Safir Sorakın

Emziren anneler!  Mucize bir bağa sahipsiniz... Anne ile bebek arasındaki en kuvvetli süreçtir emzirme dönemi. Emzirme; bebek için önemli olduğu kadar anne için de çok faydalıdır. Hamilelik döneminde almış olduğunuz kilolarınızdan kurtulmanız sizin için önemli bir konu elbet fakat bu konuda acele etmemelisiniz. Emzirme kilo vermenize yardımcı olacaktır.  Ayrıca stresle baş etmenize de yardımcı olmaktadır. Anne için doğal sakinleştirici sayılmaktadır.

Emzirmeye ne kadar erken başlarsanız bebeğinizin hastalıklara karşı direncini o kadar artırmış olursunuz. Bu yüzden doğum sonrası emzirmeye hemen başlanılmalıdır. Anneden gelen ilk sütün miktarı az olmasına rağmen bebeğin beslenmesi ve bağırsakların çalışması için yeterlidir.  Özellikle ilk birkaç gün içerisinde gelen kolostrum (koyu süt) hastalıklara karşı koruyuculuk açısından önemli olup muhakkak bebeğe verilmelidir.

Emziren anneler sütün kalitesini artırması için besin depolarını dengede tutmaları gerekmektedir. Tükettiği besinler sadece kendi sağlıklarını değil bebeklerinin sağlıklarını da doğrudan etkilemekte ve çok önem taşımaktadır. İhtiyacınız olan protein, yağ, karbonhidrat, vitamin ve mineralleri besinlerden alamazsanız, halsizlik, yorgunluk, stres gibi sağlık sorunları yaşamaya başlarsınız. O yüzden hamilelikte yürütmüş olduğunuz sağlıklı beslenme alışkanlıklarınıza aynen devam edin! Her besin grubundan tüketmeye özen gösterin.  Emzirme döneminde sağlıklı bir anne 700-800 ml süt salgılar. Bu süt için ekstra kaloriye ihtiyaç duyulmaktadır. Yaklaşık olarak 300-500 kalori daha fazla beslenmeniz yeterli olacaktır. Bu ihtiyacı 1 su bardağı süt, 1 yumurta veya 30 gram kadar 1 ince dilim ekmek ve 1 adet meyve ile karşılayabilirsiniz.

 EMZİRİRKEN ŞUNLARA DİKKAT EDİN!

