzenleme, ayar ve sistemi kendiniz oluşturacaksınız” diyen Alexander Downer, iki tarafın üzerinde mutabakata ulaşabileceği tek yapının iki toplumlu ve iki bölgeli bir federasyon yapısı olduğunu söyledi.
İki tarafın, iki bölge ve iki toplumlu federasyon konusunda hemfikir olduğunu ve BM’nin de Kıbrıs’ta öngördüğü çözüm şeklinin; yetkileri sınırlı bir yapının oluşturulması olduğunu ifade eden Downer, kurulacak olan federasyonun yetkilerinin anayasada belirleneceğini ve bu yapının altında Kıbrıs Türk ve Rum kurucu devletlerinin yer alacağını kaydetti.

“UMUT VAR”

Kehanette bulunmak istemediğini, ancak kendi görüşüne göre Kıbrıs’ta çözüm bulunabileceğini dile getiren Alexander Downer, Kıbrıs’ta taraflar arasında bir anlaşmanın yapısının belirlendiğini ve iki toplumlu iki bölgeli federasyonu kabul gören bir yaklaşım bulunduğunu, siyasi liderliğin de yetki paylaşımını geniş anlamda kabul ettiğini söyledi.
"Bu süreç gerçekten çok faydalı geçti. 2010 yılı başlarından sonra gelinen bugünkü aşamada yoğunlaştırılmış müzakereler başladı, bir tanesi bugün, diğeri cuma gün olacak ve yılsonuna dek bu şekilde devam edecek” diyen Alexander Downer, BM’nin iki bölgeli, iki toplumlu federasyona ulaşılabileceğine inandığını ve bunu AB ile Türkiye’nin de istediğini belirterek, siyasi sabır, cesaret ve üst düzeyde hoşgörü gerektiğini kaydetti.
“Bir gün mülkiyetle ilgili bedelin ödenmesi gerekecek. Bu önemli konu müzakere edilirse anlaşmaya varılacak, anlaşılmazsa sorun Taşınmaz Mal Komisyonu yoluyla çözülecek ve bunun tazmini için büyük miktarlarda paralar gerekecek” diyen Downer, adanın yeniden birleştirilmesinde başarısız olunması halinde bunun ekonomik yansımasının ağır olacağını savundu.

“REFERANDUM FARKLI OLACAK”

Kıbrıslı Türk ve Rum liderlerin, olası bir referandumda halklarından “evet” talep etmesi gerektiğini ifade eden Downer, bugünlerde süren yoğunlaştırılmış müzakereler sonucu yapılması muhtemel olası ikinci referandumun farklı koşullar nedeniyle daha farklı olacağını ve BM’nin de her iki taraftan “evet” çıkmasını isteyeceğini kaydetti.
Alexander Downer, insanların federasyonu algılayışlarının farklı olduğunu ve bir zaman federasyona geçildiğinde değişikliğin radikal ile tehlikeli olmayacağını, geçiş süreci olacağını ve bu süreçte insanların eğitileceğini sözlerine ekledi.