EIDE BELGESİ HAVADA…
Fileleftheros, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin, Crans-Montana konferansında kılavuz olması maksadıyla hazırlayıp taraflara ilettiği belgenin havada kaldığını, akıbetinin bugün-yarın belirleneceğini öne sürdü.
Fileleftheros, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin, Crans-Montana konferansında kılavuz olması maksadıyla hazırlayıp taraflara ilettiği belgenin havada kaldığını, akıbetinin bugün-yarın belirleneceğini öne sürdü.
Gazete “Eide Belgesi Havada… Atina ve Lefkoşa Esin Kaynağı İngilizler Olan Metne Direkt İtiraz Ediyor” başlığıyla manşete çektiği haberinde, Rum ve Yunan hükümetlerinin, belgenin içeriğine ilişkin BM’ye ilettiği tepki, yorum ve itirazlarının nihai metin açısından komplikasyonlar yarattığına dikkat çekti.
Bu komplikasyonların Çarşamba günü Crans-Montana’da başlayacak beşli konferanstan önce netleşmesinin beklendiğini kaydeden gazete, Atina’daki çevrelerin, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias’ın son görüşmelerinde Eide’yi uyardığını ancak Norveçli diplomatın kararını önceden vermiş olduğunu vurguladığını yazdı.
Edindiği “güvenilir” bilgilere dayanarak, Eide’nin yeni Uygulama Antlaşması’nın (Treaty of Establishment & Implementation) İngilizlerle yaptığı görüşmelerin ürünü olduğunu, bu fikrin patentinin de İngilizlere ait olduğunu savunan gazete, İngiliz Yüksek Komiseri Mathew Kidd’in kısa süre önce Türkiye’ye yaptığı ziyareti de bu konuyla ilişkilendirdi ve “bu fikrin, Ankara ile görüşmelerde tamamlandığını” öne sürdü.
Gazete, Mathew Kidd’in Kıbrıs’tan alınarak Londra’da görevlendirileceğini ve Londra’ya tayinin yürürlüğe girmesine kadar Kıbrıs sorununda inisiyatifler aldığını yazdı; şöyle devam etti:
“Kıbrıs sorunundaki faaliyetlerin dizginlerini ele alan İngiltere Dışişleri Bakanlığı perde gerisinde hareket ediyor. Ankara ve New York’taki İngiliz diplomatik misyonlarıyla direkt iletişim halinde bulunan Kidd kısa süre önce Ankara’yı ziyaret etti ancak İngiliz inisiyatiflerine peşinen kuşkulu bulan Atina’dan randevu almayı başaramadı.”
Haberi “BM Belgesi Boşlukta… Atina ve Lefkoşa’nın Çok Sayıdaki İtirazı Eide’nin İngiliz Esin Kaynaklı Belgesini Alaşağı Etti” başlığıyla iç sayfasında detaylandıran gazete, Eide belgesinin içeriğinin dengesiz olduğunu ve bu nedenle, -olduğu şekliyle- kabul edilmeyeceğini ve konferansta müzakere aracı olarak kullanılamayacağını savundu.Rum yönetiminin belgeyle ilgili görüş ve yorumlarını geçen Perşembe gecesi, Yunanistan’ın ise Cumartesi günü BM’ye ilettiği hatırlatılarak; istişare içerisinde aynı rotayı izleyen Rum ve Yunan hükümetlerinin, itirazlarını konferans sırasında dile getirmelerinin beklendiğine dikkat çekildi.
Gazete “Türk tarafının belge konusundaki suskunluk tavrının da BM mührünü taşıdığını (BM’nin telkiniyle suskun kaldığını) ” öne sürdü.
Habere göre Atina, belgeyle ilgili yorumlarında, Garantilerin ve Türkiye’nin tek yanlı müdahale hakkının kaldırılmasına ve Türk askerinin bir takvimle tamamen çekilmesine atıf yapılmadığını vurguladı. Atina “işgalci” diye nitelediği Türkiye’nin de taraf olacağı çözümün Uygulama Antlaşması fikrinden hoşnutsuzluk da belirtti.
Alithia “Crans-Montana Temposunda… Eide Belgesi Konusunda Ortam Puslu” başlıklı haberinde, Eide’nin, yarından sonra Crans-Montana’da başlayacak konferansta sunacağı güvenlik ve garantilerle ilgili kılavuz belgeye her iki taraftan da çok sayıda itiraz geldiğini, belgenin kesinleştirilmesi çabalarının son ana kadar hararetle devam edeceğini yazdı.
Gazete, Eide’nin çarşambaya kadar her iki tarafın yorumlarını dikkate alarak revize bir ortak belge olarak mı sunmaya çalışacağı yoksa iki tarafın görüşlerini içeren plan sunmayı mı tercih edeceği konusunda görüntünün net olmadığını belirterek “Kıbrıs sorununun çözümüyle ilgili belki en kritik görüşmeler Çarşamba günü başlıyor” yorumunu yaptı.Politis, haberi “İlke Tezleri Sivri Mızrak Ucuyla… Ortak Belge Olmadan Aynı Paydada” başlığıyla aktardı.