• Değişik besin gruplarından beslenmeye öğün aralarında ise sağlıklı atıştırmalar yapmaya özen gösterin. Sosyal yaşantınızda ‘’sen emziriyorsun, iki kişilik yemek yemelisin’’ gibi cümlelerle karşılaşabilirsiniz fakat bu mantık doğru bir mantık değildir. Emziren anne ne iki kişilik yemek yemeli ne de hızlı kilo vermeye yönelmelidir.
• Anne sütü bebeğinize alerji yapmaz. Fakat bebek sürekli ağlıyor, kusuyor, ishal veya karında şişkinlik oluyorsa bir besin grubundan şüphelenmeniz gerekebilir. Size göre ihtimali yüksek besinleri beslenmenizden 1 hafta kadar uzak durunuz. Daha sonra az miktarlarda alıp bebeğinizi gözlemleyiniz.  İnek sütü, fıstık, mısır, yumurta, lahana, çikolata, portakal, domates anne sütünden geçerek bebeğinizi rahatsız edebilmektedir.
• Emziren annelerin en büyük sorunu ise kilo problemleridir.  Az kalorili diyetler öncelikle sizin sağlıklı beslenmeniz açısından yanlış davranış olacağını unutmayın. 1800 kalori altında olan beslenme programları size uygun değildir. Ayda 2 kilodan fazla kilo kaybetmek asla doğru bir davranış değildir.  Not: Vücudunuz 1 ml süt salınımı için yaklaşık 7 kalori harcar.
• Unutmayın emzirirken en çok ihtiyacınız olan şey sıvıdır! Suyun süt üretimini olumlu etkilediği unutulmamalıdır. Emzirme anında 1 su bardağı su içmeyi unutmamalısınız. Günde yaklaşık olarak 2.5-3 litre sıvı almaya özen gösterin. Önceliğiniz su olsun. Bunun yanında bitki çayları, meyve suyu, ayran ve komposto tüketebilirsiniz.
• Beslenme programınızın protein içeriğine dikkat edin. Protein alımı enerji alımı ile ilişkilidir. Emzikli bir kadının günlük diyetine ek olarak 1 adet yumurta veya 1-2 su bardağı süt eklemesi günlük gereksinimi karşılaması için yeterli olacaktır.
• B12 vitaminini beslenmenizden eksik etmeyiniz. Yağsız kırmızı et ve yumurta B12 vitaminine iyi örnektir.
• Kalsiyum annenin kemik sağlığı açısından önemli bir mineraldir.  Kalsiyumdan zengin olan süt, yoğurt ve peyniri belirtilen miktarda düzenli olarak tüketin. Anne sütünün miktarını ve kalitesini artıran en önemli besin maddesi süttür. Süt gaz yaptığı için tüketemiyorsanız laktozsuz sütleri tercih edebilirsiniz. Veya ayran, yoğurt, muhallebi veya sütlaç tüketebilirsiniz.  Kalsiyum dengesi önemli olup kadınlardaki osteoporoz riski de unutulmamalıdır.
• Omega- 3 yağ asitlerinden zengin su ürünleri tüketiminin artırılması anne sütünün bu yağ asitleri içeriğini artırmaktadır. Özellikle balık, protein değeri ve omega-3 içeriği bakımından zengin bir besindir ve bu dönemde tüketimine ağırlık verilmelidir.
• Folik asit gebelik döneminde olduğu kadar emziklilik dönemi için de önemlidir. Yeşil yapraklı sebzelerden folik asit ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
• D vitamini anne sütünde yeterli değildir. Bebeğe yapılan takviyeye rağmen güneşli havalarda her gün 15- 20 dakika açık havaya çıkmak D vitamin sentezi için faydalı olacaktır.
• Demir eksikliğiniz varsa meyve sularınıza pekmez veya kuru üzüm ekleyebilirsiniz. Demir yönünden zengin yiyeceklerle birlikte C vitamini kaynağı olan domates, biber, maydanoz, kıvırcık gibi taze sebze ve portakal, greyfurt, çilek gibi meyvelerin alınması demir emilimini artırır.
• Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddesi içeren besinlerden mümkün olduğunca uzak durun.
• Doğal besinlerden yeteri kadar alınamayan iyot, ancak iyotlu tuzun kullanılması ile anneden bebeğe geçer. Bu yüzden iyotlu tuz kullanın. Bebeğin gelişiminde önemli olan zekâ geriliğine neden olan iyot, doğal besinlerle alınamaz.
• Kafein alımınıza dikkat edin. Çay, kahveyi günde iki kez tüketebilirsiniz. Fazla içilen çay, kahve ve koladan kafein süte geçerek bebeğin sağlığını olumsuz etkiler. Demir emilimini engellediği düşünülerek yemek sırasında ve yemekten hemen sonra çay-kahve alınmamalı. Bunun yanında demir emilimini kolaylaştırdığından C vitamininden zengin taze meyve suyu uygundur. Çay içmeyi tercih ederseniz, öğün aralarında yani yemek yedikten bir-iki saat sonra açık olacak şekilde tüketmeye özen gösterin.
• Sebzelerin, makarna ve eriştenin haşlama sularını dökmeyin. Kuru fasulye, nohut ve barbunya gibi baklagilleri iyice yıkadıktan sonra ıslatın. Bu suyu dökebilirsiniz. Ancak bebek için önemli olan bazı vitaminleri içerdiğinden haşlama suyunu dökmeyin.
• Yağ tüketiminize dikkat edin. Yemeklerde, kalori değerini yükselten kızartma türü besinlerden uzak durup, genellikle haşlama, fırında veya ızgara yöntemlerini tercih ediniz.

Araştırmalarda henüz bilimselliği kanıtlanmasa da soğan, bulgur, ısırgan otu çayı ve malt’ın süt salınımına genelde pozitif etki yaptığı söyleniliyor. Mucizevi güce sahip olduğunuzu tekrar söylemek isterim. Sağlıklı ve mutlu bir hafta geçirmenizi dilerim. Sevgi ile kalın.

Kaynaklar:

Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi (Prof. Dr. Gülden Pekcan, Doç. Dr. Hülya Gökmen)

İyi Yaşam (Dilara Koçak)